Türkiye’de her yıl 1 Temmuz tarihinde kutlanan Denizcilik ve Kabotaj Bayramı, denizciliğin ve kara sularının önemini vurgulayan milli bir bayramdır. Bu özel gün, Türk denizciliğinin gelişimine ve kabotaj hakkının korunmasına adanmıştır.
Kabotaj, bir devletin kendi limanlarına deniz ticareti konusunda tanıdığı ayrıcalıktır. Türkiye’de kabotaj hakkı, 20 Nisan 1926 tarihinde kabul edilen Kabotaj Kanunu ile düzenlenmiştir. Bu kanun, Türk limanları ve sahilleri arasında yük ve yolcu taşıma hizmetlerinin sadece Türk vatandaşları ve Türk bayrağı taşıyan gemiler tarafından yapılmasını sağlamıştır. Böylece, yabancılara açık olan bu faaliyetler artık sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları tarafından gerçekleştirilebilir hale gelmiştir.
Her yıl 1 Temmuz’da kutlanan Denizcilik ve Kabotaj Bayramı, bu önemli hakkın kabul edildiği tarihi anmak ve denizciliği vurgulamak amacıyla düzenlenir. Osmanlı Devleti’nin yabancı ülke gemilerine tanıdığı kabotaj ayrıcalığı, Lozan Barış Antlaşması ile 1923 yılında kaldırılmış ve 20 Nisan 1926 tarihinde kabul edilen Kabotaj Kanunu ile Türk denizciliği için yeni bir dönem başlamıştır.
Hayır, Kabotaj Bayramı resmi tatil değildir. Her yıl 1 Temmuz tarihinde kutlansa da normal bir iş günü olarak kabul edilir. Resmi kurumlar ve özel sektör, Kabotaj Bayramı’nda normal çalışma saatlerine devam eder. Ancak bazı kurumlar ve işletmeler bu günü yarı tatil olarak kabul edip çalışma saatlerini kısaltabilir veya çeşitli kutlama etkinlikleri düzenleyebilir. 1935 yılında kabul edilen Kabotaj Kanunu’nda bu konuda bir düzenleme bulunmadığından, Kabotaj Bayramı resmi tatil olarak kabul edilmemektedir.
(ATİLLA AKIN)
