Tarihte Bugün: 27 Ocak

27 Ocak tarihi, dünya genelinde birçok önemli olayın yaşandığı bir gündür. Osmanlı Devleti'nin kuruluşundan Auschwitz kamplarının kurtuluşuna kadar pek çok tarihi an, bu günde kaydedilmiştir.

Güncel

27 Oca 2025 - 00:18

27 Oca 2025 - 00:18

234

27 Ocak, dünya tarihinin çeşitli dönemlerinde önemli olaylara sahne olmuştur. Bu yazıda, 27 Ocak tarihinde gerçekleşen bazı kayda değer olayları detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Osmanlı Devleti'nin Kuruluşu (1299)

Osmanlı Devleti, 27 Ocak 1299 tarihinde Osman Gazi tarafından Bilecik'te kuruldu. Bu tarih, Türk tarihinde önemli bir dönüm noktası olup, Osmanlı İmparatorluğu'nun temellerinin atıldığı gündür. Osman Gazi'nin liderliğinde kurulan bu devlet, 600 yıl sürecek bir imparatorluğun temellerini atmıştır.

Auschwitz-Birkenau Kamplarının Kurtuluşu (1945)

27 Ocak 1945'te Sovyetler Birliği'nin Kızıl Ordu birlikleri, Polonya'da Nazi Almanyası tarafından kurulan Auschwitz ve Birkenau toplama kamplarını ele geçirdi. Bu kamplar, II. Dünya Savaşı sırasında milyonlarca insanın hayatını kaybettiği yerlerdir. Kurtuluş, Holokost'un en karanlık dönemlerinden birinin sonunu işaret etmektedir.

Köy Enstitüleri'nin Yasallaşması (1940)

Türkiye'de eğitim alanında önemli bir adım atılarak, 27 Ocak 1940 tarihinde Köy Enstitüleri yasallaştı. Bu enstitüler, köylerde eğitim seviyesini yükseltmek ve köylülerin kalkınmasına katkı sağlamak amacıyla kurulmuştur. Köy Enstitüleri, köylerde eğitim seviyesini yükseltmek ve köylülerin kalkınmasına katkı sağlamak amacıyla kurulmuştur.

İlk Elektrik Ampulünün Patenti (1880)

27 Ocak 1880'de Thomas Edison, elektrik ampulünün patentini aldı. Bu buluş, aydınlatma teknolojisinde devrim niteliğinde olup, modern dünyada gece gündüz ayrımını ortadan kaldırmıştır. Edison'un bu icadı, elektrikli aydınlatmanın yaygınlaşmasına ve günlük yaşamın değişmesine öncülük etmiştir.

Hatay'ın Bağımsızlığının Kabulü (1937)

27 Ocak 1937'de Cenevre'de toplanan Milletler Cemiyeti toplantısında, Hatay'ın bağımsızlığı kabul edilmiştir. Bu karar, Hatay'ın bağımsızlık yolundaki önemli bir adım olup, bölgenin geleceği açısından kritik bir dönüm noktasıdır. Hatay'ın bağımsızlık kararı, bölgedeki siyasi dengeleri etkilemiş ve Türkiye'nin sınırlarını genişletmiştir.

