14 Aralık tarihine damgasını vuran olaylar arasında uluslararası
siyasi gelişmeler, önemli keşifler ve trajik olaylar yer alıyor.
Bugün, tarihin farklı yüzlerini yansıtan pek çok önemli anıyı
taşıyor.
1955: 16 Ülke Birleşmiş Milletler'e Katıldı
Soğuk Savaş’ın etkilerinin sürdüğü bu dönemde, Arnavutluk,
İtalya, İrlanda ve Finlandiya’nın da aralarında bulunduğu 16
ülke, Birleşmiş Milletler'e katıldı. Bu genişleme, BM'nin küresel
etkisini artıran önemli bir adım olarak tarihe geçti.
1960: OECD'nin Kuruluşu ve İstanbul’daki Tanker Kazası
OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü), uluslararası
ekonomik iş birliğini güçlendirmek amacıyla kuruldu. Türkiye de
bu organizasyonun kurucuları arasında yer aldı. Aynı gün İstanbul
Boğazı'nda yaşanan tanker kazasında 20 kişi hayatını kaybetti,
çevre felaketi yaşandı.
1962: Venüs'ün Keşfi - Mariner-2 Uzay Aracı
NASA’nın Mariner-2 uzay aracı, Venüs’e ulaşarak gezegenin
atmosferik ve yüzey koşulları hakkında bilimsel veriler gönderdi.
Bu görev, Venüs’ün bilimsel keşfi adına atılan ilk büyük adım
olarak kabul edilir.
1981: Golan Tepeleri’nin İlhakı
İsrail, Suriye'nin kontrolünde bulunan Golan Tepeleri’ni resmi
olarak ilhak ettiğini duyurdu. Bu hamle, uluslararası toplumda
tartışmalara neden olurken, Orta Doğu’da dengeleri sarsan
gelişmelerden biri oldu.
1995: Dayton Antlaşması ile Bosna Savaşı Sona Erdi
Bosna, Sırbistan ve Hırvatistan liderleri, ABD’nin Ohio
eyaletinde bir araya gelerek Dayton Antlaşması’nı imzaladı. Bu
antlaşma, Yugoslavya iç savaşını sonlandırarak bölgeye barış
getirdi.
2003: Saddam Hüseyin Yakalandı
Devrik Irak lideri Saddam Hüseyin, Tikrit yakınlarında saklandığı
sığınakta ABD birlikleri tarafından ele geçirildi. Bu olay, Irak
tarihindeki önemli dönüm noktalarından biri oldu.
2012: Sandy Hook İlkokulu Saldırısı
ABD’nin Connecticut eyaletinde, Sandy Hook İlkokulu’nda
düzenlenen silahlı saldırıda 20 çocuk ve 6 yetişkin hayatını
kaybetti. Bu trajedi, ABD’de bireysel silahlanma tartışmalarını
tekrar gündeme taşıdı.
Tarihte Bugün Yaşanan Olaylar
- 1819 Alabama, ABD'nin 22. eyaleti oldu.
- 1900 Bilim adamı Max Planck, kuantum teorisini Berlin Fizik
Birliği'ne sundu.
- 1911 Norveçli Roald Amundsen Güney Kutbu'na ulaştı.
- 1927 Çin'de Çan Kay-Şek kuvvetleri Kanton'daki komünist
ayaklanmayı bastırdı.
- 1936 Ankara 19 Mayıs Stadı açıldı.
- 1936 İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi kuruldu.
- 1939 Sovyetler Birliği, Milletler Cemiyeti üyeliğinden
çıkarıldı.
- 1954 Kıbrıs sorunu Birleşmiş Milletler'de görüşüldü. Türk
delegesi Selim Sarper, "Kıbrıs, Türk sahillerinden 40 mil
ötededir. Yunanistan'a 600 mil mesafede olan bu ada Yunanistan'ın
olamaz" dedi.
- 1955 Arnavutluk, Avusturya, Bulgaristan, Kamboçya, Seylan
(şimdiki Sri Lanka), Finlandiya, Macaristan, İrlanda, İtalya,
Ürdün, Laos, Libya, Nepal, Portekiz, Romanya ve İspanya Birleşmiş
Milletler Örgütü'ne dahil edildiler.
- 1959 Başpiskopos Makarios Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk devlet
başkanı oldu.
- 1960 Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) kuruldu. 9
Ortak Pazar üyesi ile Avrupa Serbest Ticaret Birliği EFTA'ya üye
7 ülke, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada tarafından kuruldu.
Türkiye de anlaşmayı imzaladı.
- 1960 İstanbul Boğazı'nda Yunan ve Yugoslav tankerleri
çarpıştı; 52 kişi öldü.
- 1962 NASA'nın Mariner-2 adlı uzay aracı Venüs gezegeninin
yakınından geçti. Mariner-2 dünyaya Venüs hakkında bilgi yolladı.
- 1977 Tunç Okan'ın yönettiği “Otobüs” filmi gösterime girdi.
- 1977 CHP'li Aytekin Kotil İstanbul Belediye Başkanı oldu.
