Bir dizi program kapsamında Çanakkale'ye gelen Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Özgür Özel, dün Çanakkale Belediyesi Yeşil Yerel Yönetim Belediye Binası önünde Çanakkaleliler ile bir araya geldi. Özel’in programı bugün; Belediye Başkanları Toplantısı ile başladı. Özel, CHP’li 20 ilin belediye başkanı ile Hilton Otel'de buluştu. CHP heyeti, toplantının ardından, Çanakkale Belediyesi Nikah Salonu'ndaki 1. Ulusal Çanakkale Roman Çalıştayı için bir araya geldi.
Roman Dernekleri Konfederasyonu Başkanı Hacı Ramazan Muhtaroğlu’nun açılış konuşmasıyla başlayan 1. Ulusal Çanakkale Roman Çalıştayı, basına kapalı olarak yapıldı. Çalıştaya; Özel’in yanı sıra, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Roman Entegrasyonundan Sorumlu Devlet Bakanı Şaban Saliu, Çanakkale Milletvekilleri CHP’li İsmet Güneşhan ve Özgür Ceylan, Çanakkale Belediye Başkanı Muharrem Erkek, partililer ve roman vatandaşlar katılım sağladı. Çalıştay sonrası Başkan Özel, çalıştayın çıktılarına ve roman vatandaşlar için parti olarak eğilmek istedikleri noktalara ilişkin basın açıklaması gerçekleştirdi. Başkan Özel, “Bugün burada çok özel bir katılımla Türkiye’deki birinci ulusal roman çalıştayını gerçekleştiriyoruz. Bundan sonra devam ettireceğiz ancak bu süreç bugün başlayan bir süreç değil. Cumhuriyet Halk Partisi’nin uzun yıllardır üzerinde durduğu bazen çok ivmelenen bazen yavaşlayan bazen memnuniyetlerin bazen rahatsızlıkların ifade edildiği, belli noktalardan ilerleyen bir süreci artık kurumsallaştırmak ve bundan sonraki süreci hep beraber yürütme kararlılığındayız.” dedi.
Geçtiğimiz aylarda yaptığı konuşmasının video kaydı izletilmesi üzerine Özel, “Biraz önce basına kapalı kısımda arkadaşlar bir video izlettiler. Ben Mart ayında İzmir’de bütün Roman kardeşlerime siyasete katılmaya, Cumhuriyet Halk Partisi’ne gelmeye, belediye meclis üyeliklerine, belediye başkanlığına, milletvekilliğine, CHP’de siyaset yapmaya davet etmiş ve demiştim ki, ‘bundan sonra hep birlikte olacağız, kurumsal yapılar oluşturacağız, siz çalışmak, siyaset yapmak istedikçe, genel başkanınız sonuna kadar arkanızda duracak.’ Bugün önemli bir adım attık. Bu kıymetli hazirunla birlikteyiz. Tabii ulusal bir çalıştay ama aslında uluslararası boyutları da var. Özellikle buradan Makedonya’da kıymetli bakanımız katkı sağladılar. Bulgaristan’da mücadele eden çok değerli dostlarımız burada. Balkan coğrafyasından değerli, bu mücadeleye katkı sağlamış isimler de burada. İlerleyen süreçte daha da çok birlikte olacağız. Ben İzmir’de de ifade etmiştim. Kadınların, gençlerin ve kırılgan grupların, Cumhuriyet Halk Partisi’nde önünü açmak benim boynumun borcu. Cumhuriyet bugün Çanakkale’de Roman Çalıştayı yapıyoruz. Biz sosyal demokrat bir partiyiz. Mustafa Kemal Atatürk’ün 101 yıl önce kurduğu partiyiz ve Atatürk’ün kurduğu ülkede 86 milyona ulaştık. Bizim görüşümüze, anlayışımıza göre her vatandaşımızın anayasada olduğu gibi eşit ayrımcılığa uğramadan, bütün imkanlardan eşit yaralanarak, onurlu yurttaşlar olarak yaşadıkları Türkiye’yi ortaya koymak hepimizin görevi. Bugün Türkiye’de anayasaya göre herkes eşit ama baktığınızda bazıları daha eşit, bazıları daha az eşit.” dedi.
