İlber Ortaylı, Türkiye’nin en ünlü ve saygın tarihçilerinden biridir. Kendisi hem akademik hem de popüler bir yazar olarak tanınmaktadır. Peki, İlber Ortaylı kimdir, kaç yaşında, nereli, kaç dil biliyor? İşte, İlber Ortaylı’nın hayatı hakkında bilmeniz gerekenler…
İlber Ortaylı, 21 Mayıs 1947 tarihinde Avusturya’nın Bregenz şehrinde Kırım Tatarı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Annesi Şefika Hanım, babası Kemal Ortaylı’dır. 1949 yılında 2 yaşındayken ailesiyle birlikte Türkiye’ye göç etti. İlk ve orta öğrenimini İstanbul Avusturya Lisesi’nde tamamladı. 1965 yılında Ankara Atatürk Lisesi’nden mezun oldu. Lisans eğitimini Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih bölümünde 1970 yılında tamamladı. Burada Şerif Mardin, Halil İnalcık, Mümtaz Soysal, Seha Meray, İlhan Tekeli, Mübeccel Kıray’ın öğrencisi oldu. Ayrıca sınıf arkadaşları arasında Zafer Toprak, Mehmet Ali Kılıçbay, Ümit Arslan da vardı3. Viyana Üniversitesi’nde Slav ve Doğu Avrupa dilleri hakkında öğrenim gördü1. Yüksek lisans çalışmasını Chicago Üniversitesinde Halil İnalcık ile yaptı1. ‘Tanzimat Sonrası Mahalli İdareler’ başlıklı tezi ile Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde 1974 yılında doktor, ‘Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu’ adlı çalışmasıyla 1979 yılında aynı fakültede doçent oldu.
1982 yılında üniversitelere uygulanan siyasi yaptırımlara tepki olarak görevinden istifa etti. Bu dönemde Viyana, Berlin, Paris, Princeton, Moskova, Roma, Münih, Strasbourg, Yanya, Sofya, Kiel, Cambridge, Oxford ve Tunus’ta dersler, seminerler ve konferanslar verdi. 1989’da Türkiye’ye dönerek profesör oldu ve 1989-2002 yılları arasında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İdare Tarihi Anabilim Dalı başkanlığı yaptı. 2002 yılında Galatasaray Üniversitesi’ne, iki yıl sonra ise Bilkent Üniversitesi’ne konuk öğretim üyesi olarak geçti1. Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve MEF Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Türk Hukuk Tarihi dersleri verdi. Ayrıca Galatasaray Üniversitesi senatosu üyeliği yaptı.
2005 yılında Topkapı Sarayı Müzesi Müdürü oldu. Bu görevini 2012 yılına kadar sürdürdü. Topkapı Sarayı’nın restorasyonu ve tanıtımı için önemli çalışmalar yaptı. Sarayın koleksiyonunu dünyaya tanıtmak için çeşitli sergiler düzenledi. Ayrıca sarayın tarihi ve kültürel önemini anlatan kitaplar ve belgeseller hazırladı.
İlber Ortaylı, akademik çalışmalarının yanı sıra popüler tarih kitapları da yazdı. Osmanlı, Türkiye, Avrupa ve dünya tarihi hakkında pek çok eser verdi. Bazı kitapları şunlardır:
İlber Ortaylı, Türkçe, Almanca ve Rusça’nın yanı sıra İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Macarca, Lehçe, Sırpça, Bulgarca, Rumence, Farsça ve Arapça gibi pek çok dil bilmektedir. Kendisi dil öğrenmenin önemine sık sık vurgu yapmaktadır. Ayrıca Türkçenin zenginliğini ve güzelliğini savunmaktadır.
(Esra Güller)
