Mesir Macunu Nedir, Neye İyi Gelir? 500 Yıllık Şifa Kaynağı
Mesir macunu, 41 çeşit baharatın karışımıyla hazırlanan ve 500 yıldır şifa kaynağı olarak tüketilen bir tatlıdır. Mesir macununun tarihçesi, yapımı, faydaları ve zararları hakkında merak edilenleri sizler için araştırdık.
Mesir macunu, Manisa şehri ile özdeşleşmiş ve tam 500 yıla
yakındır şifa kaynağı olarak tüketilen bir tatlı türüdür. 41
çeşit baharatın karışımı ile hazırlanan bu mucizevi ilaç hakkında
merak edilenleri sizler için derledik. Mesir macunu nedir, nasıl
ortaya çıktı? Mesir macununun faydaları ve zararları nelerdir?
Mesir macunu yapımında kullanılan malzemeler hangileri? İşte
detaylar…
Mesir Macunu Nedir, Nasıl Ortaya Çıktı?
Mesir macununun ortaya çıkışıyla ilgili en kabul görmüş hikaye
şöyledir; Manisa’da bulunan Sultan Camii ve Külliyesi, Yavuz
Sultan Selim’in eşi, Kanuni Sultan Süleyman’ın annesi Ayşe Hafsa
Sultan tarafından 1522 yılında yaptırılmıştır. Ayşe Hafsa
Sultan’ın ciddi bir hastalık geçirdiği günlerde, bu camide
görevli olarak bulunan dönemin ünlü hekimi Merkez Efendi (Musa
bin Muslihiddin bin Kılıç), bu hastalığın tedavisi için 41 çeşit
baharatın karışımıyla bir ilaç hazırlar. Mesir Macunu denilen bu
ilaç sayesinde Ayşe Hafsa Sultan hızlı bir iyileşme sürecine
girer. Hafsa Sultan sağlığına kavuştuktan sonra, halkın
faydalanması için bu macunun nevruz dönemlerinde Sultan Camii
kubbelerinden saçılmasını emreder. 1539 yılından bu yana her yıl
tekrarlanan bu saçım töreni günümüzde Manisa Mesir Macunu
Festivali olarak hala devam etmektedir.
Bu macunun ortaya çıkışı ile ilgili diğer bir görüş ise; mesir
macununun Rum-Pontus Kralı Mithridates tarafından çeşitli
zehirlenmelere karşı hazırlatılmış bir panzehir olduğu
yönündedir. Mesir adının da Mithridates isminin zaman içinde
değişime uğraması sonucu ortaya çıktığı söylenir.
Mesir Macunu İçinde Bulunan Baharatlar Nelerdir?
Mesir macununun ilk yapıldığı dönemde kullanılan 41 çeşit
baharatın bir kısmı artık günümüzde doğada bulunmuyor. O yüzden
orijinal mesir macunu yapımında kullanılan bazı baharatların
yerini bugün başkaları almıştır. Bu baharatların bir kaçı yapılan
yer ve kişiye göre değişiklik gösterebilir ama genel olarak büyük
çoğunluğu aynıdır. Mesir Macunu yapımında kullanılan baharatlar
ve bu baharatların faydaları şu şekilde;
- Anason: İştah açıcıdır ve karminatif (gaz giderici) etkisi
vardır.
- Çivit: Kabakulak ve zatürre (pnömoni) tedavisinde etkilidir.
- Çöpçini: Hemoroid ve egzama tedavisinde kullanılır.
- Çörekotu: İdrar ve gaz söktürücüdür.
- Dar-ı fülfül: Öksürük kesicidir. Mide ve bağırsaklara iyi
gelir. Vücudu ısıtır.
- Hardal tohumu: İştah açıcıdır. Ağrıları keser ve mideyi
yatıştırır. Kan basıncını dengeler.
- Havlıcan: Öksürüğü keser, balgamı ve ağız kokusunu
gidericidir.
- Hıyarşembe: Müshil olarak kullanılır.
- Hindistan cevizi ve besbase: Kaynatılmış suyu mide ve
bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelir.
- Hindistan çiçeği: Sindirime yardımcı olur.
- Eksir: Çeşitli maddeleri bağlayıcı etkisi vardır.
- Kakule: Lezzet verir ve iştah açıcıdır.
- Kalanga: İdrar yolu mikroplarını temizler.
- Karabiber: Öksürüğü keser.
- Karanfil: Ağız kokusunu giderir. Diş ağrısına iyi gelir.
Sindirimi kolaylaştırır.
- Kebabiye: Mide ve bağırsak gazlarını giderir. İdrar söktürür.
- Kişniş: İştah açıcıdır. Mide ve bağırsak rahatsızlıklarına
iyi gelir. Cinsel gücü arttırır.
- Kudret helvası: Mide ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelir.
Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Meyan kökü: Öksürüğü keser. Balgam söktürür. Mide ve bağırsak
rahatsızlıklarına iyi gelir.
- Misk: Kalbi kuvvetlendirir. Sinirleri yatıştırır. Cinsel gücü
arttırır.
- Muhabbet çiçeği: İdrar söktürür. Böbrek taşlarının
düşürülmesine yardımcı olur.
- Müge: Mide ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelir. İdrar
söktürür. Kanı temizler.
- Nane: Mide ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelir. Gaz
giderir. Öksürüğü keser. Baş ağrısına iyi gelir.
- Narenciye kabuğu: Mide ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi
gelir. İdrar söktürür. Kanı temizler.
- Ravent: Mide ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelir. İdrar
söktürür. Kanı temizler.
- Rezene: İştah açıcıdır. Gaz giderir. Süt arttırır. Öksürüğü
keser.
- Safran: Kalbi kuvvetlendirir. Sinirleri yatıştırır. Cinsel
gücü arttırır. Depresyona iyi gelir.
- Salep: Mide ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelir. Öksürüğü
keser. Balgam söktürür. Cinsel gücü arttırır.
- Sandal ağacı: İdrar yolu enfeksiyonlarına iyi gelir. Kanı
temizler. Cinsel gücü arttırır.
- Sinameki: Müshil olarak kullanılır. Kanı temizler. Cilt
hastalıklarına iyi gelir.
- Şeker: Tat verir. Enerji sağlar.
- Tarçın: Mide ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelir. Gaz
giderir. Kan şekerini dengeler. Cinsel gücü arttırır.
- Turunç kabuğu: Mide ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelir.
İdrar söktürür. Kanı temizler.
- Vanilya: Lezzet verir. Sinirleri yatıştırır.
Mesir Macununun Faydaları Nelerdir?
Mesir macununun faydaları, içerdiği baharatların özellikleriyle
doğrudan ilgilidir. Bu baharatlar, vücudun çeşitli sistemlerine
olumlu etkiler sağlar. Mesir macununun faydalarını şöyle
sıralayabiliriz;
- Mesir macunu, bağışıklık sistemini güçlendirir ve vücudu
hastalıklara karşı korur. Özellikle kış aylarında görülen grip,
soğuk algınlığı, nezle, bronşit gibi solunum yolu
enfeksiyonlarına karşı etkilidir. Öksürüğü keser, balgamı
söktürür, boğaz ağrısını ve burun tıkanıklığını giderir.
- Mesir macunu, sindirim sistemini düzenler ve mide-bağırsak
rahatsızlıklarına iyi gelir. Gaz giderir, şişkinliği önler, iştah
açar, kabızlığı giderir, hazmı kolaylaştırır, mide asidini
dengeler, mide ağrısı ve ülseri önler.
- Mesir macunu, idrar yolları ve böbreklerin sağlığını korur.
İdrar söktürür, idrar yolu enfeksiyonlarını önler, böbrek
taşlarının düşürülmesine yardımcı olur, böbrek kumunu eritir,
böbrek iltihabını giderir.
- Mesir macunu, kan dolaşımını hızlandırır ve kanın
temizlenmesine katkıda bulunur. Kan şekerini ve kolesterolü
dengeler, kan basıncını düşürür, damar sertliğini ve
tıkanıklığını önler, kalp krizi ve felç riskini azaltır, kalbi
kuvvetlendirir, anemiye iyi gelir.
- Mesir macunu, sinir sistemini yatıştırır ve ruh halini
iyileştirir. Depresyon, stres, kaygı, uykusuzluk, hafıza
zayıflığı, baş ağrısı, migren, sinirsel ağrılar, sinirsel
titreme, sinirsel terleme gibi sorunlara iyi gelir.
- Mesir macunu, kas ve eklem sağlığını destekler. Kas
ağrılarını, krampları, kasılmaları, tutulmaları giderir, kasları
gevşetir, kas kütlesini arttırır, romatizma, siyatik, bel ağrısı,
sırt ağrısı, eklem iltihabı, gut, artrit gibi hastalıklara iyi
gelir.
- Mesir macunu, cilt sağlığını ve güzelliğini korur. Ciltteki
iltihap, enfeksiyon, yara, yanık, egzama, sivilce, mantar gibi
sorunları giderir, cildi temizler, nemlendirir, besler,
canlandırır, cilt lekelerini ve kırışıklıkları azaltır, cildi
parlak ve pürüzsüz yapar.
Mesir Macununun Zararları ve Yan Etkileri Nelerdir?
Mesir macununun zararları ve yan etkileri, genellikle aşırı
tüketimden veya alerjik reaksiyonlardan kaynaklanır. Mesir
macununun zararları ve yan etkilerini şöyle sıralayabiliriz;
- Mesir macunu, içerdiği baharatlar nedeniyle bazı kişilerde
alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Alerjik belirtiler arasında
kaşıntı, kızarıklık, döküntü, şişlik, nefes darlığı, yüzde ödem,
boğazda yanma, dilde şişme, mide bulantısı, kusma, ishal gibi
durumlar sayılabilir. Bu belirtilerden herhangi biri görüldüğünde
mesir macunu kullanımı bırakılmalı ve bir doktora
başvurulmalıdır.
- Mesir macunu, yüksek miktarda şeker içerdiği için diyabet
hastalarının dikkatli olması gerekir. Kan şekerini yükseltebilir
ve diyabet komplikasyonlarına neden olabilir. Diyabet hastaları
mesir macunu kullanmadan önce doktorlarına danışmalı ve kan
şekerini sık sık kontrol etmelidir.
- Mesir macunu, kan sulandırıcı etkisi olduğu için kanama
bozukluğu olan kişilerde kanamayı arttırabilir. Ayrıca kan
sulandırıcı ilaç kullanan kişilerde ilaç etkileşimine neden
olabilir. Bu kişiler mesir macunu kullanmadan önce doktorlarına
danışmalı ve kanama eğilimini takip etmelidir.
- Mesir macunu, mide asidini arttırabileceği için mide ülseri,
gastrit, reflü gibi mide rahatsızlıkları olan kişilerde mide
yanması, ekşime, ağrı gibi şikayetleri tetikleyebilir. Bu kişiler
mesir macunu kullanmadan önce doktorlarına danışmalı ve mide
koruyucu ilaçlar almalıdır.
- Mesir macunu, tansiyonu düşürücü etkisi olduğu için düşük
tansiyonu olan kişilerde tansiyonu daha da düşürebilir. Bu durum
baş dönmesi, bayılma, çarpıntı, halsizlik gibi belirtilere neden
olabilir. Bu kişiler mesir macunu kullanmadan önce doktorlarına
danışmalı ve tansiyonlarını sık sık ölçmelidir.
- Mesir macunu, hamilelik ve emzirme döneminde kullanılmaması
gereken baharatlar içerdiği için bu dönemlerde mesir macunu
kullanımından kaçınılmalıdır. Mesir macunu, hamilelikte düşüğe,
erken doğuma, kanamaya, bebekte anomalilere, emzirme döneminde
ise sütün azalmasına, bebeğin alerji yapmasına, gaz yapmasına,
uykusuzluğuna neden olabilir.
- Mesir macunu, çocuklarda kullanılmaması gereken baharatlar
içerdiği için çocuklara mesir macunu verilmemelidir. Mesir
macunu, çocuklarda alerji, karın ağrısı, ishal, kusma, ateş,
sinirlilik, uykusuzluk gibi sorunlara yol açabilir.
(ESRA GÜLLER)