İlber Ortaylı Çanakkale’de
Çanakkale Deniz Zaferi`nin 98. yıldönümü etkinlikleri kapsamında düzenlenen konferansa Ünlü Tarih Profesörü İlber Ortaylı konuşmacı olarak katıldı.
Troya Kültür Merkezi`nde gerçekleştirilen “1915’ten 2015’e Doğru Bir Asırlık Kutlu Öykü” temalı konferansta Tarih Profesörü İlber Ortaylı`yı dinlemek için gelen üniversite öğrencileriyle salon dolup taştı. Yoğun ilgi gören konferansa Vali Güngör Azim Tuna, Belediye Başkanı Ülgür Gökhan, Boğaz ve Garnizon Komutanı Tuğamiral Mesut Özel, ÇOMÜ Rektörü Sedat Laçiner, vali yardımcıları, daire müdürüleri, öğretim görevlileri ve çok sayıda öğrenci katıldı. Saygı duruşu ve İstiklal Marşı`nın okunmasının ardından konferansta konuşan Ortaylı; “Birinci Cihan Harbi`nden evvel, sadece muhariplerin değil, muharebenin dışında sivil halkın da savaşın içine girdiği bir kavga vardır. Bunun adına Balkan Savaşı denir. Birinci Cihan Harbi`nden evvel devletler arasında eşitlik yok idi. Bugün de yoktur. Bazı devletler, bazılarıyla eşit değildir. Bunun üzerinde durmak laızm. Mesela İngiltere, Fransa, Rusya, Avusturya, Macaristan, İtalya, Japonya, İspanya ve tabii Osmanlı İmparatorluğu bunlar büyük devletlerdi. Dünyanın içinde bir harp çıkıyor. Osmanlı İmparatorluğu bu savaşa taraftar değildir, taraf da değildir aslında. Çünkü, sömürgelerde kavgası yoktur. Yapılan anlaşmalara göre Rusya`nın İngiltere`nin ve Avusturya`nın bu imparatorluğu paylaşma teklifi vardır. Bundan sonra devlet kendisine sığınacak yer aramaktadır. Bu bir yanlış politikadır” dedi.
“Çekil çekilebildiğin kadar ama teslim olma”
Ricat olayını Türkler`in, ilk defa tarihlerinde İstiklal Savaşı`nda öğrendiğini ifade eden Ortaylı; “Balkan Savaşı`nda orduya siyaset girmesi, siyasetin günlük savaş taktiklerini engellemesi dolayısıyla biz çok karışık bir manzara gösterdik. Belirli yerlerde, yan yana Edirne`de muhteşem savunma hatları ortaya koyduk. Muayyen yerlerde de perişan bir şekilde ricat ettik. Bizim ordu İstiklal Savaşı`na kadar ricat etmeyi öğrenememiş, yani Osmanlı ordularının bilmediği tek şey ricatmış. Roma orduları ricat etmeyi bilir. Erkekliğin 10`da 9`u kaçmaktır. Ricat etmeyi bilir düzenli çekilmeyi Türk orduları bilmez. Ani çekilme yaptığı zaman düzenli çekilemezler bu bozguna ulaşır. Yani bunu Osmanlı tarihinin şanlı sayfaları arasında bu olayı görürsünüz. Ricat meselesine müracaat edilmemesi lazımdır. Ricat olayını Türkler, ilk defa tarihlerinde İstiklal Savaşı`nda öğrendiler. Çekil çekilebildiğin kadar ama teslim olma. Çok önemli bu. Balkan Savaşı`nda ordumuzun adı çıktı. Bunlar savaşçı bir milletti artık değiller. Bu artık değiller yüzünden Avrupa nezdinde tükenmiş kuvvet olarak görüldü” diye konuştu.
