Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi'nin 2023 yılı çek kullanımıyla ilgili sonuçları, ticari hayatın uzun süredir devam eden zorluklarına dair çarpıcı veriler sunuyor. Ekonomik krizin etkisi altında savrulan ticarette, çeklerin bankalara ibra edilme sayısında 2022'ye kıyasla yüzde 0.4 artış gözlemlendi. Ancak, bu artışın arkasında önemli riskler ve zorluklar yatıyor.
2023'te ibra edilen çek sayısı 16 milyon 954 bin 515 adet olarak gerçekleşirken, bu çeklerin tutarı yüzde 72.8 artışla 4 trilyon 567 milyar liraya ulaştı. Çek kullanan bireylerin sayısı ise yüzde 8.6 artarak 558 bin 651'e çıktı. Ancak, bu artışın bir sonucu olarak karşılıksız işlem yapılan çek sayısında yüzde 18.7'lik bir artış yaşandı. Bu çeklerin adedi 146 bin 770'e, tutarı ise yüzde 176.4 artarak 57 milyar liraya ulaştı. Tekil kişi sayısında ise yüzde 18.4 artış görüldü, bu sayı 16 bin 78'e çıktı.
Çek kullanımıyla ilgili veriler incelendiğinde, İstanbul'un bu alandaki liderliği göze çarpıyor. İstanbul'un çek sayısındaki payı yüzde 26.6, tutardaki payı ise yüzde 27.9 olarak belirlendi. Ankara, çek sayısında yüzde 8.3, tutarda yüzde 9.5 payla ikinci sırada yer alırken, İzmir ve Bursa ise sırasıyla yüzde 6.6 ve yüzde 7.4'lük paylarıyla dikkat çekiyor.
Sadece Aralık 2023'te ibraz edilen çek sayısında yüzde 17.3'lük bir düşüş yaşanmasına rağmen, bu çeklerin tutarı yüzde 55 artarak 425 milyar liraya ulaştı. Ancak, karşılıksız çek sayısında ise yüzde 23.8'lik bir artış gözlendi. Bu çeklerin adedi 10 bin 881'e, tutarı ise yüzde 185.3 artarak 6.4 milyar liraya yükseldi.
(DAMLA YELTEKİN)
