Bu makalede, Akdeniz fokunun özellikleri, dağılımı, sayısı ve korunması için neler yapılması gerektiği konularını ele alacağız. Akdeniz fokunu daha yakından tanımak ve onun için neler yapabileceğimizi öğrenmek için okumaya devam edin.
Akdeniz foku, fokgiller familyasından bir türdür. Boyu 2-3 metre, ağırlığı 200-300 kilogram arasında değişmektedir. Kürkü kısa ve sert kıllardan oluşmaktadır. Renkleri ergin dişi ve erkekler arasında farklılık göstermektedir. Erkekler genellikle siyah veya koyu gri, dişiler ise açık gri veya kahverengi tonlarındadır. Gözleri büyük ve siyahtır. Bıyıkları uzun ve kalındır.
Akdeniz fokları, tercihen üreme veya barınma işlevi gören kıyı mağara ve kovuklarını yaşam alanı olarak seçerler. Bu alanlar, insanların kolay ulaşamadığı veya insan etkinliklerinden uzak kaldığı sessiz ve tenha kayalık sahillerdir. Akdeniz fokları, beslenmek için bu alanların dışına çıkarak çeşitli balık, kabuklu ve yumuşakçalarla beslenirler. Ortalama ömürleri 25-30 yıl kadardır.
Akdeniz foku, 20. yüzyılın başına kadar geniş bir coğrafyada yaygın olarak bulunmaktaydı. Akdeniz kıyıları ve Doğu Atlantik kıyısında Portekiz’den Batı Afrika sahillerine kadar binlerce bireye sahipti. Ancak bu dönemde başlayan aşırı avlanma, kasıtlı öldürme, yaşam alanlarının bozulması ve deniz ekosisteminin tahribatı gibi nedenlerle nüfusu hızla azalmaya başladı.
Bugün Akdeniz foku, dünyada sadece Türkiye, Yunanistan, Fas, Moritanya ve Madeira Adaları’nda yaşamaktadır. Dünya üzerinde yaklaşık 7002, Türkiye’de ise yaklaşık 1003 birey kaldığı tahmin edilmektedir. Akdeniz foku, Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından “nesli tehlike altında” olarak sınıflandırılmaktadır.
Akdeniz foku, dünyanın en nadir ve en tehdit altındaki deniz memelilerinden biridir. Bu güzel hayvanın neslinin tükenmesini önlemek için acil olarak alınması gereken önlemler vardır. Bunlar arasında şunlar sayılabilir:
Akdeniz foklarının yaşam alanları olan kıyı mağara ve kovuklarının korunması ve geliştirilmesi
Akdeniz foklarının avlanmasının yasaklanması ve yasadışı avcılığa karşı etkin denetim sağlanması
Akdeniz foklarının beslenme kaynakları olan balık stoklarının sürdürülebilir yönetimi
Akdeniz foklarının karşılaştığı diğer tehditlerin azaltılması (örneğin deniz kirliliği, balık ağları, tekne trafiği, turizm faaliyetleri vb.)
Akdeniz foklarının izlenmesi, araştırılması ve bilinçlendirilmesi için çalışmalar yapılması
Akdeniz foku, dünyanın en nadir ve en tehdit altındaki deniz memelilerinden biridir. Bu güzel hayvanın neslinin tükenmesini önlemek için hepimizin sorumluluk alması gerekmektedir. Akdeniz fokunu korumak, hem doğal mirasımızı hem de deniz ekosistemimizi korumak demektir.
(Damla Yeltekin)
