Mekke'nin Fethi (630): İslam Peygamberi Muhammed
önderliğindeki Müslümanlar, 11 Ocak 630 tarihinde Mekke'yi
fethederek İslam tarihinin en önemli dönüm noktalarından birini
gerçekleştirdiler. Bu zafer, Kâbe'nin putlardan temizlenmesiyle
İslam'ın kutsal merkezi haline gelmesini sağlamıştır.
Büyük İstanbul Yangını (1454): Osmanlı döneminde
İstanbul'da 11 Ocak 1454 tarihinde meydana gelen büyük yangın,
şehrin geniş bir kısmını etkileyerek büyük kayıplara yol
açmıştır. Bu felaket, İstanbul'un tarihindeki en büyük afetlerden
biri olarak kayda geçmiştir.
İlk Piyango Çekilişi (1569): 11 Ocak 1569
tarihinde Birleşik Krallık'ta gerçekleştirilen ilk piyango
çekilişi, modern şans oyunlarının temelini atmıştır. Bu etkinlik,
şans oyunları tarihinin önemli bir kilometre taşıdır.
Mustafa Kemal Atatürk'ün Harp Akademisi Mezuniyeti
(1905): Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal
Atatürk, 11 Ocak 1905 tarihinde İstanbul'daki Harp Akademisi'nden
Kurmay Yüzbaşı olarak mezun olmuştur. Bu mezuniyet, Atatürk'ün
askeri kariyerinin başlangıcını oluşturmuştur.
Birinci İnönü Muharebesi'nin Zaferle Sonuçlanması
(1921): Kurtuluş Savaşı'nın kritik anlarından biri olan
Birinci İnönü Muharebesi, 11 Ocak 1921 tarihinde Türk ordusunun
zaferiyle sonuçlanmış ve Yunan kuvvetleri geri çekilmiştir. Bu
zafer, Türkiye Cumhuriyeti'nin uluslararası arenada tanınmasına
büyük katkı sağlamıştır.
Diyabet Tedavisinde İnsülinin İlk Kullanımı
(1922): 11 Ocak 1922 tarihinde Kanada'nın Toronto
şehrinde bir hastanede, 14 yaşındaki diyabet hastası Leonard
Thompson'a insülin tedavisi uygulanarak bu hastalığın tedavisinde
çığır açılmıştır. Bu gelişme, modern tıbbın en önemli
buluşlarından biri olmuştur.
Sovyetler Birliği'nde Çalışma Süresinin Azaltılması
(1929): Sovyetler Birliği, 11 Ocak 1929 tarihinde günlük
çalışma süresini yedi saate indirerek işçi haklarında devrim
niteliğinde bir adım atmıştır. Bu reform, işçi sınıfının yaşam
koşullarını iyileştirmeyi amaçlamıştır.
Aydın'da Köylüye Toprak Dağıtımı (1939):
Türkiye'nin Aydın ilinde 11 Ocak 1939 tarihinde düzenlenen toprak
dağıtımı, köylülerin üretime katılımını teşvik etmiş ve tarım
sektörünü güçlendirmiştir. Bu adım, tarımsal kalkınmanın temel
taşlarını oluşturmuştur.
İtalya'da Vatana İhanet Suçlamasıyla Asılmalar
(1944): Benito Mussolini'nin damadı Kont Galeazzo
Ciano'nun da aralarında bulunduğu beş kişi, 11 Ocak 1944
tarihinde İtalya'da vatana ihanetten idam edilmiştir. Bu olay,
İtalya'nın siyasi ve sosyal çalkantılarının bir göstergesi
olmuştur.
Enver Hoca'nın Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti'ni
İlan Etmesi (1946): Arnavutluk lideri Enver Hoca, 11
Ocak 1946 tarihinde ülkesini sosyalist bir cumhuriyet olarak ilan
etmiştir. Bu tarih, Arnavutluk'un siyasi dönüşümünün başlangıcı
kabul edilmektedir.
Ankara Üniversitesi Senatosu'nun Sol Eğilimli
Akademisyenleri Görevden Alması (1948): 11 Ocak 1948
tarihinde Ankara Üniversitesi Senatosu, bazı öğretim üyelerini
sol eğilimli oldukları gerekçesiyle Dil ve Tarih Coğrafya
Fakültesi'ndeki görevlerinden uzaklaştırmıştır. Bu durum,
Türkiye'de akademik özgürlük üzerindeki baskının bir simgesi
olmuştur.
Peru'da Nevado Huascaran Felaketi (1962):
Peru'da bulunan Nevado Huascaran volkanının 11 Ocak 1962
tarihinde faaliyete geçmesiyle meydana gelen çığ felaketinde
yaklaşık 4000 kişi hayatını kaybetmiştir. Bu felaket, bölgedeki
en büyük doğal afetlerden biri olarak kayda geçmiştir.
