ÇASEMDER Can Dostlar(ı) Komisyonu, sokak hayvanlarının korunması ve haklarının savunulması konusunda önemli bir basın açıklaması yaptı. Komisyon, sokak hayvanlarına karşı işlenen suçların cezalarını, yasal haklarını ve soruşturma mekanizmalarını anlattı. Ayrıca, sokak hayvanlarına karşı duyarlılığı artırmak ve onlara daha sağlıklı bir ortam sunmak için neler yapabileceğimize dair önerilerde bulundu.
Komisyon, Türkiye’de sokak hayvanlarını korumak ve onlara karşı işlenen suçları engellemek amacıyla hayvanları koruma hukuku içerisinde önemli bir yer tutan "5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu"nu hatırlattı. Açıklamada, “Sokak hayvanlarının korunması, toplumsal bir sorumluluktur ve bu sorumluluğu yerine getirirken hukuki çerçeveyi göz ardı etmemek gereklidir. Türkiye'de sokak hayvanlarını korumak ve onlara karşı işlenen suçları engellemek amacıyla hayvanları koruma hukuku içerisinde önemli bir yer tutan "5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu" bulunmaktadır” denildi.
Komisyon, sokak hayvanlarına karşı işlenen suçlarda soruşturma ve izleme mekanizmalarına da değindi. Yapılan çalışmalkara dair bilgi verilen açıklamada, “Yakın zamanda sokak hayvanlarına dair tartışmalar tekrardan gündeme gelmiş ve biz ÇASEMDER Can Dostlar(ı) Komisyonu olarak sizlere sokak hayvanlarının yasal haklarını ve sokak hayvanlarına karşı işlenen suçlarda neler yapabileceğinize dair aydınlatıcı bir yazı hazırladık. Umarım yazımız size ve etrafınızdakilere farkındalık katarak sokaktaki dostlarımıza daha güvenli ve sağlıklı bir ortam sunulmasını sağlar. Aynı zamanda içerisinde yer aldığımız Çanakkale Kent Konseyi Hayvan Hakları Çalışma Grubunda da bu konuya dair çalışmalar yapılmaktadır” sözlerine yer verildi.
5199 Sayılı kanunun sahipli veya sahipsiz bir ev hayvanını veya evcil hayvanı kasten öldüren kişilere 6 aydan 4 yıla kadar hapis cezası verilmesini öngördüğü ifade edilen açıklamada, “Bu hüküm, hem sahipli hem de sahipsiz hayvanların korunmasını kapsamaktadır. Aynı zamanda hayvanlara cinsel saldırıda bulunan veya tecavüz eden kişilerin de altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı belirtilmiştir” denildi.
Söz konusu kanunun hayvanların işkenceye veya acımasız ve zalimce muameleye tabi tutulmasını şiddetle reddettiği ifade edilen açıklamada, “Hayvanları işkenceye veya acımasız ve zalimce muameleye tabi tutan kişilere altı aydan üç yıla kadar hapis cezası verilmesi öngörülmüştür. Bu düzenlemeler, hayvanların yaşam hakkına ve onurlu bir şekilde yaşamalarına dikkat çekmektedir” diye belirtildi.
Hayvanların dövüştürülmesine tepki gösterilen açıklamada, “Hayvanları dövüştüren kişilere de ceza öngörülmüştür. Hayvan dövüştürmek suçundan üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası verilmesi kanun kapsamında değerlendirilmektedir” diye açıklandı.
Kanunun, suçların belirli gruplar tarafından işlenmesi durumunda cezalarda artış öngördüğü ifade edilerek şu sözlere yer verildi, “Veteriner hekimler, hayvan koruma gönüllüleri, hayvan dernekleri üyeleri veya hayvan bakımı ve korumasıyla görevli olan kişiler tarafından işlenen suçlar, normal ceza miktarının yarı oranında artırılarak cezalandırılacaktır.”
Kanuna göre, suçların işlenmesi halinde Tarım ve Orman Bakanlığı'nın il veya ilçe müdürlükleri tarafından soruşturma başlatılması gerektiği hatırlatılan açıklamada, “Suçüstü durumlarında ise genel hükümlere göre soruşturma yürütülecektir. Yani sokaktaki hayvana zarar verildiğini gördüğünüz zaman, şehirdeyseniz polisi, şehir dışında ise jandarmayı arayarak kolluk kuvvetlerinin suç üstü yapmasını sağlayabilir, başlatılacak soruşturmada tanık olarak ifadenizi verebilirsiniz. Sokak hayvanlarına verilen zararı telefonunuzla hemen videoya kayıt etmeniz durumunda sanığa karşı ispat gücünüz artmış olacak ve suçu işleyenlere karşı kanunun caydırıcı kuvveti de artmış olacaktır.Ayrıca, hayvan sahipleri tarafından işlenen suçlar da dahil olmak üzere, belirtilen suçlar hakkında şikayetler de soruşturulacaktır” sözlerine yer verildi.
Açıklamada, söz konusu hayvanlara güvenli bir ortam hazırlanması gerekiğinin altı çizilerek, “Kanunda düzenlenen suçların konusu olan hayvanlar, işlenen suçun etkilerinden korunabilmeleri amacıyla en yakın belediye tarafından koruma altına alınacak ve bakım evlerine götürülecektir. Sonuç olarak, Türkiye'de sokak hayvanlarının korunması ve haklarının savunulması için yasal bir çerçeve bulunmaktadır. Hatta sokak hayvanlarına karşı işlenen bazı suçların cezası olarak hapis cezası konulmuştur. Bu yüzden hayvanları koruma kanunu, toplumun sokak hayvanlarına karşı duyarlılığını yansıtmakta ve onların yaşam hakkını savunmaktadır. Ancak unutmamalıyız ki, bu yasal düzenlemelerin etkin bir şekilde uygulanabilmesi için toplumsal farkındalığın artırılması ve her bireyin sorumluluk alması gerekmektedir. Sokak hayvanlarına karşı yapılan eziyetlere artık sende dur deyip kanunun uygulanması için şüphelileri şikayet ederek yapılan zulmü durdurabilirsin ve sokaktaki dostlarımızın güvenliğini rahatlıkla koruyabilirsin” denildi. (Damla Yeltekin)
