Döviz Kurlarında yaşanan yükselme ile temel tüketim giderleri başta olmak üzere neredeyse, tüm ürünlere zam gelirken, başka zamlarında yolda olduğu açıklandı. Temmuz ayında yüzde 15,85 ile son 14 yılın en yüksek seviyesine çıkan enflasyonda yükselişin Ağustos`ta da devam ettiği açıklanırken, uzmanlar oranın, son 20 yılın yüksek oranına çıkabileceğini açıklamasında bulundular. Elektrik fiyatlarına konutlarda yüzde 9, sanayide ise yüzde 14.6 ila 16.2 arasında değişen oranlarda zam yapıldı. Doğalgaz fiyatları da zamlanırken, BOTAŞ`ın yeni tarifelerine göre fiyatlar konutlarda yüzde 9, sanayide ise yüzde 14 arttı. Elektrik ve doğalgaza Temmuz ayında da aynı oranda zam yapılmıştı. TÜKODER Şube Başkanı Ali Rıza Berkit, zamların tüketici üzerindeki olumsuz etkisini gazetemiz Çanakkale OLAY’a değerlendirdi. Tüketicinin zamlardan kaynaklı alışveriş yapamaz hale gelmesi ile piyasanın tamamen duracağı ve üretimin sonlanacağı açıklamasında bulunan Berkit, özellikle bu tür zamanlarda üreticiden alınan yüksek vergilerin tamamının kaldırılmasının önemli olduğunu söyledi. Yaşanan krizde son dönemde artan özelleştirilmelerinde etkisinin olduğunu ifade eden Berkit, Eylül ayı ile beraber okulların açılması ile tüketicilerin masrafının çok daha fazla artacağının altını çizdi. Berkit; “Tüketiciler son günlerde hem ülkede hem de ilimizde zor günler geçiriyorlar. Uluslararası düzeydeki Dolar ve Euro’nun yükselmesi ile toplamdaki tüm tüketim malzemelerine ciddi bir zam geldi. Ve her geçen günde gelmeye devam ediyor. Bunların içerisinde haklı payı olan zamlarda var ancak bunu fırsat bilerek, yükselmeden etkilenmeyecek ürünlere bile ciddi oranda zam yapılıyor. Piyasa, sağlayıcı ile tüketici arasında yaşanır. Eğer tüketiciler tüketmezse, çark nasıl dönecek? Bu anlamda tüketicinin tüketim gücünü köreltmemek lazım. Ona destek olmak lazım” dedi.
“150 TL’lik bir faturanız varsa, bunun yalnızca 70 TL’si tüketim bedeli”
Temel tüketim mallarındaki vergilerin hızlı bir şekilde aşağı çekilmesi gerektiğini dile getiren Berkit; “Kar marjları itibari ile sıkıntılar elbette var. Bu anlamda da tüketicinin gücünü kesinlikle azaltmamak gerekiyor. Hatta bana göre hükümetin vergilerini azalttığı, üretimi teşvik edici girişimlerde bulunması lazım. Yani üreticinin gücünü de çoğaltması lazım. Elektrikte, doğalgazda, suda vergilerin azaltılıp hatta sıfırlanması lazım. Şu an elimizde bir fatura var. Elektrik faturalarıyla ilgili hepimizin yakındığı şey 150 TL’lik bir faturanız varsa, bunun 70 TL’si tüketim bedeli, geri kalanı ise vergi. Eskiden beri bu işi yapıyordunuz, ancak şu anda durum çok değişti. Tüketicinin gücünü ele alması için temel tüketim mallarındaki vergilerin çok hızlı bir şekilde kaldırılması lazım” dedi.
“Türk Telekom’u alan Arap firması abonman ücretlerini alıp gitti”
Yaşanan sıkıntıda özelleştirmelerinde etkisi olduğunu, Türk Telekom’da yaşanan süreci özetleyerek aktaran Berkit; “Bu anlamda zaten ekonomik bir sıkıntı var. Böyle giderse herkes iş yerini kapatmak gibi bir zorunluluk içerisinde kalır. Temel tüketim maddelerinin tümünde vergilerin aşağı çekilmesi lazım. Tabii ki çarkın dönmesinde vergide önemli, ancak böyle kriz dönemlerinde vergileri düşürerek üretimi hızlandırmak ve çoğaltmak gerekiyor. Tek başına vergiyi düşürmek değil, üretimi destekleyecek vergileri düşürmek gerekiyor. Özelleştirmelerin bir daha gözden geçirilmesi gerekiyor. Ulusal basında izlediğimiz gibi Türk Telekom abonmanlık parası altında tüketicileri yıllarca soydu. Buna karşı mücadele edildi. ancak yine hukukta yapılan belirli değişikliklerle ülkemizin gelirine peşkeş çekildi. İlgili özelleştirmeyi yapan Arap firması da toplumun tüm katmanlarından abonelik ücretleri toplayarak defolup gitti. Diğer özelleştirilmiş kurumlara da bakmak lazım. Bizim paralarımızı alıp gitmemeliler. Bununla ilgili çeşitli rakamlarda sabit. Kuruluşun alışı ile bazı ürünlerin satışı arasında çeşitli kredi rakamları dolaşıyor. Bu anlamda özelleştirmenin çok hızlı bir şekilde gözden geçirilerek ülke ekonomisine ve üretime katkı sunacak şekilde hazırlanması gerekir” dedi.
“Tüketicide para olmaz ise, üretici ve sağlayıcıda hiç olmaz”
Yeni eğitim öğretim sezonuna girilmesi ile tüketici masraflarının daha fazla artacağını belirten Berkit, son olarak; “Şu anda yeni eğitim ve öğretim dönemine giriyoruz. Vatandaşları okulların açılması ile beraber kırtasiye masrafları da etkilenecek. Hiç masraf olmasa bile yurt dışından gelen kırtasiye ürünlerine ciddi bir zam geleceğini düşünüyoruz. Mazota yapılan zamdan dahi bile belirli taşıma ücreti için belli miktarda zam olacaktır. Tüketici zaten temel ürünlerde, ‘elektrik, doğalgaz, akaryakıt…’ gibi yüksek vergiler, paralar ödüyor. Buna kırtasiye masrafları da devreye girecek. Arkasından kışın ısınma ile ilgili sorunlar gelecek. Elektrik zaten otomatiğe bağlandı. Ayda bir zam yapılır hale geldi. Bunların hepsinde vergilerin sıfırlanması lazım. Bu anlamda insanların rahatlaması lazım. Tüketicide para olmaz ise, üretici ve sağlayıcıda hiç olmaz. Hükümetin bunları dengelemesi lazım diye düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
(Atilla Akın)
