“Yanlış ilaç kullanımı hastanelik edebilir!”

Yanlış ilaç kullanımının mide, bağırsak delinmesine neden olabileceğini hatta acil servise gitmek zorunda kalınabileceğini ifade eden ÇOMÜ Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Coşkun Sılan; “İlacı ilaç yapan dozudur. Her kişinin kullanacağı ilaç dozu da farklı olabilir. Bir kişinin sağlık yapısı, enzim yapısı, organlarının hangi hızda çalıştığı, kişinin ilaç kullanma ve sıklığını belirleyen faktörlerdir. Hastaya ilaç kullanımına başlanmadan önce hekimler tarafından yapılması gerekli detaylı bir kontroldür bu. Biz ilaçları gelişigüzel aldığımız zaman, bir ilacın normalde etkisini gösterebileceği gerekli dozuna ulaşmasını o ilacı az veya çok kullanarak engellemiş oluyoruz. Böylece ilaç hastalığın tedavisi için ulaşması gereken doza ulaşamamış oluyor. Yani, boşu boşuna, gereksiz yere, anlamsız bir ilaç kullanmış oluyoruz. Bu durum iki şekilde olabilir: Birincisi, ilacı gereğinden az kullanmış olabiliriz. Bu durumda hasta genellikle bu ilaç bana iyi gelmedi veya bende işe yaramadı şeklinde tepki gösterebilir. Genellikle istenilen dozdan daha az dozda ve daha kısa sürede ilaç kullanıldığında, alınan ilaç hastalığın tedavisi için gerekli miktara ulaşamaz ve hastalık da tedavi edilemeyebilir. İkincisi, reçetede belirtildiğinin aksine gereğinden fazla ilaç kullanabiliriz. Bu durumda da kullandığınız ilaçla ilgili yan etkiler ortaya çıkabilir” dedi.

 

İlaçların istenen etkiyi göstermesi için mutlaka dozunda kullanılması gerektiğini söyleyen Sılan, aksi halde istenmeyen durumların oluşabileceğini vurgulayarak; “Bir ilaç ideal olarak mutlaka doza bağlı olmalıdır. Yani ben bir birim doz ilaç verdiğim zaman, kan şekerini bir birim miktarda düşürmelidir. Aynı zamanda bir ilacın geçici olmasını isterim. İlaç verdiğim dozda hastada etkisini gösterdi ise amacıma ulaştım demektir. Bundan belli bir süre sonra ilacın etkisinin ortadan kalkmasını isterim. Aynı etkinin istemediğimiz durumlarda devam etmesi zehirlenme benzeri belirtilere neden olur ki, zehir dediğimiz maddelerde etkiler geçici değildir, süreklidir” diye konuştu.

 

Antibiyotiklerin yanlış kullanımına da dikkat çeken Doç. Dr. Çoşkun Sılan, tedavi süreci bitmeden antibiyotik kullanmayı bırakanları uyararak şu şekilde konuştu: “Bir toplumda geçmişte bir hastalığı 250 miligramlık bir antibiyotikle tedavi edebilirken, günümüzde aynı toplumda ilaçların hatalı kullanılması nedeniyle aynı hastalığı tedavi edebilmemiz için aynı antibiyotiğin dozu 500 miligramlık bir doza çıkabiliyor. Sonra 750’ye çıkıyor sonra 1 gramlık antibiyotikle bile bir hastalık, zor tedavi edebilir hale geliyor. İşte biz bu durumu antibiyotiklere direnç gelişimi olarak tanımlıyoruz. Bugün bir hastalık, Almanya toplumunda 250 miligramlık penisilinlerle tedavi edilebilirken, biz toplumumuzda aynı hastalıkları tedavi edebilmek için 1 gramlık penisilinleri kullanıyoruz.”