Tarihte Bugün: 14 Aralık’ta Yaşanan Çarpıcı Olaylar

159

14 Aralık tarihine damgasını vuran olaylar arasında uluslararası siyasi gelişmeler, önemli keşifler ve trajik olaylar yer alıyor. Bugün, tarihin farklı yüzlerini yansıtan pek çok önemli anıyı taşıyor.

1955: 16 Ülke Birleşmiş Milletler'e Katıldı

Soğuk Savaş’ın etkilerinin sürdüğü bu dönemde, Arnavutluk, İtalya, İrlanda ve Finlandiya’nın da aralarında bulunduğu 16 ülke, Birleşmiş Milletler'e katıldı. Bu genişleme, BM'nin küresel etkisini artıran önemli bir adım olarak tarihe geçti.

1960: OECD'nin Kuruluşu ve İstanbul’daki Tanker Kazası

OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü), uluslararası ekonomik iş birliğini güçlendirmek amacıyla kuruldu. Türkiye de bu organizasyonun kurucuları arasında yer aldı. Aynı gün İstanbul Boğazı'nda yaşanan tanker kazasında 20 kişi hayatını kaybetti, çevre felaketi yaşandı.

1962: Venüs'ün Keşfi - Mariner-2 Uzay Aracı

NASA’nın Mariner-2 uzay aracı, Venüs’e ulaşarak gezegenin atmosferik ve yüzey koşulları hakkında bilimsel veriler gönderdi. Bu görev, Venüs’ün bilimsel keşfi adına atılan ilk büyük adım olarak kabul edilir.

1981: Golan Tepeleri’nin İlhakı

İsrail, Suriye'nin kontrolünde bulunan Golan Tepeleri’ni resmi olarak ilhak ettiğini duyurdu. Bu hamle, uluslararası toplumda tartışmalara neden olurken, Orta Doğu’da dengeleri sarsan gelişmelerden biri oldu.

1995: Dayton Antlaşması ile Bosna Savaşı Sona Erdi

Bosna, Sırbistan ve Hırvatistan liderleri, ABD’nin Ohio eyaletinde bir araya gelerek Dayton Antlaşması’nı imzaladı. Bu antlaşma, Yugoslavya iç savaşını sonlandırarak bölgeye barış getirdi.

2003: Saddam Hüseyin Yakalandı

Devrik Irak lideri Saddam Hüseyin, Tikrit yakınlarında saklandığı sığınakta ABD birlikleri tarafından ele geçirildi. Bu olay, Irak tarihindeki önemli dönüm noktalarından biri oldu.

2012: Sandy Hook İlkokulu Saldırısı

ABD’nin Connecticut eyaletinde, Sandy Hook İlkokulu’nda düzenlenen silahlı saldırıda 20 çocuk ve 6 yetişkin hayatını kaybetti. Bu trajedi, ABD’de bireysel silahlanma tartışmalarını tekrar gündeme taşıdı.

