Karabaş otu, lavanta sınıfına ait olan ve Akdeniz bölgesinde yetişen bir bitki çeşididir. Mor renkli çiçekleri ve hoş kokusuyla dikkat çeken karabaş otu, sağlık açısından da pek çok faydaya sahiptir. Karabaş otu, vitamin ve mineral bakımından zengin olup, bağışıklık sistemini güçlendirmekten, cilt bakımına, sindirim sorunlarından, stres ve depresyona kadar birçok hastalığın tedavisine yardımcı olabilir. Bu yazımızda karabaş otunun faydaları, kullanım şekilleri, zararları ve merak edilen soruları ele alacağız.
Karabaş otu, bilimsel adıyla lavandula stoechas, lavantagiller familyasından bir bitkidir. Diğer adları arasında fırkan çiçeği, keşiş otu, kara lavanta gibi isimler de bulunmaktadır. Karabaş otu, yeşil-gri renkli tüylü bir gövdeye, mor renkli dar ve uzun yapraklara ve siyah-mor renkli çiçeklere sahiptir. Boyu genellikle 45-50 cm arasında değişir. Mayıs ayının sonunda çiçek verir ve Haziran ayı bitmeden toplanmalıdır. Karabaş otu, kendi kendine yetişebildiği gibi, fideleri satın alınarak sıcak iklimli bölgelerde kolayca yetiştirilebilir.
Karabaş otu, içerdiği A ve C vitaminleri, magnezyum, potasyum, demir, kalsiyum gibi besin öğeleri sayesinde pek çok sağlık faydası sunar. Karabaş otunun faydaları şunlardır:
Karabaş otu, farklı şekillerde kullanılabilir. En yaygın kullanım şekilleri karabaş otu çayı ve karabaş otu yağıdır. Karabaş otu çayı yapmak için 5-6 adet karabaş otu çiçeği, 1 su bardağı kaynar su ve isteğe bağlı olarak bal veya limon kullanılır. Karabaş otu çiçekleri kaynar suya atılır ve 10 dakika demlenmeye bırakılır. Süzüldükten sonra bal veya limon ilave edilerek içilir. Karabaş otu çayı günde 2-3 bardak tüketilebilir. Karabaş otu yağı yapmak için ise 1 su bardağı zeytinyağı ve 1 su bardağı kurutulmuş karabaş otu çiçeği kullanılır. Karabaş otu çiçekleri cam bir kavanoza konur ve üzerine zeytinyağı dökülür. Kavanozun ağzı sıkıca kapatılır ve güneş gören bir yere konur. 40 gün boyunca her gün çalkalanır. 40 gün sonra süzülerek temiz bir şişeye aktarılır. Karabaş otu yağı ciltteki yaralara, yanıklara, ağrılı bölgelere masaj yaparak uygulanabilir.
Karabaş otu, pek çok faydası olduğu gibi bazı zararları da olabilir. Karabaş otu, bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara, mide bulantısına, kusmaya, karaciğer hasarına, kanama bozukluklarına, kas spazmlarına, baş dönmesine, görme bozukluklarına, kalp ritim bozukluklarına ve böbrek yetmezliğine neden olabilir. Bu nedenle karabaş otu kullanmadan önce doktora danışmak gerekir.
Karabaş otu, metabolizmayı hızlandırarak ve sindirimi kolaylaştırarak zayıflamaya yardımcı olabilir. Ancak tek başına karabaş otu ile zayıflamak mümkün değildir. Karabaş otu çayı veya yağı, sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersiz ile birlikte kullanılmalıdır.
Karabaş otu, saç dökülmesini önlemek, saç derisini temizlemek, saçı beslemek ve parlaklık vermek için faydalı olabilir. Karabaş otu yağı, saç derisine masaj yaparak veya şampuana ilave edilerek kullanılabilir.
Karabaş otu, çiçek açtığı zaman toplanmalıdır. Toplanan karabaş otu çiçekleri, gölgede ve havadar bir yerde, baş aşağı asılarak kurutulabilir. Kuruyan karabaş otu çiçekleri, cam kavanozlarda veya bez torbalarda saklanabilir.
Karabaş otu, aktarlarda, bitkisel ürün satan mağazalarda veya internet üzerinden online olarak satın alınabilir. Karabaş otu alırken, organik ve kaliteli olduğundan emin olmak gerekir. Karabaş otu fiyatı, gramajına ve markasına göre değişiklik gösterebilir.
(SAİM TUNÇMAN)