- 1981 İsrail, Suriye kontrolündeki Golan Tepeleri'ni ilhak
etti.
- 1983 İstanbulVaniköy'deki 100 yıllık Hasan Birinci Yalısı
çıkan yangında tamamen yandı.
- 1989 Şili'de ilk demokratik seçimler yapıldı.
- 1990 Polonyalı futbolcu Koseçki 2 milyon dolara Galatasaray'a
transfer oldu; bu rakam Türkiye'de o güne kadar ödenen en yüksek
transfer ücretiydi.
- 1994 Demokrasi Partisi (DEP) avukatlarından Av. Faik Candan
öldürülmüş olarak bulundu.
- 1995 Savaşın tarafları Alia İzzetbegoviç (Bosna), Slobodan
Milošević (Sırbistan), ve Franjo Tuđman (Hırvatistan) arasında
Dayton Antlaşması Dayton, Ohio'da (ABD) imzalandı. Eski
Yugoslavya'da son üç yıldır süren savaş sona erdi.
- 1996 Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu’nun (KESK)
Ankara'da düzenlediği "Demokratik devlet, halk için bütçe"
mitingine 100.000 kişi katıldı.
- 1999 Fransa'dan Türkiye'ye iadesi kararlaştırılan organize
suç örgütü lideri Alaattin Çakıcı Türkiye'ye getirildi.
- 2000 18 cezaevinde, 865 tutuklu ve hükümlünün başlattığı ve
20 Kasım'da ölüm orucuna dönüştürülen açlık grevini sona erdirmek
üzere harekete geçen arabulucu heyet grevin sona ermesi için
girişimlerde bulundu. Heyetin tutuklu temsilcileriyle yürüttüğü
görüşmeler sonuç alınamadan sona erdi.
- 2002 DYP 7. olağan büyük kongresi'nde, Elazığ milletvekili
Mehmet Ağar, Genel Başkan seçildi.
- 2002 Irak`taki BM silah denetçileri şefi Hans Blix, Irak`tan
geçmişte ve şu anda kimyasal, biyolojik ve balistik füze
programlarıyla ilgili çalışan bilim adamlarının listesini istedi.
Tarihte Bugün Doğanlar
- 1503 Nostradamus, Fransız astrolog ve fizikçi
- 1546 Tycho Brahe, Danimarkalı astrolog (ö. 1546)
- 1864 Frank Campeau, ABD'li sinema oyuncusu (ö. 1943)
- 1870 Karl Renner, Avusturya devlet başkanı (ö. 1950)
- 1883 Morihei Ueshiba, Aikidonun kurucusu (ö. 1969)
- 1887 Xul Solar, Arjantinli ressam ve heykeltraş (ö. 1963)
- 1895 VI. George, Birleşik Krallık hükümdarı (ö. 1952)
- 1915 Raşid Behbudov, Azeri oyuncu, şarkıcı (ö. 1988)
- 1946 Oral Çalışlar, Türk gazeteci, köşe yazarı
- 1951 Nükhet Ruacan, Caz sanatçısı (ö. 2007)
- 1976 Santiago Ezquerro, İspanyol futbolcu
- 1978 Patty Schnyder, İsviçreli tenis oyuncusu
- 1979 Michael Owen, İngiliz futbolcu
- 1980 Didier Zokora, Fildişi Sahilli futbolcu
- 1982 Steve Sidwell, İngiliz futbolcu
- 1988 Vanessa Hudgens , ABD'li şarkıcı ve aktrist
Tarihte Bugün Ölenler
- 1476 III. Vlad (Kazıklı Voyvoda) Eflak beyliği prensi (d.
1431)
- 1788 Carl Philipp Emanuel Bach, Alman besteci (d. 1714)
- 1799 George Washington,ABD'nin kurucusu ve ilk başkanı (d.
1732)
- 1873 Louis Agassiz, ABD'li zoolog, glasiyolog ve jeolog (d.
1807)
- 1925 Süleyman Sırrı Bey, Nafia Vekilliği (Bayındırlık Bakanı)
yapmış Türk siyasetçi (d. 1874)
- 1963 Dinah Washington, ABD'li blues ve caz şarkıcısı (d.
1924)
- 1984 Vicente Aleixandre, İspanyol yazar, Nobel Edebiyat Ödülü
sahibi (d. 1898)
- 1989 Andrey Saharov, Nobel ödüllü Rus fizikçi (d. 1921)
- 1990 Friedrich Dürrenmatt, İsviçreli yazar, oyun yazarı ve
ressam (d. 1921)
- 1993 Myrna Loy, ABD'li aktris (d. 1905)
- 1995 Gülay Uğurata, Türk piyanist, müzisyen (d. 1940)
- 2003 İrfan Özbakır, Bestekar, udi
- 2005 Rodney William Whitaker , (d 12 Haziran 1931) (Trevanian
müstear adlı) ABD'li yazar
- 2006 Ahmet Ertegün,Atlantic Records kurucusu (d. 1929)
(YUSUF SONKURT)