Çalıştayda, Roman vatandaşların ayrımcılığa uğradıklarını ifade ettiklerini ileten Özel, “ Dediler ki ciddi sorunlarımız ve bu sorunlara çözüm getirmesi için Cumhuriyet Halk Partisi’nin önemli adımlar atmasını istiyoruz ve yerel bir örnek verildi. Benim bir tarafımda Çanakkale Belediye Başkanı Muharrem Erkek oturuyor. Bir tarafımda da övgüyle bahsedilen, desteklenen hem mahallesinin muhtarı, Sayın Muharrem erkek tarafından Çanakkale belediyesinde koordinatör olarak atanmış. İki tane de kadın yardımcısı var ve Çanakkale’deki Romanlarla belediye arasında köprüyü sağlıyor. Muhtar burada mahallenin sorununu görüyor, belediyedeki bir görevli olarak da o sorunu hızla çözüyor. Bu iyi örneği, Cumhuriyet Halk Partili bütün belediyelere öneriyoruz ve bu konuda gerekli yazılı talimatları vereceğiz. Tabii bu tek ve ilk örnek değil. İzmir’de bazı belediyelerde var. Birçok belediyemizin bu konuda attığı adımlar var, İstanbul’da var ama bunu kurumsal olarak yerleştirmek zorundayız.” şeklinde konuştu.
Daha önce üzerine çalışılan Stratejik Roman Eylem Planı’nın güncellenmesi gerektiğini kaydeden Özel, “Her metin gibi yaşlandı, güncelliğinde birtakım sıkıntılar var. Bunun hızlı bir şekilde güncellenmesiyle ilgili talimatları vereceğiz ve roman eylem planı hayata geçecek. bu toplantı yöneticiler kapsamında güzel bir toplantı. Daha büyüklerini yapabiliriz. Tabii büyük toplantıda sonuç almak daha zor... Ama daha çok birlikte olunabilir, o tip talepleri de elbette not aldık. Ama bir gerçek var. Bugün Türkiye’de romanlar, kırılgan ve dezavantajlı bir grup olarak ortada. Buna iki tane müdahale yapmamız lazım. Birinci müdahale, pozitif ayrımcılık maddeleri. Yani şu şimdilik doğru, efendim roman milletvekili geçmişte bir arkadaşımız vardı. 3 dönem yaptı. O konuda çok talepler vardı, belki ortaklaşmalar konusunda zafiyetler oldu. Roman milletvekili olmalı, olacak. İlk seçimlerde sağlayacağım. Ama esas olan şu, romanların siyasi partilerde çalışıp, temsil imkanlarını bulup, kendi imkanları ile böyle göstermelik bir roman milletvekili değil, nasıl Türk milletvekili olsun, Boşnak kökenli olsun, bir tane de Gürcü olsun demiyoruz. Herkes kendi temsil imkanını buluyor. Romanların her alanda önünü açmalıyız. Ben birinci adım olarak, il ve ilçe başkanlarına yazıyı yazacağım. Eğer talep varsa, iki liste mi yarışıyor, iki listede de birer tane roman olsun. Seçimi kim kazanırsa kazansın. Romanlar, ilçe başkanlıkları, il başkanlıklarında kendilerine yer bulsunlar. Devamında belediyede, çok sayıda Roman arkadaşımız illerde-ilçelerde var ama müracaatlar haline mutlaka temsil edilsinler. Belediyelerde biraz önce teşekkür ettiniz. Çok sayıda belediye meclis üyesi oldu o konuda üzerimize düşeni yaptık. Ben kadınların, gençlerin temsili ile ilgili de biliyorsunuz. Çok cesur adımlar attık. Kademeli olarak yüzde 50 eşit temsilde kadınları, gençleri temsiliyetinde ise rakamı yüzde 10’lardan 30’lara getirme noktasına vardık. Roman kardeşlerimizin de önce parlamentoda temsili için, belediye meclislerinde sayılarını daha da artırmak için koordinatörler noktasında, belediye başkan yardımcılıklarında için önce pozitif ayrımcılık yapacağız. Ama esas mesele sol-sosyal demokrat bir parti olarak, sizinle temas halinde olacağız. Biz sizi, siz bizi destekleyeceksiniz. Artık romanların hem siyasetteki hem güncel hayattaki bütün sorunlarına hep birlikte ortadan kaldırmamız lazım.” ifadelerine yer verdi.
Roman vatandaşların yoksulluktan en çok etkilenen kesim olduğunu aktaran Özel, “Neden? Çünkü yoksulluk toplumun her kesimini vurur. Daha yoksulu, daha çok vurur. Mesele geçtiğimiz günlerde gıda enflasyonuna ilişkin rakamlar açıklandı. Toplumun en zenginleri için gıda enflasyonları yüzde 30’da. Yoksullar için yüzde 48’de. Romanlar için bakarsanız, belki yüzde 60’tı. Neden? Çünkü onun tükettiğine, onun ihtiyaç duyduğuna en çok zam geliyor. Onu koruyan yok. O yüzde biz bu meseleyi çok bütünleşik bir şekilde ele almak durumundayız.” dedi.