TBMM'de Komünizmle Mücadele Komisyonu Kurulması
(1963): 11 Ocak 1963 tarihinde Türkiye Büyük Millet
Meclisi, komünizmle mücadele amacıyla bir komisyon kurmuştur. Bu
adım, Soğuk Savaş dönemindeki ideolojik çatışmaların bir
yansımasıdır.
Türkiye'de İlk Sinema Grevi (1969): Türkiye'nin
ilk sinema grevi, 11 Ocak 1969 tarihinde İstanbul
Şehzadebaşı'ndaki Yeni Sinema'da başlamıştır.
Tarihte Bugün Yaşanan Olaylar
- 630 Müslümanların Mekke'yi fethi.
- 1055 Theodora, Bizans İmparatorluğu tahtına oturdu.
Makedonyalılar hanedanının son hükümdarı olacaktı.
- 1454 Büyük İstanbul yangını
- 1569 İlk piyango çekilişi Birleşik Krallık'ta yapıldı.
- 1693 Etna yanardağı (Sicilya) faaliyete geçti.
- 1820 Paslanmaz çelik ilk kez üretildi.
- 1861 Alabama, Birleşik Devletlerden ayrıldı.
- 1878 Süt ilk defa şişelenerek satıldı.
- 1905 Mustafa Kemal Harp Akademisi'nden Kurmay Yüzbaşı olarak
mezun oldu.
- 1921 Birinci İnönü Muharebesi'nin sonu. Yunan kuvvetleri geri
çekildi.
- 1922 Kanada'nın Toronto şehrinde bir hastanede yatan 14
yaşındaki diyabet hastası Leonard Thompson, İnsülin zerkedilerek
bu hastalığı tedavi edilen ilk hasta olma ünvanını kazandı. Zaten
ertesi yıl insülinin eldesine yönelik kullanışlı bir yöntem
buldukları için Toronto Üniversitesi'nden bir ekip Nobel ödülü
aldı.
- 1927 Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya arasında Ticaret ve
İkamet antlaşmaları imzalandı.
- 1929 Türkiye'de eski yazılı kitapları yeni harflere çevirmek
için Dil Encümeni bünyesinde bir komisyon kuruldu.
- 1929 Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nde çalışma
süresi 7 saate indirildi.
- 1935 Amelia Earhart, ilk tek kişilik uçuşu Hawaii'den
Kaliforniya'ya gerçekleştirdi.
- 1939 Aydın'da köylüye toprak dağıtıldı.
- 1940 Ankara Devlet Konservatuvarı Tatbikat Sahnesi oyuncuları
ilk oyunlarını sergiledi.
- 1943 Kızıl Ordu, Stalingrad kuşatmasını kırdı.
- 1944 İtalya'da 5 kişi vatana ihanetten asıldı. Benito
Mussolini'nin damadı Kont Ciano'da asılanlar arasındaydı.
- 1946 Enver Hoca, Arnavutluk'ta Halk Cumhuriyeti ilan etti.
Kral Zogo tahtan indirildi
- 1948 Ankara Üniversitesi Senatosu bazı öğretim üyelerini sol
eğilimli oldukları için, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'ndeki
görevlerinden uzaklaştırdı. Görevden alınanlar arasında Pertev
Naili Boratav, Niyazi Berkes ve Mediha Berkes, Behice Boran,
Adnan Cemgil ve Azra Erhat vardı.
- 1954 Türkiye Vakıflar Bankası kuruluş kanunu kabul edildi.
- 1962 Peru'daki Nevado Huascaran volkanı faaliyete geçti:
4,000 kişi öldü.
- 1962 Peru'da toprak kayması oldu; 3 bin insan öldü.
- 1963 TBMM'de komünizmle mücadele amacıyla komisyon kuruldu.
- 1964 Amerika Birleşik Devletleri sağlık bakanı Luther Terry,
sigaranın sağlığa zararlı olabileceğine dair ilk raporu
yayınladı.
- 1969 Danıştay, Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nin bir ay
süreyle tatil edilmesi kararını durdurdu.
- 1969 Cevizli'de (Kartal) Singer fabrikasında işçilere polis
saldırdı.120 işçi gözaltına alındı,14 işçi ve 8 polis yaralandı.
Fabrika bir gün önce (10 Ocak'ta) işçiler tarafından işgal
edilmişti.
- 1969 Türkiye'de ilk sinema grevi, İstanbul Şehzadebaşı'ndaki
Yeni Sinema'da başladı.
- 1971 İş Bankası Ankara Emek Şubesi silahlı 4 kişi tarafından
soyuldu. Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı bankayı
soyanların Deniz Gezmiş ile Yusuf Arslan olduğunu ileri sürdü.
- 1972 Doğu Pakistan, Bangladeş oldu.
- 1973 İstanbul Türk Demir Döküm fabrikalarında 99 gün süren
grev sona erdi.
