KKM asgari faiz zorunluluğu, Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarında bankaların uygulamak zorunda olduğu en düşük faiz oranıdır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 25 Eylül 2023 tarihinde yaptığı duyuruyla Türk lirası dönüşümlü KKM hesaplarında asgari faiz zorunluluğunu kaldırdığını açıkladı. Peki, KKM asgari faiz zorunluluğu nedir, neden kaldırıldı? KKM hesaplarına nasıl etki edecek? İşte KKM asgari faiz zorunluluğu ile ilgili merak edilenler.
KKM asgari faiz zorunluluğu, bankaların KKM hesaplarına uygulamak zorunda olduğu en düşük faiz oranıdır. Bu oran, TCMB’nin belirlediği politika faizi ile aynı seviyede olup, 25 Eylül 2023 tarihinde yüzde 30 olarak uygulanmaktaydı. KKM hesapları, yatırımcılara döviz kurundaki dalgalanmalara karşı koruma sağlayan bir mevduat ürünüdür. Yatırımcılar, KKM hesaplarında TL veya döviz cinsinden mevduat açabilirler. TL cinsinden açılan hesaplarda, vade sonunda mevduat TL olarak geri alınırken, döviz cinsinden açılan hesaplarda ise mevduat TL’ye dönüştürülerek geri alınır. Bu sayede yatırımcılar, döviz kurundaki artıştan faydalanabilir veya zararını sınırlayabilirler.
TCMB, Türk lirasını güçlendirmek ve TL mevduat payını artırmak amacıyla son dönemde bir dizi adım atmıştır. Bu adımlardan biri de Türk lirası dönüşümlü KKM hesaplarında asgari faiz zorunluluğunu kaldırmak olmuştur. TCMB Başkan Hafize Gaye Erkan, yaptığı açıklamada, “2024 yılında dezenflasyonu tesis etmeye yönelik yol haritamızı kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz. Son dönemdeki düzenlemelerimiz Türk Lirası mevduat payının arttırılmasını hedeflemektedir.” demiştir.
KKM asgari faiz zorunluluğunun kaldırılmasıyla birlikte, bankaların Türk lirası dönüşümlü KKM hesaplarına politika faizinin altında faiz verebilmesinin önü açılmıştır. Böylece standart TL mevduat desteklenirken, KKM’ye verilen faiz cazip olmayacaktır. Ayrıca, kur farkının banka tarafından ödenecek faiz veya kar payından yüksek ancak politika faizi ile hesaplanan tutardan düşük olması durumunda aradaki farkın tamamının banka tarafından karşılanacağı belirtilmiştir. Kur farkının politika faizi ile hesaplanan tutardan yüksek olması durumunda ise söz konusu destek tutarının politika faizi ile hesaplanan tutara kadar olan kısmının banka tarafından, üzerindeki kısmının ise TCMB tarafından ödeneceği açıklanmıştır.
KKM asgari faiz zorunluluğunun kaldırılması, KKM hesaplarına olumlu veya olumsuz etki edebilir. Olumlu etki, yatırımcıların TL mevduata yönelmesi ve TL’nin değer kazanması durumunda ortaya çıkabilir. Bu durumda, yatırımcılar TL mevduatlarının faiz gelirinden faydalanabilir ve döviz kurundaki düşüşten zarar görmeyebilirler. Olumsuz etki ise, yatırımcıların döviz mevduata yönelmesi ve TL’nin değer kaybetmesi durumunda ortaya çıkabilir. Bu durumda, yatırımcılar KKM hesaplarından düşük faiz geliri alabilir ve döviz kurundaki artıştan yeterince faydalanamayabilirler.
Yunus Erzincanlı