Roman toplumlarında görülen yaygın sorunlardan bahseden Özel, şu ifadeleri kaydetti: “Sizlerin ve bizlerin gayretiyle bilincin artmasıyla burada yaş biraz yükseldi ama bunu daha iyi bir noktaya getirmemiz lazım. Suça itilen çocuklarda, roman çocukları maalesef. Eğitimde ve ekonomide yaşadıkları sıkıntılardan dolayı kendi yaş kuşakları içinde daha çok suça itilan çocuklar arasında yer alıyor. Biraz önce sizler ifade ettiniz. Uyuşturucu çok önemli bir sorun. Güvencesizlik varsa uyuşturucu belası daha kolay yakalıyor. Yoksa roman çocuklar, uyuşturucuya meraklı falan değiller ve kötü alışkanlıklarla mücadelede de önemli olan kayıtdışılıkla mücadele, yani güvencesiz çalıştırma... Baktığınızda iş kazalarından, meslek hastalıklarından etkilenme, romanlarda daha çok çünkü daha çok güvencesiz çalıştırılıyorlar. Bunların hepsiyle birlikte, bütünleşik bir şekilde mücadele etmek durumundayız ve şunu ifade edelim, yoksulların çocukları hayata geriden başlıyor. Artık öyle bir noktaya kaydı ki maalesef, kapatamayacakları kadar bir farkla geriden başlıyorlar. Romanlarda yoksulluk, babadan oğula, anneden babadan kıza miras olarak kalıyor. Alıyor ve o yoksulluğu bırakamıyor, kurtulamıyor ondan... Eğitimde de o kadar geriden ki. Bu farkı kapatamıyor. Ama burada bütün televizyonların önünde söyleyeyim. Türkiye’de üniversitede okuyan başarılı olmuş roman gençlerin ağırlığı da kızdı. Bir dernekleri gelip bizi ziyaret etti. İmkan verildiğinde o kadar güzel başarılar elde ediyorlar ki. Maalesef bu sıkıntılarla ilgili bir toplumsal farkındalık sorunu var. Bunu aşmamız lazım. Şöyle ki romanlar, çok yoksulluk, işsizlik açlık barınma sorunları yaşayan, ayrımcılığa uğrayan insanlar ama yapıları gereği toplumla barışıklar. Yapıları gereği, dertlerini tasalarını bir kenara bırakıp, mutluluklarını daha görünür gösterebiliyorlar. Peki böyle olunca ne oluyor? Millet sanıyor ki romanların keyfi yerinde. Romanlar, kimi aç-kimi susuz-kimi işsiz-kimi yoksul-kiminin çocuğu suça itilmiş, anne perişan. Bir tanecik evladı hapse girmiş… Bir sürü zorluk var veya eşi hapse girmiş. Bir kere romanların sorunlarını görünür kılmamız lazım. Türkiye’de romanlar yoksullar içinde de en zor durumda olanlar, sahip çıkmamız lazım. Keyfi yerinde gibi bakmayın, onların hayatın mücadele azimleri yüksek olduğu için romanların sorunu yok gibi görünüyor. Bazen diyorlar, ‘efendim çalıyorlar, oynuyorlar.’ o onların, genetik yapılarından gelen, hayatla mücadele etmek yöntemleri… Birbirlerine sarılıyorlar. Türkiye’de onlar sayesinden toplumsal hayatta çok önemli bir boşluğu dolduruyorlar ama çok önemli sorunları var. Bu sorunların önce görünür olması lazım. Roman çocukları, zeki ve yetenekli oldukları için çok başarılı oluyorlar. Onların doğru yönlendirilmesi lazım. Onların iyi noktalara gelmelerini ve kendi toplumlarına sahip çımalarını sağlamak gerekiyor. Bu noktada ben üzerime düşen ne varsa sonuna kadar yapmak istiyorum.”
En büyük sorunlardan bir tanesinin barınma olduğunu altını çizen Özel, “Maalesef Romanlar, yeni yerleşimci olarak geldikleri kentte kendileri için kent hazır hale getirilmediği için, gettolarda, kenar mahallelerde, gecekondularda yaşadılar. İstanbul’daki Sulukule örneğinde olduğu gibi. Yıllarca eziyetini, cefasını çektikleri yerler sonra kıymetlendi. Sonra millet başladı onlara demeye, ‘cefasını sen çektin, sefasını biz süreceğiz, siz buradan gidin.’ Biz Cumhuriyet Halk Partisi olarak biliyorsunuz, Roman vatandaşların en az sıkıntı çektiği belediyeler, CHP’li belediyeler. Kentsel dönüşümde romanların mağdur edilmemesi, yaşadıkları yerde bir rant oluştuysa o ranttan mahallenin bizatihi istifade etmesi gerekiyor. Oralar güzelleştiğinde de oraların onların olmasını savunuyoruz. Başarılı kentsel dönüşüm örneklerimiz var. Bu tip işleri yapıp sorunları görünür kılacağız.” şeklinde konuştu.
Çalıştay, Çanakkaleli Roman vatandaşların Özel’e hediye takdim etmesi ve toplu fotoğraf çekiminin akabinde sona erdi.
(SEVİ GÖZAY UĞURLU)