Tarihte Bugün Yaşanan Olaylar

1299 Osmanlı Devleti kuruldu.
1695 II. Ahmet'in ölümüyle II. Mustafa Osmanlı padişahı oldu.
1785 Georgia Üniversitesi (Amerika Birleşik Devletleri) kuruldu.
1880 Thomas Edison elektrik ampulünün patentini aldı.
1888 National Geographic Society kuruldu.
1915 Amerika Birleşik Devletleri deniz kuvvetleri Haiti'yi işgal etti.
1918 ABD'li romancı Edgar Rice Burroghs'un yarattığı 'Tarzan'ı konu alan ilk film, 'Gorillerin Tarzan'ı' (Tarzan of the Apes) adıyla ABD'de gösterime girdi. Aktör Elmo Lincoln, beyazperdenin ilk Tarzan'ı oldu.
1923 Almanya'da Nazi Partisi'nin ilk kongresi toplandı. Toplantıda konuşan Adolf Hitler, Versailles Antlaşması'nın iptal edilmesini istedi.
1923 İzmir'e gelen Mustafa Kemal Paşa, Karşıyaka'da trenden inerek, Ege gezisine başladığı gün (14 Ocak) ölen annesinin kabrini ziyaret etti.
1926 John Logie Baird ilk televizyon yayınını gerçekleştirdi.
1934 Fransa'da Camille Chautemps istifa etti, yeni hükümeti Edouard Daladier kurdu.
1934 İpek Film Stüdyosu senaryo yarışması açtı.
1937 Cenevre'de Milletler Cemiyeti toplantısında Hatay'ın bağımsızlığı kabul edildi.
1940 Milli Koruma Kanunu Resmi Gazete'de yayınlandı.
1943 Varlık Vergisini ödemeyen mükellefler, borçlarını "bedenen çalışarak ödemeleri" için çalışma kamplarına gönderildi. Tümü İstanbullu gayrimüslimlerden oluşan 32 kişilik ilk kafile Aşkale'ye doğru yola çıktı.
1945 Sovyetler Birliği'nin Kızıl Ordu birlikleri, Polonya'da Almanya'nın kurduğu Auschwitz ve Birkenau kamplarını ele geçirdi.
1947 Öğretim kurumları dışında din eğitimine izin verildi.
1948 İlk teyp satışa çıktı.
1954 Köy enstitüleri ile ilk öğretmen okullarını "ilk öğretmen okulları" adı altında birleştiren yasa Meclis'te kabul edildi. Böylece Köy enstitüleri kapatıldı.
1954 Millet Partisi kapatıldı; din esasına dayanan ve amacını gizleyen bir parti olduğu iddia edildi, yöneticileri de birer gün hapis ve 250'şer kuruş para cezasına çarptırıldı.
1958 Kıbrıs'ta 10 bin Türk "taksim" lehinde gösteri yaptı. İngiliz askerleri topluluğun üzerine zırhlı araçlarla yürüdü, yaralananlar oldu.
1965 Ord. Prof. Ali Fuat Başgil'in 5 yıl hapsi istendi. Ali Fuat Başgil İsviçre'de Fransızca olarak 27 Mayıs Askeri İhtilali adlı bir kitap yayınlamıştı.
1967 Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğrencileri yeni yönetmelik hükümlerini protesto için boykota başladılar.
1967 Apollo-1 uzay aracı, Kennedy uzay merkezinde test edildiği sırada yandı: Astronotlar Gus Grissom, Edward Higgins White ve Roger Chaffee hayatlarını kaybetti.
1969 İstanbul Aksaray'daki Küçük Opera Tiyatrosu tamamen yandı.
1969 Teksif Sendikası'na bağlı 5 fabrikada daha grev başladı. 7915 işçi işi bıraktı.
1971 Türkiye İşçi Partisi Amasya İl Başkanı Şerafettin Atalay öldürüldü.
1972 Süleyman Demirel, "Rejimi değiştirme gayreti siyasi suç değildir" dedi.
1973 ABD ve Vietnam ateşkes anlaşması imzaladı.
1973 Amerika Birleşik Devletleri ve Vietnam ateşkes anlaşması imzaladı.
1973 Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Mehmet Baydar ve Konsolos Bahadır Demir Ermeni terör örgütü ASALA tarafından öldürüldü.
1980 Beyoğlu'ndaki tarihi Markiz Pastanesi kapandı. Markiz, 23 Aralık 2003'te yeniden açıldı.
1983 Dünyanın en uzun (53,9 km) denizaltı tüneli açıldı. Tünel Japonya'nın Honshu ve Hokkaido adalarını birbirine bağlıyor.
1984 Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Doğan Öz'ü öldürmekten sanık İbrahim Çiftçi hakkındaki ölüm cezası kararı yargıtayca bozuldu. Altı yıldır tutuklu bulunan İbrahim Çiftçi tahliye edildi.
1988 Server Tanilli'nin Nasıl Bir Demokrasi istiyoruz adlı kitabı toplatıldı.
1991 Somali diktatörü Muhammed Siyad Barre isyancıların başkent Mogadişu'yu ele geçirmesi üzerine ülkeden kaçtı.
1994 İçişleri Bakanı Nahit Menteşe İstanbul Kumkapı Polis Karakolu'nda gözaltına alınan Vakkas Dost isimli vatandaşın polis memuru Nurettin Öztürk tarafından dövülerek öldürüldüğünü açıkladı.
1994 Özgür Gündem gazetesinin Ankara temsilciliğinde patlama oldu. Gazetenin Ankara Haber Merkezi'ne de molotof kokteyli atıldı.
1995 Eylül 1994'ten beri Paris'te cezaevinde bulunan Dev-Sol lideri Dursun Karataş 1995'te serbest bırakıldı. Dursun Karataş sahte kimlikle Fransa'ya giriş yaparken tutuklanmıştı.
1996 Bodrum açıklarındaki Kardak kayalıklarına Yunan ve Türk gazetecilerin ayrı ayrı bayrak dikmeleri Türkiye ile Yunanistan arasında gerilim yarattı.
1996 Çocuk Hakları Sözleşmesi Türkiye tarafından çekince koyularak kabul edildi.
2000 Kamuoyunda, İkinci Manisa davası olarak bilinen 10'u tutuklu 14 sanığın yargılandığı ve Yargıtay tarafından iki kez usulden bozulan davada, sanıklar, 2 yıl 6 ay ile 15 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı.

Tarihte Bugün Doğanlar

1756 Wolfgang Amadeus Mozart, Avusturya'lı besteci (ö. 1791)
1832 Lewis Carroll, İngiliz yazar, matematikçi, mantıkçı (ö. 1898)
1859 II. Wilhelm, Almanya İmparatoru (ö. 1941)
1910 Edvard Kardelj, Yugoslav Marksizminin kurucusu, devrimci siyaset adamı
1924 Rauf Denktaş, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurucusu, siyasetçi
1931 Gazanfer Özcan, Tiyatro ve sinema sanatçısı
1932 Boris Anfiyanoviç Şahlin, üç Olimpiyatta altın madalya kazanan ve 10 kez dünya şampiyonu olan Sovyet jimnastikçi .
1934 Edith Cresson, Fransa'nın ilk kadın başbakanı
1936 Samuel C. C. Ting, Nobel Ödülü sahibi ABD'li fizikçi
1940 Ahmet Kurtcebe Alptemoçin , eski Bursa milletvekili, bakan, işadamı.
1948 Mikhail Barışnikov, Rus dansçı
1948 Valeri Brainin, Rus-Alman müzik yöneticisi, müzik bilimci, besteci ve şair
1980 Austin O'Riley, ABD'li çıplak model ve pornografik film oyuncusu.