Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ünal Kızıl başkanlığında 20 kişilik araştırma ekibi yapay zeka desteğiyle "akıllı burun" prototipi geliştirdi.
"Akıllı Burun" prototipi, insanlara tavuklardan da geçebilen ve
bazen ölümcül seyreden hastalıklara yol açan “salmonella”
bakterisini tespit ederek yayılmasını önlüyor.
Yapay zeka kullanılarak geliştirilen cihaz, üzerine entegre edilen sensörler sayesinde tavuk dışkısının kokusundan analiz yapabiliyor. Cihazın bakteriyi tespit ederek verdiği alarm sayesinde bölge temizlenip tavuklar karantinaya alınarak virüsün yayılımının önlenmesi sağlanıyor.
Faydalı model olarak patenti alınan cihazın teknolojik gelişim süreçleri ve daha yararlı hale gelmesi için yürütülecek çalışmaların ardından seri üretimine geçilmesi planlanıyor.
Konuyla ilgili açıklama yapan Prof. Dr. Ünal Kızıl, Ziraat Fakültesi Dijital Tarım Laboratuvarı'nda çok sayıda proje geliştirildiğini söyleyerek, akıllı tarım ve yapay zekânın birleştirildiği ilk çalışmanın "elektronik veya akıllı burun" diye tanımladıkları proje olduğunu aktardı ve şöyle devam etti: "Elektronik burun, biyolojinin ya da mikrobiyal aktivitenin olduğu her alanda, gıda kalite kontrolünden hastalık tespitine, hava kalitesi kontrolüne her alanda kullanılabilir. Bu anlamda ilk TÜBİTAK projemiz elektronik burunla ilgiliydi. Tavuk gübresinden salmonella patojenini, salmonella hastalığını belirleyebilir miyiz?' diye bir proje yaptık. O bağlamda bunun ilk versiyonunu geliştirdik, başarıya da ulaştık. Faydalı model olarak da patent aldık.
Akıllı burunun birkaç versiyonunu daha geliştirdik. Bu konuda tıp ve gıda uzmanlarıyla görüşmeler yaptık. Öte yandan akıllı burun artık cep telefonuyla kullanılabilir duruma geldi. Önceden bilgisayara USB bağlantısı ile bağlanıp bir yazılım üzerinden bağlantı kuruyorduk. Artık Android cep telefonuna kablosuz iletişim yapar hale geldik. Bununla ilgili de yine güncelleme çalışmalarımız devam ediyor çünkü teknoloji çok hızlı gelişiyor. Mutlaka günü gününe güncellemeniz lazım.
Dijital Tarım Laboratuvarı'nda çiftçilerin sorunlarını çözecek, yapay zeka destekli projeler üretmeye devam edeceğiz. Örneğin tavuk çiftliklerinde, barınaklarla, iklimlendirmeyle, daha ziyade otomasyon, veri toplama, verileri anlamlı hale getirmeyle ilgili çalışmalarımız devam ediyor. Amacımız insanlığa yararlı işler yapmaya gayret etmek."
(DAMLA YELTEKİN)