Alerji, vücudun bazı maddelere karşı aşırı duyarlılık göstermesi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Alerji belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bazı kişilerde burun akıntısı, hapşırma, kaşıntı gibi hafif belirtiler görülürken, bazı kişilerde ciddi solunum sıkıntısı, şok ve ölüm riski oluşabilir. Alerjiye neden olan maddeler alerjen olarak adlandırılır. Alerjenler polen, ev tozu, hayvan tüyü, gıda, ilaç, böcek ısırması gibi çok çeşitli olabilir. Alerjinin tedavisinde ilk adım alerjenin belirlenmesidir. Alerji testi, alerjeni tespit etmek için kullanılan bir yöntemdir. Alerji testi nasıl yapılır, ne kadar sürer ve hangi durumlarda yapılmalıdır? İşte alerji testi hakkında merak edilenler.
Alerji testi, alerjinin nedenini ortaya çıkarmak için önemli bir araçtır. Alerji testi sayesinde alerjen madde belirlenir ve buna göre tedavi planlanır. Alerji testi yapılmadan alerjik reaksiyonu önlemek veya azaltmak için ilaç kullanmak yeterli olmayabilir. Ayrıca alerji testi yapılmadan alerjik reaksiyonun şiddeti ve sıklığı tahmin edilemez. Bu nedenle alerji testi yapmak hem sağlık hem de yaşam kalitesi açısından faydalıdır.
Alerji testinin iki temel çeşidi vardır: Kan testi ve cilt testi. Kan testi, kanda alerjenlere karşı üretilen antikorların seviyesini ölçer. Cilt testi ise cilde alerjen maddelerin uygulanmasıyla vücudun verdiği tepkiyi gözlemler.
Kan Testi: Kan testi için hastadan kan örneği alınır ve laboratuvarda incelenir. Kan testinin avantajı herhangi bir ilacın etkisini bozmamasıdır. Dezavantajı ise sonucun birkaç gün içinde çıkmasıdır.
Cilt Testi: Cilt testinde hastanın kolu veya sırtına alerjen maddeler damlatılır ve ciltte küçük delikler açılır. Bu şekilde alerjen maddenin cilt altına girmesi sağlanır. Yaklaşık 15-30 dakika sonra ciltte kızarıklık, kabartı veya kaşıntı gibi belirtiler oluşursa alerji var demektir. Cilt testinin avantajı sonucun hemen çıkmasıdır. Dezavantajı ise bazı ilaçların etkisini bozmasıdır.
Alerji testine karar veren doktor, hastanın şikayetleri, öyküsü ve muayenesine göre hangi tip ve hangi alerjenlere karşı test yapılacağını belirler. Alerji testinden önce hastanın bazı ilaçları bırakması gerekebilir. Bu ilaçlar antihistaminikler, kortizonlar, antidepresanlar gibi alerjik reaksiyonu etkileyebilecek ilaçlardır. Doktor bu konuda hastayı bilgilendirir. Alerji testinin yapılacağı gün hastanın rahat kıyafetler giymesi ve parfüm kullanmaması önerilir. Ayrıca hastanın aç veya tok olmasının bir önemi yoktur. Alerji testinin süresi ise testin tipine ve alerjen sayısına göre değişir. Genellikle kan testi 10-15 dakika, cilt testi 30-60 dakika sürer.
Alerji testinin sonuçları doktor tarafından değerlendirilir ve hastaya açıklanır. Alerji testi pozitif çıkan hastalara alerjen maddeden uzak durmaları, alerjik reaksiyonu önlemek veya hafifletmek için ilaç kullanmaları veya alerji aşısı yapmaları gibi tedavi seçenekleri sunulur. Alerji testi negatif çıkan hastalara ise alerjik olmayan başka bir hastalığın varlığı araştırılır.
Alerji testi, alerjinin nedenini öğrenmenin en etkili yoludur. Alerji testi sayesinde alerjen madde belirlenir ve buna göre tedavi planlanır. Alerji testi yapmak hem sağlık hem de yaşam kalitesi açısından faydalıdır. Alerji testi yaptırmak isteyen kişiler doktorlarına başvurabilir ve gerekli bilgileri alabilirler.
(ESRA GÜLLER)
