İstanbul, Türkiye’nin en büyük ve en kalabalık şehri. Aynı zamanda ekonomik, kültürel ve turistik açıdan da önemli bir merkez. Bu nedenle, İstanbul’da konut almak birçok kişinin hayali. Ancak son yıllarda İstanbul’da konut fiyatları adeta uçtu. Peki, konut fiyatlarındaki artışın nedenleri ve sonuçları neler? İşte Fitch Ratings’in Küresel Ekonomik Görünüm Raporu’nda yer alan Türkiye ekonomisine ilişkin değerlendirmelerden yola çıkarak hazırladığımız haberimiz.
Konut fiyatlarındaki artışın arkasında birçok faktör yatıyor. Bunların başında ise döviz kurlarındaki yükseliş geliyor. Dolar ve euro karşısında değer kaybeden Türk Lirası, inşaat malzemelerinin maliyetini artırıyor. Bu da konut fiyatlarını yukarı çekiyor. Ayrıca, arsa fiyatlarının yüksek olması, arz-talep dengesinin bozulması, kredi faizlerinin yükselmesi, enflasyonun hızlanması ve yabancılara konut satışının artması da konut fiyatlarını etkileyen diğer faktörler arasında sayılabilir.
Konut fiyatlarındaki artışın en önemli sonucu ise konuta erişimin zorlaşması. Özellikle dar ve orta gelirli vatandaşlar için konut almak hayal olmaya başladı. Konut yatırımının geri dönüş süresi de uzadı. Endeksa verilerine göre, İstanbul’da konut yatırımının geri dönüş süresi 19 yıl oldu. Bu da konut piyasasında durgunluğa yol açtı. Konut satışları son bir yılda yüzde 6 düştü. Kiralık konut piyasasında ise talep arttı. Ancak kira fiyatları da son bir yılda yüzde 145 arttı. Bu da kiracıların bütçesini zorladı.
Konut fiyatlarındaki artışın durdurulması için hem kamunun hem de özel sektörün adım atması gerekiyor. Kamunun sosyal konut üretimini artırması, kredi faizlerini düşürmesi, arsa tahsislerini kolaylaştırması, vergi indirimleri sağlaması ve konut politikalarını gözden geçirmesi gerekiyor. Özel sektörün ise maliyetleri düşürmesi, kaliteyi artırması, talebe uygun projeler geliştirmesi ve rekabetçi fiyatlar sunması gerekiyor.
Yunus Erzincanlı
