"Dolandırıldık!"

Kent merkezinde bulunan eski Sümerbank Sentetik Deri İşletmesi'nin bulunduğu alanda yapılacak konut projesi yılan hikayesine döndü. Konut yapımı için kurulan kooperatif üyeleri, arsa üzerindeki ipotek kaldırılmaması nedeni ile hem herhangi bir işlem yapılamadığını hem de kendilerinin paralarını ödedikleri halde hissedarı oldukları kooperatifin borçlu konumunda bulunduğunu ileri sürüyor. Çanakkale'de Kamu İktisadi Devlet Teşekkülü (KİT) olarak kurulan, yaklaşık 20 yıl üretimde bulunan Sümer Holding Sentetik Deri İşletmesi'nin 2004'te özelleştirilmesinin ardından, işletmenin bulunduğu arazi kentin en değerli alanlarından biri oldu. Konumu ve kapsadığı yaklaşık 55 bin metrekarelik alanla tüm dikkatleri üzerine çeken Sentetik Deri İşletmesi arazisi konut ve iş yeri olarak değerlendirilmek isteniyor. Özelleştirilerek bir inşaat firmasının aldığı alan için 2017 yılında kurulan Sınırlı Sorumlu Çanakkale Sümer Kent Konut Yapı Kooperatifi çalışmalarına başladı. Sentetik Deri Fabrikası olarak kurulduğu ve işletildiği dönemde, bir KİT olarak milli gelire büyük katkılar yapan arazi, bugün "rant" paylaşımı hesaplarının arenası durumuna geldi. 2017 yılında kurulan kooperatifin, üzerinde ipotek bulunan arsayı aldığı, kooperatif üyelerinin tüm girişimlerine rağmen ipoteğin kaldırılmadığı ve çok sayıda kooperatif üyesinin mağdur olduğu ifade ediliyor.

335 Ortaklı Kooperatif Kuruldu
2004 yılındaki özelleştirmenin ardından, söz konusu alanda herhangi bir işlem yapılmazken, 10 Şubat 2017 tarihinde, Çanakkale Valiliği oluruyla kurulan Çanakkale Sümer Kent Konut Yapı Kooperatifi çalışmalarına başladı. Söz konusu Sümer Holding arazisi üzerinde, ortak sayısının 335, konut ve işyeri sayısının azami 1500 olması, arsa üzerinde çıkacak 335 konut haricindeki tüm konut ve işyerlerinin müteahhit firmaya iş karşılığında verilmesi planlandı. Kooperatif ortaklık bedeli olarak her hissedar ortağın 140.000 TL ödeme yapmasına karar verilirken, 140 bin liralık bedellerini ödeyen ortaklarla kooperatif, 7 arsadan oluşan Sümer Holding Sentetik Deri İşletmesi arazisini 44 milyon 400 bin liralık bedel ile satın alındı ve sözleşme 1 Mart 2017 tarihinde imzalandı.

Ortaklara ipotek şoku!
Şubat ve Mart 2017 yılında yapılan resmi işlemlerin ardından, daha sonra tapu kayıtlarından anlaşıldığına göre; 12 Haziran 2017 tarihinde kooperatif tarafından satın alınan ve kooperatif adına tescil edilen en büyük yüzölçüme sahip parsel üzerinde 1 Mart 2017 tarihinde kooperatife ait olmayan borçtan dolayı konmuş ipotek olduğu ortaya çıktı. Yani arazinin satın alındığı, sözleşmenin imzalandığı gün arsanın ipotekli olduğu ileri sürülüyor. Söz konusu arsanın hangi ticari ilişkilerin sonucu olarak ipotek altına alındığı ve ipoteğe konu borcun kaynağı bilinmiyor. İpoteğe konu olan, kooperatifin tarafı olmadığı borç için ipoteğin konduğu tarihteki enflasyonun çok üzerinde faiz kararlaştırıldığı iddia ediliyor. Kooperatif ortakları, "Kooperatife ipotekli arsa satılmış. Bu hissedar olan bizlerin haberi dışında bir satış işlemidir. Mağduriyete yol açmaktadır" dediler.

Ortakların "dolandırıldık" iddiası!İpoteğin tespitinin ardından hisse devirleri gibi birçok işlemin yapıldığı kooperatifte, ortakların bugün gelinen noktada, hem hukuki hem de idari olarak yaptıkları suç duyuruları ve şikayetlerle Sümer Holding Sentetik Deri İşletmesi'nin alanı yılan hikayesine dönmüş durumda. Ortakların iddialarına göre, arsanın eski sahipleri ile kooperatif yönetim kurulu arasında bir işbirliği olduğu izlenimi oluşurken, ipotekli arsanın satın alınmasının hem kooperatifi hem de ortaklarını mağduriyete sürüklediği dile getiriliyor.

"Paramı ödedim neden borçluyum?"
Ortaklar, tüm bu süreçlerin sonunda gerek Cumhuriyet Savcılığı nezdinde gerekse bakanlık düzeyinde yaptıkları şikayetlerin sonucunda; "Bizler hisse değerleri üzerinden paramızı ödeyerek bu kooperatife ortak olduk. İpotekli arsa satın alınarak kooperatifimiz de bizler de borçlu haline getirildik. Arsanın ipotekli olduğunu bilseydik kooperatife ortak olmazdık. Paralarımızı ödediğimiz halde halen neden borçlu olduğumuzu, arsanın eski sahiplerinin hiçbir alacakları kalmamasına rağmen ipoteğin niçin kaldırılmadığını anlamıyoruz. Hakkımızı yedirmeyeceğiz, hukuki ve idari yollar başta olmak üzeri tüm demokratik haklarımızı kullanacağız" diyorlar.

Üç ayrı suç duyurusu, CİMER ve bakanlığa yapılan şikayetler!
335 hissedarı bulunan Çanakkale Sümer Kent Konut Yapı Kooperatifi'nde bugüne kadar 50'nin üzerinde vatandaşın hem idari hem de hukuki başvuruları olduğu ifade ediliyor. 2021'de, 2022'de ve 2023'te yapılan üç ayrı suç duyurularının bulunduğu, bilirkişi süreçlerinin devam ettiği öğrenilirken, bunların dışında da CİMER'e bireysel şikayetler ve "usulsüzlük" konusuyla Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na başvuruda bulunuldu. Tüm hukuki ve idari başvuruların inceleme ve soruşturmalarının devam ettiöği öğrenildi.