Az tuz, daha fazla sağlık!

Dünya Tuza Dikkat Haftası kapsamında Çan Devlet Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Kemal Abid Tekin, tuz tüketiminin azaltılmasının önemini vurguladı. Dr. Tekin, aşırı tuz tüketiminin kalp damar hastalıkları ve inme riskini önemli ölçüde artırdığını, bu nedenle tuz tüketiminin önerilen seviyelerde tutulması gerektiğini söyleyen Dr. Kemal Abid "Tuz tüketiminin azaltılması, kalp damar hastalıkları ve inme riskini düşürür. Halk sağlığını korumak ve hastalıkların oluşumunu önlemek adına tuz tüketiminin önerilen seviyelere düşürülmesi için çalışmalar yapılmaktadır. Bu amaçla 20-26 Mayıs 2024 ‘‘Dünya Tuza Dikkat Haftası’’ olarak belirlenmiştir” dedi.

“Aşırı tüketimde sağlığımız bozulabilir”

Aşırı miktarda tüketildiğinde birçok sağlık problemine neden olacağına vurgu yapan Dr. Kemal Abid Tekin; “ Vücutta sıvı dengesinin ve dolayısıyla kan basıncının düzenlenmesinde, asit-baz dengesinin sağlanmasında ve sinir-kas sisteminde uyarıların iletilmesinde tuzun önemli görevleri bulunur. Aynı zamanda antiseptik özelliği de olan tuzun, nem miktarını büyük oranda düşürerek gıdaların bozulmasına neden olabilecek bakterilerin üremesini kontrol altında tutar. Bu özelliğinden faydalanarak çeşitli gıdaların saklanmasında, koruyucu olarak kullanılır. Ancak aşırı miktarda tüketildiğinde birçok sağlık problemine neden olmakta ve insan sağlığını olumsuz etkileyen bir halk sağlığı problemine dönüşmektedir. Dünyada ölümlerin yarıdan fazlasına bulaşıcı olmayan hastalıklar neden olurken; bunların yüzde 30’unu kalp-damar hastalıkları oluşturmaktadır. Bu hastalıklar için en önemli değiştirilebilir risk faktörü aşırı tuz tüketimini kapsayan sağlıksız beslenmedir. Yüksek kan basıncı (hipertansiyon), kalp-damar hastalıklarının en önemli risk faktörüdür. Yüksek kan basıncı dünyadaki tüm ölümlerin yüzde 13’ünden sorumludur. Kan basıncı seviyesinin en önemli belirleyicisi, diyetle alınan sodyum yani tuz miktarıdır. Tuz tüketiminin azaltılması kan basıncının düşürülmesi ve dolayısı ile inme, kalp damar hastalıkları ve böbrek hastalıkları riskini azaltmasında en etkili yöntemlerden birisidir” ifadelerini kullandı.

Çan Devlet Hastanemiz Kardiyoloji Uzmanı Dr Kemal Abid Tekin aşırı tuz tüketimi ile ilgili zararları madde madde sıraladı. Tekin; “ Günde 5 gramdan daha az (bir silme tatlı kaşığı) tuz alımı inme riskini yüzde 23, kalp damar hastalıkları genel hızını yüzde 17 azaltmaktadır” dedi.

Aşırı tuz tüketimini azaltmak için neler yapılmalı?

Dr. Kemal Abid Tekin, aşırı tuz tüketiminin kalp damar hastalıkları ve inme riskini önemli ölçüde artırdığını, bu nedenle tuz tüketiminin önerilen seviyelerde tutulması gerektiğini vurguladı. Aşırı tuz tüketiminin zararlarını da sıralayan Dr. Tekin, tuz tüketiminin azaltılması için yapılması gerekenleri de açıkladı.

• Bir kişinin günlük olarak kullandığı tuz miktarı 5 gramı (1 tepeleme çay kaşığı veya 1 silme tatlı kaşığı) geçmemeli ve iyotlu tuz kullanılmalıdır.
• Besin sanayisinde kullanılan ve genellikle ambalajlı besinlerin besin etiketinde yer alan mono sodyum glutamat, sodyum nitrat, sodyum bikarbonat, sodyum sitrat, sodyum askorbat vb. tüm sodyumlu bileşiklerin tüketimine dikkat edilmelidir. Çünkü bunlar besinin tuz/sodyum içeriğini artırmaktadır.
• Yemek hazırlama, pişirme ve tüketim sırasında ilave edilen tuz miktarı azaltılmalıdır. Hatta besinlerin bileşiminde sodyum bulunması nedeniyle hazırlama ve pişirme sırasında mümkünse tuz eklenmemelidir.
• Masada yemeklere tuz ilavesi yapılmamalı ve masadan tuzluk kaldırılmalıdır.
• Hazır soslar (soya sosu, ketçap sos, barbekü sos, tartar sos, salsa sos, hardal, makarna sosu gibi), atıştırmalık ürünler (cips, tahıl bazlı bar, meyve bazlı bar, ekstrüde ürünler, patlamış mısır gibi) tuzlanmış kuruyemişler (fındık, fıstık, ceviz, badem, leblebi, kavurga, kabak ve ayçiçeği çekirdeği, her türlü çekirdek içi vb.), turşu ve salamura (siyah ve yeşil zeytin, sebze turşuları), balık konserveleri, tuzlanmış, tütsülenmiş ve/veya salamura edilmiş et ve balık ürünleri ile aromalı/aromasız, doğal/doğal olmayan mineralli içecekler yüksek miktarda tuz içermeleri nedeniyle az tüketilmelidir.