Türkiye’nin zengin kültürel mozağinde, Elazığ yöresinin geleneksel halk oyunlarından biri olan Çayda Çıra, hem tarihi hem de estetik güzelliğiyle dikkat çekiyor. Peki, bu eşsiz dansın hikayesi nedir ve neden “Mumlu Dans” olarak da anılır? İşte, Çayda Çıra’nın büyüleyici dünyasına bir yolculuk.
Çayda Çıra, Elazığ yöresine özgü, mumlarla oynanan bir halay türünden halk oyunudur. Genellikle sazsız olarak, “nanay” adı verilen türküler eşliğinde oynanır ve günümüz Elazığ düğünlerinde oldukça yaygındır.
Bu dansın kökeni, Elazığ yakınlarındaki bir çayın iki kıyısına yerleşmiş aşiretler arasında yaşanan bir aşk hikayesine dayanır. Sevdalılar, geceleri yaktıkları çıralarla işaretleşir ve bu romantik geleneğin yansıması olarak Çayda Çıra oyunu doğmuştur.
Çayda Çıra oynarken kullanılan kıyafetler ve aksesuarlar, oyunun estetiğini tamamlayan önemli unsurlardır. Kızlar için baş örtüsü, gömlek, üç etek, şalvar, kemer ve potin; erkekler için ise gömlek, yelek, kuşak, şalvar ve yumurta topuk ayakkabı gerekir. Hem kızların hem erkeklerin kullandığı aksesuarlar arasında şamdan ve mum bulunur.
Oyun, kendine has bir türkü eşliğinde oynanır. Türkünün sözleri, oyunun ritmini ve duygusunu yansıtan, hüzünlü ama bir o kadar da coşkulu dizelerden oluşur.
Çayda Çıra, sadece Elazığ’ın değil, Türkiye’nin de kültürel
zenginliklerinden biri olarak kabul edilir. Bu oyun, geçmişten
günümüze taşınan ve gelecek nesillere aktarılması gereken değerli
bir mirastır.
