Eğitim-Sen Çanakkale Şubesi "2022-2023 Eğitim-Öğretim Yılı Başında Eğitimin Durumu" başlıklı raporu kamuoyuyla paylaştı. Rapora göre, veliler bir öğrenci için en az asgari ücretin yarısından fazla harcama yapmak zorunda kaldı. Raporda "Eğitime ayrılan bütçenin yetersizliği nedeniyle uzun zamandır kendi ihtiyaçlarını karşılamak zorunda kalan devlet okulları çözümü bu yıl da velilerin cebinde aramıştır" sözlerine yer verilerek velilerden `ihtiyaç maddeleri` listesi adı altında `A4 kâğıdı, kâğıt havlu, sıvı sabun, tuvalet kâğıdı` vb. gibi diğer ürünler için 300 ila 500 TL arasında para istendiği vurgulandı.
"Devlet okulları çözümü bu yıl da velilerin cebinde arandı"
2022-2023 eğitim öğretim yılı başlarken velilerin, zorunlu ihtiyaçlara 1. Sınıfa başlayacak öğrencileri için 2 bin 840, ortaokula başlayacak öğrenciler için 3 bin 180 TL, liseye başlayacak öğrencileri için ise 3 bin 270 TL vermek zorunda kaldığı ifade edilen raporda, "Geçtiğimiz yirmi yıl içinde bir velinin çocuğu için yaptığı eğitim harcaması katlanarak artmıştır. Eğitime ayrılan bütçenin yetersizliği nedeniyle uzun zamandır kendi ihtiyaçlarını karşılamak zorunda kalan devlet okulları çözümü bu yıl da velilerin cebinde aramıştır. Yeni eğitim-öğretim döneminin başlamasıyla birlikte okullarda kayıt parası ve zorunlu bağış uygulamaları gündeme gelmiştir. Her kayıt döneminde velilerden istenen `kayıt parası` ve `bağış parası` bu yıl velileri geçmiş yıllara göre daha fazla zorlamıştır. Bunların dışında velilerden `ihtiyaç maddeleri` listesi adı altında `A4 kâğıdı, kâğıt havlu, sıvı sabun, tuvalet kâğıdı` vb. gibi diğer ürünler için 300 ila 500 TL arasında para istenmektedir" denildi.
Kırtasiye harcamaları en az iki kat arttı
Kırtasiye harcamaları en az iki kat arttığı vurgulanan raporda, "Okul hazırlıklarında velilerin en önemli gider kalemini kırtasiye harcamaları oluşturmaktadır. Bir yıl önce ilkokula başlayan bir öğrenci için en ucuz zincir marketlerde 234 TL`ye alınan kırtasiye malzemeleri bugün en az 3 kat artışla 710 TL`ye alınabilmektedir. Bir yıl önce bir ilkokul öğrencisinin kırtasiye gideri en az 233,80 lira iken, bu yıl aynı durumdaki bir öğrencinin kırtasiye harcamaları en az 710 liradır. Milyonlarca insanı etkileyen ekonomik kriz, TL`de yaşanan değer kaybı ve yüksek enflasyon nedeniyle diğer bütün harcama kalemlerinde olduğu gibi, kırtasiye harcamalarında da astronomik artışlar yaşanmıştır. Eğitim-öğretimin hukuken parasız olduğu temel eğitimde velilerin ceplerinden yapmak zorunda kaldığı eğitim harcamaları her geçen yıl artmakta, veliler çocuklarını kimi zaman borçlanarak, kimi zaman bankalardan `eğitim kredisi` çekerek, kimi zaman da gıda harcamalarından kısarak okutmak zorunda bırakılmaktadır" sözlerine yer verildi.
"Bir litre kutu sütün 20 lira"
Raporda, Türkiye`de çok sayıda öğrencinin okula kahvaltı yapmadan gittiği ve birçok öğrencinin okulda yemek yemeden günü tamamladığı ifade edilerek, "Derinleşen ekonomik kriz, hız kesmeden devam eden zamlar, enflasyonun üç haneli rakamlara ulaşması ve alım gücünün gün geçtikçe düşmesi mutfaktaki yangını büyütürken artık temel besin gıdalarına dahi ulaşmak zorlaşmıştır. Çocuklar için beslenmenin önemli olduğu koşullarda bir litre kutu sütün 20 lira, bir yumurtanın 2 buçuk lira, en uygun yerlerde bir kilo kıymanın fiyatı 120 lirayı aşmıştır. Bu koşullarda çocuklarına her gün ayrı bir beslenme çantası hazırlamak durumunda kalan aileler eti, sütü, meyveyi, kuruyemişi geçelim, peyniri, zeytini bile alamaz hale gelmiştir. Türkiye, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) ülkeleri arasında çocuk yoksulluğunda ilk sırada. Okula aç giden çocuk sayısı artarken, acil ücretsiz okul beslenme programı çağrısı yapılmaktadır" diye vurgulandı.
"Öğrenciler eğitime ara vermek zorunda kalıyor"
Raporda daha çok üniversite öğrencilerini ilgilendiren ev kiraları ve yurt fiyatlarına dair, "2022 Temmuz ayından itibaren asgari ücrete yüzde 29,3 ara zam yapılmış olmasına rağmen, Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) yurtlarına yüzde 80`e varan oranlarda zam yapılması, bu yurtlarda kalan öğrencilere yapılmış büyük bir haksızlık olmuştur. Ekonomik krizin derinleşmesiyle birlikte milyonlarca öğrencinin öncelikli gündemini oluşturan barınma sorunu, önceki yıllarla karşılaştırılamaz boyutlara ulaşmıştır. Çok sayıda öğrenci ev kiraları ve yurt fiyatlarının yüksekliği nedeniyle eğitimine ara vermek zorunda kalmaktadır" sözlerine dikkat çekildi.
(Damla Yeltekin)
