Söz konusu kurum 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu ile 4734 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunuyla öngörülen görevleri yapmak üzere kurulmuştur. İdari ve mali özerkliğe sahip olup kamu tüzel kişiliğini haizdir. Kamu kesiminin piyasadan mal & hizmet almak üzere kendi başına gerçekleştirdiği işlemlerde denetimi yükseltmek, işlemlerin piyasa şartlarında gerçekleşmesini sağlamak için IMF yönlendirilmesiyle kurulmuştur.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile ilişkili olup, kurumun merkezi ise Ankara'dadır. Başkanlık ve hizmet birimlerinden oluşmakta olup; kanunla kendine verilen görevleri yaparken yetkilerini kurul vasıtasıyla kullanmaktadır. Kamu İhale sisteminin genel özelliklerine bakıldığında ise belirli aşamalar olduğu görülmektedir. Bu kapsamda hazırlık aşaması incelendiği zaman şunlar görülmektedir:
Ayrıca kamu ihale hukuku ihale aşaması sürecinde de belirli aşamaları kapsamaktadır. Bu bakımdan idari sözleşmeler belirli süreçlerden geçtikten sonra imzalanmakta olup, tüm evreler genel anlamda ihale süreci şeklinde adlandırılır. İhale üzerinde iki önemli kanuna dayanılmaktadır ve bunların ilki Kamu İhale Kanunu İkincisi ise Devlet İhale Kanunu olmaktadır. Şayet Devlet bütçesinden para çıkıyorsa bu Kamu İhale Kanunu hükümlerine uygulanmaktadır.
Kamu ihale kanunu ilgili kişileri içerisine almaktadır. İhale konusu alanda etkinlik alanında faaliyette bulunan ve ihale ya da ön yeterlilik dokümanını satın almış gerek tüzel kişiler yahut oluşturdukları ortak girişimler halinde gösterilmiştir. Söz konusu kişiler ön yeterlilik ya da ihale ilanında yahut ihale dokümanında yapılan düzenlemeler ya da söz konusu düzenlemelerle idari uygulamalar içerisinde uyuşmazlıklarla ilgili müracaat hakkını taşımaktadır.
Ayrıca ön yeterlik değerlendirmesine dair idari işlemler ile ilgili olarak başvuru hakkını taşımaktadır. Teklifin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin neticelendirilmesi işlemlerine dair idari işlemler hakkında da şikayet duyurusu gerçekleştirebilmektedir. Kamu ihalesi uygulamada ihale ile pek çok uyuşmazlık da çıkabilmektedir. Söz konusu uyuşmazlıklardan bazıları,
Şeklindedir. Alakalı uyuşmazlıkların bir bölümüne karşı doğrudan dava açılmakla beraber kamu ihale sözleşmesi imzalanmadan uyuşmazlıklarda şikayet ve KİK itiraz için şikayet başvuruları yapılması gerekir.
Kamu İhale Kanunu kapsamında zaman zaman değişiklikler yapılmaktadır. 4964 Sayılı Kanunla 4734 Sayılı Kanunda gerçekleştirilen değişiklik kapsamında doğrudan temin bir ihale usulü olmaktan çıkarılmıştır. Bu alım türü kanunda belirtilen durumlarda gereksinimlerin idarece, davet edilen istekliler ile teknik koşul ve fiyatların görüşülerek doğrudan temin edilebileceği bir usuldür. İhale yetkilisince görevlendirilecek kişilerce piyasa araştırması en az 3 teklif olmak koşuluyla gerçekleştirilmek suretiyle gereksinimin hızlı şekilde karşılanması temeldir.
Genel kural bu olmakla birlikte gereksinimlerin niteliğine göre ilan gerçekleştirilmesi, teminat alınması, ihale komisyonu kurulması ve isteklilerden belirli yeterlilik şartlarının aranmasıyla şartname ile sözleşme yapılması tarzı konular da idarenin takdirinde yer almaktadır. Lakin kanun içerisinde 22/D maddesi çerçevesinde yapılacak alım ihalelerinde fiyat incelemesinin yapım işleri ihaleleri yönetmeliğinde tespit edilen yaklaşık maliyetin hesaplanmasına dair esas ve usullere göre gerçekleştirilmesi gerekir.
Bunun yanı sıra kamu ihale kanunu kapsamında yapılan farklı değişiklikler de yer almaktadır. Ayrıca genel anlamda Kamu İhale Hukuku içerisinde çok sayıda birinci ve ikinci mevzuat vardır. Lakin 4732 Sayılı olan Kamu İhale Kanunu konu üzerinde en önemli mevzuat hükümleri olarak görülmektedir. İlgili kanunda,
Genel anlamda temel ihale usulü açık ihale olmaktadır. İhaleler gerçekleştirilecek iş ya da alım ile alakalı sözleşmelerin gerçekleştirilmesiyle tamamlanır. Alakalı kanun gerçekleştirilen sözleşmelerle ilgili tam tanım yer almamaktadır. Kanun tanımından hareketle sözleşme taraflarının idare ve ihalenin alıcısı an taraf olduğu belirtilebilir.
