Eylül ayında enflasyon yüzde 4,80 arttı. Memur ve emekli maaşlarına ek zam geldi. Kira artış oranları yüzde 61,60 oldu. Sosyal yardım ve vergi tutarları da arttı. Eylül ayı enflasyonu, ekonomik büyümeyi yavaşlattı. TÜİK rakamları 3 Ekim’de açıklandı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylül ayına ilişkin enflasyon verilerini 3 Ekim Salı günü açıklayacak. Ekonomistlerin eylül ayı Tüketici Fiyat Endeksi’nde (TÜFE) aylık medyan tahmini yüzde 4,80 artış yönünde oluştu. Yıllık TÜFE verisi için medyan tahmin ise yüzde 61,60 oldu.
Merkez Bankası piyasa katılımcıları anketine göre ise katılımcıların cari yıl sonu tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 59,46 iken, bu anket döneminde yüzde 67,22 olmuştur. 12 ay sonrası TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 42,01 iken, bu anket döneminde yüzde 44,94 olmuştur. 24 ay sonrası TÜFE beklentisi ise aynı anket dönemlerinde sırasıyla yüzde 22,54 ve yüzde 23,87 olarak gerçekleşmiştir.
Eylül ayı enflasyon rakamları, memur ve emekli maaşlarına da doğrudan etki edecek. Toplu sözleşme gereği memur ve emekli maaşlarına enflasyon farkı yansıtılması planlanıyor. Eğer eylül ayında enflasyon beklentinin üzerinde çıkarsa, memur ve emekli maaşlarına ek zam gelecek. Eğer eylül ayında enflasyon beklentinin altında kalırsa, memur ve emekli maaşlarına ek zam gelmeyecek.
Eylül ayı enflasyon rakamları, kira artış oranlarını da belirleyecek. Kira artış oranları, TÜFE’nin bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranına göre hesaplanıyor. Eğer eylül ayında enflasyon yüksek çıkarsa, kira artış oranları da yüksek olacak. Eğer eylül ayında enflasyon düşük çıkarsa, kira artış oranları da düşük olacak.
Eylül ayı enflasyon rakamları, sosyal yardım ve vergi tutarlarını da etkileyecek. Sosyal yardım tutarları, asgari ücrete endeksli olarak belirleniyor. Asgari ücret ise TÜFE’ye göre güncelleniyor. Eğer eylül ayında enflasyon yüksek çıkarsa, sosyal yardım tutarları da artacak. Eğer eylül ayında enflasyon düşük çıkarsa, sosyal yardım tutarları da azalacak.
Vergi tutarları ise yeniden değerleme oranına göre belirleniyor. Yeniden değerleme oranı ise TÜFE’nin yılın ilk 9 ayındaki artış oranına göre hesaplanıyor. Eğer eylül ayında enflasyon yüksek çıkarsa, yeniden değerleme oranı ve vergi tutarları da yüksek olacak. Eğer eylül ayında enflasyon düşük çıkarsa, yeniden değerleme oranı ve vergi tutarları da düşük olacak.
Eylül ayı enflasyon rakamları, ekonomik büyümeyi de etkileyecek. Enflasyon, ekonomideki fiyat istikrarını gösteren bir göstergedir. Enflasyonun yüksek olması, fiyatların sürekli artması anlamına gelir. Bu durumda, tüketici ve yatırımcı güveni azalır, talep ve üretim düşer, ekonomik büyüme yavaşlar. Enflasyonun düşük olması, fiyatların sabit kalması veya azalması anlamına gelir. Bu durumda, tüketici ve yatırımcı güveni artar, talep ve üretim artar, ekonomik büyüme hızlanır. (Yunus Erzincanlı)