Atatürkçü Düşünce Derneği Genel Merkezince, Türk Dil Kurumu tarafından bu yıl yayınlanan Atasözleri Sözlüğü'nün amacından aykırı olarak şekillenmesi iddiasına ilişkin açıklamalarda bulunularak; "Bilindiği üzere atasözleri, zaman içinde ilk söyleyeni unutularak anonimleşmiş, topluma öğüt veren, yol gösteren söz öbekleridir. TDK sözlüğünde ise, atasözü olmayan birçok söz öbeğinin ve bazı değişik söylenişlerinin ayrı ayrı atasözü imişler gibi yazılması ile gerçek sayının çok üzerinde atasözü ortaya çıkarılmıştır" ifadelerine yer verildi.
Atatürkçü Düşünce Derneği Genel Merkezi tarafından Atasözleri Sözlüğü'nün bu sene çıkarılan sayısında yapılan yanlışlara ilişkin açıklamalarda bulunularak; "Türk Dil Kurumu (TDK) 12 Temmuz 1932 tarihinde Büyük Atatürk tarafından, Dünyanın en köklü ve büyük dillerinden biri olan 'Ses bayrağımız Türkçe'nin yabancı dillerin boyunduruğundan kurtarılması, bilimsel araştırmalarla zenginleştirilmesi ve geliştirilmesi amacıyla kurulmuştur. Bir toplumu Ulus yapan unsurların başta geleninin Dil Birliği olduğunu bildiği için Türk Dil Kurumu'nu kuran, doğru, bilimsel ve bağımsız çalışmasını önemli ve değerli sayan Atatürk, kuruma her yıl Türkiye İş Bankası aracılığıyla aktarılmak üzere mirasından pay da ayırmıştır. Ancak son yıllarda bu güzide kurumda gözlenen bilim dışı gelişmeler, dil bilimcilerimizi de, öğretmenlerimizi ve edebiyatçılarımızı da üzmekte, öğrencilerimizi yanlış yönlendirmekte, kamuoyunda tepkiyle karşılanmaktadır. Örneğin; 2019 yılı Eylül ayında TDK veri tabanından Atatürk'ün vasiyeti ve Nutuk çıkarılmış (12.09.2019 tarihli Sözcü Gazetesi), kamuoyu baskısı sonucu tekrar konduğu açıklanmıştır. Son olarak, kurumun bu yıl yayınladığı ve Prof. Dr. Sükrü Haluk Akalın, Prof. Dr. Recep Toparlı ile Belgin Tezcan Aksu tarafından yazılan Atasözleri Sözlüğü hakkında da dikkat çekici tartışmalar yapılmaktadır" diye belirtildi.
Bu sene yayınlanan sözlüğün sınava girecek olan öğrencileri zor bir durumda bırakacağına değinilerek; "Bilindiği üzere atasözleri, zaman içinde ilk söyleyeni unutularak anonimleşmiş, topluma öğüt veren, yol gösteren söz öbekleridir. TDK sözlüğünde ise, atasözü olmayan birçok söz öbeğinin (deyim, özdeyiş, hadis, kalıp sözler gibi) ve bazı değişik söylenişlerinin ayrı ayrı atasözü imişler gibi yazılması ile gerçek sayının çok üzerinde atasözü ortaya çıkarılmıştır. "Kusursuz yar arayan, yarsız kalır/ahbap kusuruna bakan ahbapsız kalır." (Mevlana), "Gündüz kandilini hazırlamayan gece karanlığa razı demektir" (Cenap Şehabettin) gibi kimi özdeyişler, "doğmadık çocuğa don biçmek/doğmadık çocuğa don biçilmez", "iğne ile kuyu kazmak/iğne ile kuyu kazılmaz", "yağmur olsa kimsenin tarlasına düşmez/yağmaz" benzeri deyimler ve farklı söylenişlerinin (örnekler çoğaltılabilir) atasözü olarak gösterilmesi bilime aykırıdır, kabul edilemez. Bu tür söz öbeklerinin özdeyiş mi, deyim mi, yoksa atasözü mü olduğu yolunda bir sınav sorusunu öğrencilerimiz nasıl yanıtlayacaklar, sınavı değerlendirenler bilimsel doğrulara göre mi, yoksa TDK Atasözleri Sözlüğü'ne göre mi karar vereceklerdir?" sözlerine yer verildi.
Sözlükte yapılan yanlışların bilime dayalı bir şekilde düzeltilmesi gerektiği vurgulanarak; "Atatürkçü Düşünce Derneği olarak, Türkçe'nin doğru kullanılmasının önem ve gereğine dikkat çekiyor, Türk Dili'nin araştırılması ve geliştirilmesi amacıyla Büyük Atatürk tarafından kurulan bu çok değerli kurumun yöneticileri ile görevlilerini uyarıyor, görevlerini bilimsel doğrularla ve titizlikle yapmalarını, Atasözleri Sözlüğü'ndeki vahim yanlışları da ivedilikle düzeltmelerini bekliyoruz" diye belirtildi.
(Dilan Kaynak)