- 1974 İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatroları genel sanat
yönetmenliğine Muhsin Ertuğrul getirildi. Bir gün önce Vasfi Rıza
Zobu bu görevden istifa etmişti.
- 1974 Dünyanın ilk yaşayan altızları (anne; Susan Rosenkowitz)
Cape Town-Güney Afrika'da doğdu.
- 1975 Kıbrıs Harekâtı'nda 484 kişinin çatışmada kaybedildiği
açıklandı.
- 1977 Lockheeed uçak şirketi'nin Türkiye temsilcisi Nezih
Dural tutuklandı.
- 1980 14 yaşındaki Nigel Short, "Uluslararası usta" unvanını
alan en genç satranç oyuncusu oldu.
- 1984 Michael Jackson, Thriller adlı albümüyle 8 Grammy ödülü
aldı.
- 1993 Berlin, Ulumulhikme okulu'nun kuruluşu
- 1995 Amerikalı matematikçiler "en büyük asal sayı"yı buldu.
Kendisi ile 859 bin 433 kez çarpılan 2'den1 çıkarılmasıyla elde
edilen bu sayı 258 bin 716 haneli.
- 1999 Türkiye Cumhuriyeti'nin 56. Hükümeti kuruldu; Demokratik
Sol Parti (DSP) azınlık hükümeti. Bülent Ecevit 4. kez başbakan
oldu.
Tarihte Bugün Doğanlar
- 624 Hüseyin ibn Ali, (ö. 680)
- 1807 Ezra Cornell, ABD'li işadamı ve üniversite kurucusu (ö.
1874)
- 1815 John A. Macdonald, Kanada'nin ilk başbakanı (ö. 1891)
- 1842 William James, Amerikalı yazar ve ruhbilimci.
- 1852 Konstantin Fehrenbach, Alman devlet adamı (ö. 1926)
- 1859 Lord Curzon, 1898-1905 arasında Hindistan Genel Valiliği
ve 1919-1924 arasında Birleşik Krallık Dışişleri Bakanlığı yapan,
görevde bulunduğu sürelerde Birleşik Krallık dış politikasında
belirleyici bir rol oynayan politikacı.
- 1885 Alice Paul, ABD'de yasaların kadınlara eşit hak tanıması
talebiyle açılan ilk kampanyanın önderi.
- 1903 Alan Stewart Paton, "Ağla Sevgili Memleketim" adlı
romanıyla ünlenen, ırk ayrımcılığı karşıtı görüşleriyle tanınan
Güney Afrika'nın önde gelen yazarlarından.
- 1907 Pierre Mendès-France, Başbakanlığı sırasında Fransa'nın
Çin Hindi'nden çekilmesini sağlayan sosyalist politikacı.
- 1970 Mustafa Sandal, Türk şarkıcı
- 1972 Marc Blucas, ABD'li aktör
- 1980 Gökdeniz Karadeniz, Türk futbolcu
Tarihte Bugün Ölenler
- 812 Stavrakios, Bizans İmparatoru
- 844 I. Mikhail Rangabe, Bizans İmparatoru
- 1055 IX. Constantine, Bizans İmparatoru
- 1556 Fuzûlî, Mutasavvıf, divan şairi (d. 1483)
- 1923 I. Constantine, Yunanistan Kralı (d. 1868)
- 1928 Thomas Hardy, İngiliz yazar (d. 1840)
- 1937 Nuri Conker, Kurtuluş Savaşı kahramanlarından Gaziantep
Milletvekili (d. 1882)
- 1943 Agustín Pedro Justo, Arjantin devlet başkanı (d. 1876)
- 1945 Velid Ebüzziya, Türk gazeteci ve yayımcı (d. 1884)
- 1966 Lal Şastri, Hindistan Başbakanı (d. 1904)
- 1983 Şadi Dinçağ, karikatürist (d. 1919)
- 1988 Isidor Isaac Rabi, Avusturyalı fizikçi (d. 1898)
- 1991 Carl David Anderson, ABD'li fizikçi, Nobel Fizik Ödülü
sahibi (d. 1905)
- 1994 Erol Pekcan, caz sanatçısı 61 yaşında öldü.
- 1995 Onat Kutlar, Türk şair, yazar, düşünce adamı (d. 1936)
- 1998 Aydan Siyavuş, Türk basketbol antrenörü (d. 1947)
- 1999 Öztürk Serengil, Türk aktör (d. 1930)
- 2002 Henri Verneuil, Fransız sinema yönetmeni (d. 1920)
- 2008 Sir Edmund Hillary, Yeni Zelandalı dağcı, Everest
Dağı'nın zirvesine tırmanan ilk insan (d. 1919)
- 2009 Necati Çelik, eski Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanı (d. 1955)
- 2011 Kıvırcık Ali, Türkücü.
(HABER MERKEZİ)
