Kalp ve damar hastalıkları, dünyada ve Türkiye’de en sık ölüme neden olan sağlık sorunları arasında yer alıyor. Her yıl 29 Eylül’de kutlanan Dünya Kalp Günü, bu hastalıklara dikkat çekmek ve toplumsal farkındalığı artırmak amacıyla önemli bir fırsat sunuyor. Peki, kalp sağlığınızı korumak için neler yapabilirsiniz? İşte uzmanların önerileri.
Kalp sağlığı için beslenme alışkanlıklarınızda bazı değişiklikler yapmanız gerekiyor. Doymuş yağ, tuz, şeker ve işlenmiş gıdalardan uzak durun. Bunların yerine lif, antioksidan, tekli doymamış yağ ve omega-3 yağ asitleri içeren besinler tüketin. Taze sebze, meyve, balık, kurubaklagil, ceviz, badem gibi gıdalar kalp dostudur. Ayrıca günlük su tüketiminizi de artırın.
Obezite, kalp hastalıklarının en önemli risk faktörlerinden biridir. Fazla kilolarınız varsa bunlardan kurtulmak için harekete geçin. İdeal kilonuza ulaşmak için sağlıklı beslenmenin yanında düzenli egzersiz yapın. Haftada 5 gün, 20-30 dakika arası orta şiddette bir aktivite, kalp krizi ve diyabet riskini azaltır, damarları korur, tansiyonu ve kolesterolü düzenler.
Sigara ve alkol kullanımı, kalp damar hastalıkları için ciddi bir tehdit oluşturuyor. Sigara damar iç yüzeyinde kolesterol ve yağ kireç birikimini kolaylaştırır, kan pıhtılaşmasını artırır, damar sertliği ve darlığına yol açar. Alkol ise kan basıncını yükseltir, kalp ritmini bozar, karaciğer yağlanmasına neden olur. Bu nedenle sigara ve alkolden tamamen uzak durmanız gerekiyor.
Stres, kalp sağlığı üzerinde olumsuz etkilere sahiptir. Stres hormonları kan basıncını yükseltir, kalp atışlarını hızlandırır, damar kasılmasına neden olur. Ayrıca stresli kişiler daha fazla sigara içer, sağlıksız beslenir, hareketsiz kalır. Bu da kalp hastalıkları riskini artırır. Stresten uzak durmak için rahatlatıcı aktiviteler yapın. Meditasyon, yoga, nefes egzersizleri, hobileriniz size yardımcı olabilir.
Diyabet hastalığı da kalp hastalıkları için önemli bir risk faktörüdür. Kan şekerinin yüksek olması damar duvarlarında hasara neden olur. Bu da damar sertliği ve darlığına yol açar. Diyabet hastalarının kalp krizi geçirme riski normal kişilere göre 2-4 kat daha fazladır. Bu nedenle kan şekerinizi kontrol altında tutmak için doktorunuzun önerilerine uyun.
Hipertansiyon da kalp damar hastalıkları için ciddi bir tehlike oluşturur. Yüksek tansiyon damar iç yüzeyinde bozukluklara yol açar. Ayrıca damar genişlemesini azaltır, kireçlenmeyi artırır, pıhtı oluşumunu kolaylaştırır. Yüksek tansiyonun kalp krizi ve inme riskini artırdığı bilinmektedir. Tansiyonunuzu kontrol altında tutmak için ideal kilonuzu koruyun, tuz alımını azaltın, fiziksel aktivite yapın, sigara içmeyin, alkol tüketimini kısıtlayın.
Kalp sağlığınızı korumak için düzenli olarak kalp kontrollerini yaptırmayı ihmal etmeyin. Kalp hastalıkları bazen sessizce ilerleyebilir ve belirti vermeden ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle erken tanı ve tedavi için kalp kontrolleri çok önemlidir. Kalp kontrollerinde kan basıncı, nabız, kolesterol, kan şekeri gibi değerler ölçülür. Gerekirse EKG, efor testi, ekokardiyografi gibi tetkikler yapılır.
Dünya Kalp Günü’nde kalp sağlığınızı gözden geçirin ve kalp hastalıklarına karşı önlem alın. Unutmayın, sağlıklı bir kalp sağlıklı bir yaşam demektir.(Erhan Taylan)
