Dünya Sağlık Örgütü'ne (DSÖ) göre her yıl tütün kullanımı nedeniyle dünya genelinde yaklaşık 8 milyon insan hayatını kaybediyor. Bu ölümlerin 1.3 milyonu da sigara içmeyenlerin, içenlere ait sigara dumanına (pasif içici) maruz kalması sonucu meydana geliyor.
YENİ TEHLİKENİN ADI: EVALİ
Sigaranın hala dünyada en çok insanın ölümüne yol açan faktörlerin başında geldiğine dikkat çeken Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Yürütme Kurulu Üyesi Doç. Dr. Seyhan Us Dülger, "Bu devasa kayıp, yalnızca bireylerin değil, ailelerin, toplumların ve ülkelerin kayıplarıdır. Sigara içmek, akciğer kanseri, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), koroner arter hastalığı, inme gibi ölümcül hastalıkların başlıca sebeplerindendir. Aynı zamanda tüm kanserlerin, kemik erimesi, hatta diyabet gibi bir dizi kronik rahatsızlıkla da ilişkilidir. Sigaradan bahsederken, aslında tüm tütün ürünlerini kastettiğimizi unutmamak gerekir. Nargile, yeni nesil tütün ürünleri, ısıtılmış tütün, e-sigara, nikotin puffları; hepsi birer tütün ürünüdür ve sigaranın sağlık üzerinde yaptığı tüm risklerine neden olmaktadırlar. Yapılan çalışmalarda elektronik sigara, ısıtılmış tütün ürünlerinin, endüstrinin iddia ettiği gibi sigara bırakma yöntemi olmadığı; bilakis sigara ve diğer bağımlılıklara geçiş yöntemi olduğu gösterilmiştir. Ayrıca Dünya Sağlık Örgütü tarafından elektronik sigara kullanımına bağlı gelişen elektronik sigara kullanımına bağlı akut akciğer hasarı (EVALI) adında hastalık tanımlanmıştır. Ne yazık ki EVALI nedeniyle yoğun bakım yatışları ve ölüm vakaları bildirilmiştir. Ülkemizde elektronik sigaraların satışının yasak olmasına karşın ne yazık ki kullanımının artması endişe vericidir."
HER YIL 3.5 MİLYON HEKTAR ALAN TÜTÜN YÜZÜNDEN YOK OLUYOR
Doç. Dr. Dülger, tütün ürünlerinin çevreye zararlarına da dikkat çekerek çarpıcı veriler paylaştı: "Tütün ve tütün ürünleri sadece insan sağlığına değil dünya sağlığına da zararlıdır. Her yıl tütün yetiştirmek için yaklaşık 3.5 milyon hektar alan yok olmaktadır. Büyüyen tütün üretimi, özellikle gelişmekte olan ülkelerde ormansızlaşmaya yol açmaktadır. Tütün endüstrisi yıllık 84 megaton karbondioksit eşdeğeri sera gazı katkısı ile iklim krizini körükler, kaynakları israf eder ve ekosistemlere zarar verir. Tütün tüketiminin azaltılması, yalnızca doğrudan sağlıkla ilgili kazançlar değil, tüm sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak için kilit nokta olarak tanımlanmalıdır."
ÜLKEMİZDE 500'E YAKIN SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİĞİ VAR
Sigara bırakma sürecinde profesyonel yardım alınmasının önemli olduğunu vurgulayan Türk Toraks Derneği Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Cantürk Taşçı ise şunları söyledi: "Sigarayı bırakmak, hastalıkların gelişme riskini azaltmanın yanı sıra, genel sağlığınızı önemli ölçüde iyileştirir. Sigarayı bıraktıktan sadece birkaç gün sonra vücut, iyileşmeye başlar. Kan basıncı düşer, akciğer fonksiyonu zamanla iyileşir ve kalp krizi riski azalmaya başlar. Sigarayı bırakmak, sağlığınız için atacağınız en önemli adımlardan biridir. 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü, sigaranın sağlık üzerindeki zararlı etkilerine karşı farkındalık oluşturmak ve sigarayı bırakmaya karar verenler için bir motivasyon kaynağı olmak amacıyla kutlanmaktadır.
Sigara, yaşam kalitenizi elinizden alırken, bırakmak size yeniden nefes almayı, sağlıklı bir yaşam sürmeyi vaat eder. Sigarayı bırakmak, sadece kendi sağlığınız için değil, sevdikleriniz, dünyamız ve çevremiz için de önemli bir adımdır. Bugün, bu adımı atmaya karar verin. Sağlığınız için attığınız bu adım, en değerli yatırımdır. Sigarayı kendi kendinize bırakabileceğiniz gibi, bu konuda uzman kişilerden de yardım alabilirsiniz. Sigarayı bırakırken bu konuda uzman bir hekimden destek almak isterseniz; Merkezi Hekim Randevu Sistemi’nden size en yakın sigara bırakma polikliniği için randevu alabilir ya da doğrudan bu polikliniklere başvurabilirsiniz. Ülkemizde beş yüz kadar sigara bırakma polikliniği olup, sayının arttırılması, sigara kullananlara bırakma konusunda destek verilmesi halk sağlığı açısından çok önemlidir. Sigara bırakma polikliniklerinde bilimsel olarak kanıtlanmış tedaviler verilmektedir. Sigara bırakma polikliniklerinde kullanılan ilaçların sosyal güvenlik kurumu tarafından karşılanması maliyet etkin bir uygulamadır.
Kaynaklar:
1. https://www.who.int/health-topics/tobacco#tab=tab_1
2. https://toraks.org.tr/site/community/news/10702
3. https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/tobacco-e-cigarettes”
(HABER MERKEZİ)