Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre, Eylül ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yıllık bazda yüzde 49,38, aylık bazda ise yüzde 2,97 oranında artış gösterdi. Bu veriler, Türkiye ekonomisinin enflasyonla mücadelesinde önemli bir dönemeç olarak değerlendiriliyor.
TÜİK’in açıkladığı verilere göre, 2024 yılı Eylül ayında TÜFE’deki değişim bir önceki aya göre yüzde 2,97, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 35,86, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 49,38 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 63,47 olarak gerçekleşti.
Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 26,60 ile ulaştırma oldu. Buna karşılık, artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 97,87 ile konut oldu. Eylül ayında bir önceki aya göre azalan ana grup yüzde -0,88 ile haberleşme olurken, artışın en yüksek olduğu ana grup yüzde 14,21 ile eğitim oldu.
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’deki değişim, 2024 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 3,22, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 36,44, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 48,23 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 64,74 olarak gerçekleşti.
Yİ-ÜFE, 2024 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 1,37 artış, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 25,55 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 33,09 artış ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 44,81 artış gösterdi.
Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 43,59 artış, imalatta yüzde 33,77 artış, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 17,01 artış ve su temininde yüzde 48,70 artış olarak gerçekleşti. Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri ise ara mallarında yüzde 32,70 artış, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 37,95 artış, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 44,38 artış, enerjide yüzde 11,89 artış ve sermaye mallarında yüzde 36,55 artış olarak kaydedildi.
Sanayinin dört sektörünün aylık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 1,83 artış, imalatta yüzde 1,25 artış, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 2,28 artış ve su temininde yüzde 1,95 artış olarak gerçekleşti. Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri ise ara mallarında yüzde 1,27 artış, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 1,70 artış, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 1,70 artış, enerjide yüzde 0,45 artış ve sermaye mallarında yüzde 1,89 artış olarak gerçekleşti.
Eylül ayı enflasyon verileri, Türkiye ekonomisinin mevcut durumunu ve gelecekteki olası senaryoları değerlendirmek açısından önemli ipuçları sunuyor. Yıllık enflasyonun yüzde 49,38 seviyesinde gerçekleşmesi, enflasyonla mücadelede alınacak önlemlerin önemini bir kez daha ortaya koyuyor.
Ekonomistler, enflasyon rakamlarının beklentilerin üzerinde olduğunu ve bu durumun ekonomik politikaların gözden geçirilmesini gerektirdiğini belirtiyor. Özellikle konut ve eğitim harcamalarındaki yüksek artışlar, hane halkı bütçelerini zorlamaya devam ediyor.
(ERHAN TAYLAN)
