Borsada yatırım yapmak isteyenlerin karşılaştığı terimlerden biri de brüt takastır. Peki, brüt takas nedir, nasıl uygulanır, yatırımcıları nasıl etkiler? İşte borsada brüt takas ile ilgili merak edilenler.
Brüt takas, borsada belirli kriterlere göre seçilen senetlerin takas işlemlerine yönelik yapılan bir uygulamadır. Brüt takas bir çeşit tedbir olarak da bilinir. Brüt takas uygulaması, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yatırımcıları korumak amacıyla başlatılır. SPK, piyasada olağan dışı hareketlilik gösteren veya manipülasyona maruz kalan hisse senetlerini belirli veya belirsiz bir süreyle brüt takasa alabilir. Brüt takasa alınan hisse senetleri, normal hisse senetlerinden farklı kurallara tabi olur.
Brüt takasa alınan hisse senetlerinin alım ve satım işlemleri, brüt takasa alınmayan hisse senetlerine göre farklı olmaktadır. Brüt takasta olan hisse senetlerinin alım ve satım emirleri internet üzerinden kapatılır. Emir girişleri yalnızca telefon aracılığı ile ya da şahsen yapılmasına izin verilir. Ayrıca brüt takasa alınmış olan hisse senetleri için aynı gün içerisinde alım ve satım işleminin yapılması da mümkün değildir. Bu duruma T+0 kuralı denir. Brüt takasta olan hisse senetlerini yalnızca nakit olarak almak mümkündür, kredi kartı ile herhangi bir işlem yapılması mümkün olmaz. Brüt takas işlemi hisse senetlerinin takası ile ilgili bir işlemdir. Takas işlemi ise, alıcı ve satıcının karşılıklı olarak borç ve alacaklarını ödeme gününde yerine getirmeleridir.
Brüt takas uygulamasının yatırımcıları nasıl etkilediği merak edilen bir konudur. Brüt takas uygulamasının amacı, yatırımcıları spekülatif amaçlı alım satımlardan ve manipülasyonlardan korumaktır. Bu sayede, hisse senetleri üzerindeki ani fiyat değişimlerinin önüne geçmek ve piyasanın sağlıklı işlemesini sağlamak mümkündür. Brüt takas uygulamasının bazı avantajları ve dezavantajları da vardır.
Avantajları şunlardır:
Dezavantajları ise şunlardır:
