Meme kanseri, kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. Erken
teşhis edildiğinde tedavi şansı yüksektir. Ancak meme kanseri
belirtileri her zaman fark edilebilir değildir. Bu nedenle meme
sağlığına dikkat etmek ve düzenli olarak muayene olmak önemlidir.
Bu yazıda meme kanseri belirtileri nelerdir, nasıl anlaşılır,
hangi durumlarda doktora başvurmak gerekir gibi soruların
cevaplarını bulabilirsiniz.
Meme Kanseri Nedir?
Meme kanseri, memedeki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde
bölünmesi ve çoğalması sonucu oluşan bir hastalıktır. Meme
kanseri genellikle memenin süt bezlerinde veya süt kanallarında
başlar. Bazı durumlarda meme kanseri memeden diğer organlara da
yayılabilir. Bu duruma metastaz denir. Meme kanseri erkeklerde de
görülebilir, ancak kadınlarda çok daha yaygındır. Meme kanserinin
nedenleri tam olarak bilinmemektedir, ancak genetik, hormonal,
çevresel ve yaşamsal faktörlerin etkisi olduğu düşünülmektedir.
Meme Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Meme kanserinin belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Bazı
kadınlarda hiçbir belirti görülmeyebilir, bazılarında ise çok
belirgin belirtiler olabilir. Meme kanserinin en sık görülen
belirtisi memede ele gelen bir kitledir. Bu kitle genellikle
ağrısızdır ve hareket ettirilebilir. Ancak her memede ele gelen
kitle kanser anlamına gelmez. Memede kist, fibroadenom, lipom
gibi iyi huylu tümörler de kitleye neden olabilir. Bu nedenle
memede kitle fark edildiğinde mutlaka doktora başvurmak ve
gerekli tetkikleri yaptırmak gerekir.
Meme kanserinin diğer belirtileri şunlardır:
- Meme başında akıntı, yara, çekilme, kabuklanma, kızarıklık
veya şişlik
- Meme derisinde portakal kabuğu görünümü, çukurlaşma,
kızarıklık, kalınlaşma veya iltihaplanma
- Meme şeklinde veya büyüklüğünde değişiklik
- Meme ağrısı veya hassasiyeti
- Koltuk altında veya yakın çevrede ele gelen şişlik veya kitle
- Meme kanseri belirtileri her zaman meme kanseri anlamına
gelmez. Ancak bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz,
vakit kaybetmeden doktora görünmeniz önerilir.
Meme Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Meme kanseri teşhisi için kullanılan yöntemler şunlardır:
-
Fizik muayene: Doktorunuz
memelerinizi ve koltuk altlarınızı elle muayene ederek herhangi
bir kitle, şişlik, değişiklik veya anormallik olup olmadığını
kontrol eder.
-
Görüntüleme testleri: Meme ultrasonu,
mamografi, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi yöntemlerle
memenin iç yapısı görüntülenir ve kitlelerin boyutu, şekli,
yerleşimi ve yapısı incelenir.
-
Biyopsi: Memeden kitleden veya
şüpheli bölgeden iğne veya cerrahi yöntemlerle doku örneği
alınır ve laboratuvarda mikroskop altında incelenir. Biyopsi,
meme kanseri tanısını kesinleştiren en güvenilir yöntemdir.
Meme Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Meme kanseri tedavisi, kanserin evresine, tipine, boyutuna,
yayılımına, hormon reseptörü durumuna ve kişinin genel sağlık
durumuna göre belirlenir. Meme kanseri tedavisinde kullanılan
yöntemler şunlardır:
-
Cerrahi:
Kanserli dokunun tamamen veya kısmen çıkarılması işlemidir.
Meme koruyucu cerrahi veya mastektomi (meme alınması) olarak
uygulanabilir. Kanser koltuk altı lenf bezlerine yayılmışsa,
lenf bezlerinin de çıkarılması gerekebilir.
-
Radyoterapi:
Kanserli hücreleri öldürmek veya büyümelerini engellemek için
yüksek enerjili ışınların kullanılması işlemidir. Cerrahi
sonrası kalan kanserli hücreleri yok etmek veya kanserin
tekrarlamasını önlemek için uygulanabilir. Ayrıca ileri evre
meme kanserinde semptomları azaltmak için de kullanılabilir.
-
Kemoterapi:
Kanserli hücreleri öldürmek veya büyümelerini engellemek için
ilaçların kullanılması işlemidir. Cerrahi öncesi kanseri
küçültmek, cerrahi sonrası kalan kanserli hücreleri yok etmek
veya kanserin yayılmasını önlemek için uygulanabilir. Ayrıca
ileri evre meme kanserinde semptomları azaltmak için de
kullanılabilir.
-
Hormon
tedavisi: Hormon reseptörü pozitif olan meme
kanserlerinde, kanserin büyümesini tetikleyen hormonların
etkisini azaltmak veya engellemek için ilaçların kullanılması
işlemidir. Cerrahi sonrası kanserin tekrarlamasını veya
yayılmasını önlemek için uygulanabilir. Ayrıca ileri evre meme
kanserinde semptomları azaltmak için de kullanılabilir.
Hedefe yönelik tedavi: Kanserli hücrelerin özgün özelliklerini
hedef alan ilaçların kullanılması işlemidir. Örneğin, HER2
pozitif olan meme kanserlerinde, HER2 adlı bir proteini bloke
eden ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar, kemoterapi veya hormon
tedavisi ile birlikte veya tek başına uygulanabilir.
Meme Kanserinden Korunmak İçin Neler Yapılabilir?
Meme kanseri, kadınlarda en sık görülen ve erken teşhis
edildiğinde tedavi şansı yüksek olan bir kanser türüdür. Meme
kanserinden korunmak için bazı önlemler almak mümkündür. İşte
meme kanserinden korunmak için yapılması gerekenler:
-
Sağlıklı
beslenmek: A ve C vitamininden zengin taze meyve ve
sebze tüketmek, hayvansal yağlardan uzak durmak, posalı gıdalar
yemek, tütsülenmiş, tuzlu ve konserve yiyecekleri azaltmak,
meme kanserine karşı koruyucu olabilir. Ayrıca, soya ürünleri,
yeşil çay, zencefil, zerdeçal, sarımsak gibi antioksidan ve
anti-inflamatuar özellikli besinler de meme kanseri riskini
azaltabilir.
-
Fiziksel
aktiviteyi artırmak: Düzenli olarak spor yapmak,
ideal kiloyu korumak, vücuttaki yağ dokusunu azaltmak ve hormon
dengesini sağlamak açısından önemlidir. Fazla kilolu veya obez
olmak, menopoz sonrası dönemde meme kanseri riskini artırır.
Haftada en az 150 dakika orta şiddette veya 75 dakika yüksek
şiddette egzersiz yapmak önerilir.
-
Sigara ve alkol
kullanmamak: Sigara içmek, meme kanseri riskini
artıran bir faktördür. Sigarada bulunan kimyasallar, DNA
hasarına ve hücrelerin anormal bölünmesine yol açabilir. Alkol
tüketimi de meme kanseri riskini artırır, çünkü alkol östrojen
seviyesini yükseltir ve DNA hasarına neden olur. Günde bir
kadehten fazla alkol tüketmemek gerekir.
-
Hormon
tedavilerine dikkat etmek: Menopoz sonrası dönemde
östrojen ve progesteron gibi kadınlık hormonlarını içeren
ilaçlar kullanmak, meme kanseri riskini artırabilir12. Bu
nedenle, hormon tedavisi alan kadınların doktorlarıyla düzenli
olarak görüşmeleri ve tedavinin süresi, dozu ve alternatifleri
konusunda bilgi alması gerekir.
-
Meme sağlığına
özen göstermek: Meme kanserinin erken teşhisi için
meme muayenesi ve mamografi gibi tarama yöntemleri önemlidir.
Kadınların 20 yaşından itibaren ayda bir kez kendi kendine meme
muayenesi yapması, 40 yaşından sonra ise yılda bir kez doktor
kontrolü ve mamografi yaptırması önerilir. Meme kanseri
belirtileri arasında meme veya koltuk altında şişlik, meme
şeklinde veya boyutunda değişiklik, meme cildinde kızarıklık,
kabuklanma, çekilme, meme başında akıntı, yara veya içeri çökme
gibi durumlar sayılabilir. Bu belirtilerden herhangi birini
fark eden kadınların vakit kaybetmeden doktora başvurması
gerekir.
(HABER MERKEZİ)