Tarihte Bugün Yaşanan Olaylar

  • 1819 Alabama, ABD'nin 22. eyaleti oldu.
  • 1900 Bilim adamı Max Planck, kuantum teorisini Berlin Fizik Birliği'ne sundu.
  • 1911 Norveçli Roald Amundsen Güney Kutbu'na ulaştı.
  • 1927 Çin'de Çan Kay-Şek kuvvetleri Kanton'daki komünist ayaklanmayı bastırdı.
  • 1936 Ankara 19 Mayıs Stadı açıldı.
  • 1936 İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi kuruldu.
  • 1939 Sovyetler Birliği, Milletler Cemiyeti üyeliğinden çıkarıldı.
  • 1954 Kıbrıs sorunu Birleşmiş Milletler'de görüşüldü. Türk delegesi Selim Sarper, "Kıbrıs, Türk sahillerinden 40 mil ötededir. Yunanistan'a 600 mil mesafede olan bu ada Yunanistan'ın olamaz" dedi.
  • 1955 Arnavutluk, Avusturya, Bulgaristan, Kamboçya, Seylan (şimdiki Sri Lanka), Finlandiya, Macaristan, İrlanda, İtalya, Ürdün, Laos, Libya, Nepal, Portekiz, Romanya ve İspanya Birleşmiş Milletler Örgütü'ne dahil edildiler.
  • 1959 Başpiskopos Makarios Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı oldu.
  • 1960 Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) kuruldu. 9 Ortak Pazar üyesi ile Avrupa Serbest Ticaret Birliği EFTA'ya üye 7 ülke, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada tarafından kuruldu. Türkiye de anlaşmayı imzaladı.
  • 1960 İstanbul Boğazı'nda Yunan ve Yugoslav tankerleri çarpıştı; 52 kişi öldü.
  • 1962 NASA'nın Mariner-2 adlı uzay aracı Venüs gezegeninin yakınından geçti. Mariner-2 dünyaya Venüs hakkında bilgi yolladı.
  • 1977 Tunç Okan'ın yönettiği “Otobüs” filmi gösterime girdi.
  • 1977 CHP'li Aytekin Kotil İstanbul Belediye Başkanı oldu.
  • 1981 İsrail, Suriye kontrolündeki Golan Tepeleri'ni ilhak etti.
  • 1983 İstanbulVaniköy'deki 100 yıllık Hasan Birinci Yalısı çıkan yangında tamamen yandı.
  • 1989 Şili'de ilk demokratik seçimler yapıldı.
  • 1990 Polonyalı futbolcu Koseçki 2 milyon dolara Galatasaray'a transfer oldu; bu rakam Türkiye'de o güne kadar ödenen en yüksek transfer ücretiydi.
  • 1994 Demokrasi Partisi (DEP) avukatlarından Av. Faik Candan öldürülmüş olarak bulundu.
  • 1995 Savaşın tarafları Alia İzzetbegoviç (Bosna), Slobodan Milošević (Sırbistan), ve Franjo Tuđman (Hırvatistan) arasında Dayton Antlaşması Dayton, Ohio'da (ABD) imzalandı. Eski Yugoslavya'da son üç yıldır süren savaş sona erdi.
  • 1996 Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu’nun (KESK) Ankara'da düzenlediği "Demokratik devlet, halk için bütçe" mitingine 100.000 kişi katıldı.
  • 1999 Fransa'dan Türkiye'ye iadesi kararlaştırılan organize suç örgütü lideri Alaattin Çakıcı Türkiye'ye getirildi.
  • 2000 18 cezaevinde, 865 tutuklu ve hükümlünün başlattığı ve 20 Kasım'da ölüm orucuna dönüştürülen açlık grevini sona erdirmek üzere harekete geçen arabulucu heyet grevin sona ermesi için girişimlerde bulundu. Heyetin tutuklu temsilcileriyle yürüttüğü görüşmeler sonuç alınamadan sona erdi.
  • 2002 DYP 7. olağan büyük kongresi'nde, Elazığ milletvekili Mehmet Ağar, Genel Başkan seçildi.
  • 2002 Irak`taki BM silah denetçileri şefi Hans Blix, Irak`tan geçmişte ve şu anda kimyasal, biyolojik ve balistik füze programlarıyla ilgili çalışan bilim adamlarının listesini istedi.

Tarihte Bugün Doğanlar

  • 1503 Nostradamus, Fransız astrolog ve fizikçi
  • 1546 Tycho Brahe, Danimarkalı astrolog (ö. 1546)
  • 1864 Frank Campeau, ABD'li sinema oyuncusu (ö. 1943)
  • 1870 Karl Renner, Avusturya devlet başkanı (ö. 1950)
  • 1883 Morihei Ueshiba, Aikidonun kurucusu (ö. 1969)
  • 1887 Xul Solar, Arjantinli ressam ve heykeltraş (ö. 1963)
  • 1895 VI. George, Birleşik Krallık hükümdarı (ö. 1952)
  • 1915 Raşid Behbudov, Azeri oyuncu, şarkıcı (ö. 1988)
  • 1946 Oral Çalışlar, Türk gazeteci, köşe yazarı
  • 1951 Nükhet Ruacan, Caz sanatçısı (ö. 2007)
  • 1976 Santiago Ezquerro, İspanyol futbolcu
  • 1978 Patty Schnyder, İsviçreli tenis oyuncusu
  • 1979 Michael Owen, İngiliz futbolcu
  • 1980 Didier Zokora, Fildişi Sahilli futbolcu
  • 1982 Steve Sidwell, İngiliz futbolcu
  • 1988 Vanessa Hudgens , ABD'li şarkıcı ve aktrist

Tarihte Bugün Ölenler

  • 1476 III. Vlad (Kazıklı Voyvoda) Eflak beyliği prensi (d. 1431)
  • 1788 Carl Philipp Emanuel Bach, Alman besteci (d. 1714)
  • 1799 George Washington,ABD'nin kurucusu ve ilk başkanı (d. 1732)
  • 1873 Louis Agassiz, ABD'li zoolog, glasiyolog ve jeolog (d. 1807)
  • 1925 Süleyman Sırrı Bey, Nafia Vekilliği (Bayındırlık Bakanı) yapmış Türk siyasetçi (d. 1874)
  • 1963 Dinah Washington, ABD'li blues ve caz şarkıcısı (d. 1924)
  • 1984 Vicente Aleixandre, İspanyol yazar, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1898)
  • 1989 Andrey Saharov, Nobel ödüllü Rus fizikçi (d. 1921)
  • 1990 Friedrich Dürrenmatt, İsviçreli yazar, oyun yazarı ve ressam (d. 1921)
  • 1993 Myrna Loy, ABD'li aktris (d. 1905)
  • 1995 Gülay Uğurata, Türk piyanist, müzisyen (d. 1940)
  • 2003 İrfan Özbakır, Bestekar, udi
  • 2005 Rodney William Whitaker , (d 12 Haziran 1931) (Trevanian müstear adlı) ABD'li yazar
  • 2006 Ahmet Ertegün,Atlantic Records kurucusu (d. 1929)
(YUSUF SONKURT)
Paylaş