Sütçü İmam, Maraş’ta Fransız-Ermeni işgalcilerine karşı ilk kurşunu atan ve Milli Mücadele’nin fitilini ateşleyen Türk kahramanıdır. Peki Sütçü İmam kimdir, nasıl öldü, neden Sütçü lakabı aldı? İşte Sütçü İmam’ın hayatı ve hikayesi…
Sütçü İmam, asıl adı İmam Ali olan ve süt satarak geçimini sağladığı için “Sütçü” lakabı verilen bir direnişçidir. 1871 yılında Kahramanmaraş’ta doğmuştur. Annesinin adı Emine, babasının adı Ömer Efendi’dir. Uzunoluk semtinde sütçülük yaparken, aynı zamanda Uzunoluk Camii’nde fahri olarak imamlık da yapmıştır. Daha sonra belediyede odacılık ve bir kalede topçuluk görevleri de üstlenmiştir.
Sütçü İmam, 31 Ekim 1919 tarihinde Maraş’ta Milli Mücadele’nin başladığı olaya tanıklık etmiştir. Bu olayda, Uzunoluk hamamından çıkan peçeli üç Türk kadınına, Fransız Ermeni lejyonerleri “Burası artık Türk memleketi değildir. Fransız müstemlekesinde peçe ile gezilmez!” diyerek saldırmış ve peçelerini zorla açmak istemişlerdir12. Olaya ilk müdahale eden Çakmakçı Sait, “Gâvur oğulları! Dokunmayın bacılarıma!” diyerek Ermeni lejyonerlerinin üzerine yürümüş, ancak silahsız olduğu için işgalciler tarafından vurularak şehit olmuştur. Bu olaya şahit olan Sütçü İmam, silahıyla ateş açarak bir Ermeni lejyon askerini öldürmüş, bir diğerini de yaralamıştır. Sütçü İmam tarafından atılan bu ilk kurşun, Maraş’ın kurtuluş mücadelesinin de başlangıcı olarak kabul edilmektedir.
Sütçü İmam, olaydan sonra Ermenilerin ve Fransızların bütün çabalarına rağmen yakalanamamış, Ağabeyli köyüne kaçarak Bertiz bölgesinde Yüzbaşı Muharrem Beyazıt komutasındaki birliğin hazırlıklarına katılmıştır. Sütçü İmam’ı aramak için işkence yapan işgalciler, Sütçü İmam’ın dayısının oğlu olan Kireççioğlu Kadir’i de burnunu ve kulaklarını keserek öldürmüşlerdir.
Sütçü İmam, Maraş’ın kurtuluşundan sonra belediyede odacılık görevi, ardından da bir kalede topçuluk görevi verilmiştir. Kahramanmaraş’ın kurtuluşunun yıl dönümü kutlamaları sırasında, 101 pare top atışı yapılırken, top aracı çok ısındığı için 21. ya da 22. top atışı sırasında ateş alır ve toptan bir parça alnına saplanır. Hemen hastaneye kaldırılan Sütçü İmam, 2 gün yaşadıktan sonra 25 Kasım 1922’de vefat etmiştir. Kabri, Kahramanmaraş’taki Sütçü İmam Türbesi’ndedir.
Sütçü İmam, Kahramanmaraş’ın kurtuluşunu başlatan direnişçi olarak tarihe geçmiştir. Kahramanmaraş’ta birçok yerde Sütçü İmam’ın adı yaşatılmaktadır. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sütçü İmam Caddesi, Sütçü İmam Parkı, Sütçü İmam Anadolu Lisesi, Sütçü İmam Camii, Sütçü İmam Türbesi gibi yerler Sütçü İmam’ın ismini taşımaktadır34. Ayrıca, Sütçü İmam’ın olayını anlatan bir de film çekilmiştir. 1975 yılında yapılan “Sütçü İmam” adlı filmde, Sütçü İmam rolünü Cüneyt Arkın oynamıştır. (Erhan Taylan)
