Asgari ücrete yapılan zamla birlikte Ocak 2024’ten itibaren asgari ücret 17 bin 2 TL oldu. Ancak yine de bu ücret ile geçinmek, vatandaşları bir kez daha düşündürüyor. Asgari ücretle beraber artan kiralar, su, elektrik, doğal gaz ve mutfak masrafları düşünüldüğünde asgari ücret alanların birikim yapması zorken, asgari ücretin yetmesi büyük bir zorluk olarak görülüyor.
Açıklanan son verilere göre Türkiye’de ücretli çalışan sayısı 2023 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre 200 bin 476 kişi azalarak 15 milyon 106 bin 556'ya geriledi. Çanakkale’de ise asgari ücretle geçinmeye çalışmak kent sakinlerini büyük oranda ilgilendiriyor. Peki asgari ücretle geçinmek Çanakkale’de mümkün mü? Tek bir kişi Çanakkale’de yaşamak isterse ne kadar para harcaması gerekiyor?
Çanakkale’de genel olarak kiralara bakıldığında, en uygun eşyasız 1+1 evler 7 bin TL’den başlıyor. Çanakkale’ye ilk defa gelen ve yerleşmek isteyen birisinin masrafı kira, depozito ve emlakçı ücreti le birlikte en düşük 20 bin TL’den başlıyor. Ev eşyalı olduğu takdirde ise kiralar 10 bin TL’den başlıyor.
Evi tutmanın ardından yeni masraflar da bekliyor tabii. Ev eşyasız olduğu takdirde, temel eşyaları almak isterse bile büyük bir meblağı gözden çıkarması gerekiyor. Sadece; yatak, gardırop, buzdolabı, çamaşır makinesi ve koltuk almayı düşünen bir birey ikinci elde bile en uygun fiyatta 15 bin TL’yi bulabiliyor.
Evi tuttuk, eşyaları aldık diyelim. Evin ilk alışverişi önemlidir değil mi? Evin tüm ihtiyaçlarının alındığı ilk alışveriş listesini hep beraber oluşturarak yalnızca temel malzemeleri ele alalım. Sadece temel malzemelerden oluşan bir alışveriş listesi yaklaşık bin 700 TL tutuyor. Bu listenin içerisinde ise sadece temel gıda malzemeleri ve temizlik malzemeleri yer alıyor.
Evin malzemelerinin tamamlanmasının ardından, evde yaşam başlıyor elbette. Doğal gaz, internet, elektrik ve suyu açtırma ücretinin dışında aylık olarak gelen faturalar cep zorlamaya devam ediyor. İnternetin en ucuz paketleri 300 TL bandında yer alıyor. Tüm faturaları tahmin edecek olursak bin 500 TL’yi bulabiliyor.
Öyleyse, ilk defa eve çıkacak kişinin toplam masrafını ele alalım. İlk defa eve çıkacak birisi faturalar dahil yaklaşık 38 bin 200 TL’yi cebinden çıkartması gerekiyor. Bu da toplam 2 asgari ücretin üstünde yer alıyor elbette.
Ev masrafını geride bırakalım ve evi tutmuş ve artık Çanakkale’de yaşayan birisinin masraflarını düşünelim. Ev kirası olarak en ucuz 7 bin TL ödüyor. Haftada 5 gün işe otobüs ile gidip gelse günlük 34 TL’den 5 gün 170 TL’ye denk geliyor. Aylık, sadece 5 gün dışarıya çıktığı takdirde 850 TL’yi buluyor. Buna eğlence için dışarıya çıkmasını dışarıda tutuyoruz tabii. Faturaların bin 500 TL olduğunu düşünelim. Mutfak masrafı her ay 2 bin TL olsa, bir aylık Çanakkale’de yaşamanın maliyeti 11 bin 350 TL’yi buluyor. Bu ihtiyaçların sadece temel ihtiyaçlar üzerine olduğunu biliyoruz. En ucuz şekilde, sadece temel ihtiyaçlarımızı karşılarsak bu parayı veriyoruz. Canımızın çok çektiği bir çikolatayı almadan akşam bize eşlik edecek bir paket çerezi bile sepete atmadan...
Her insanda olduğu gibi, dışarıya çıkmak lüks gibi görünse de ihtiyaçlardan bir tanesi. Sıradan bir hafta sonunu düşünelim. En ucuz sinema bileti hafta sonu 170 TL. Eh, sinemada en çok tercih ettiğimiz şeylerden bir tanesi de mısır oluyor. En ucuz mısır ve kola paketi ise 120 TL’ye yakın. Sinemadan sonra yemek yiyip kahve içsek 250 TL’ye yakın bir ücret ödüyoruz. Bu da 540 TL’ye yakın bir tutara denk geliyor. Haftanın bir günü eğlenmek istersek, 540 TL’yi cebimizden çıkarmak zorundayız. Bir ayda toplamda 4 kez dışarı çıkıldığı takdirde 2 bin 160 TL de bizimle birlikte çıkıyor.
Tüm bu rakamları kesin bir sayıyla hesaplamak mümkün değil elbette. Her ay veya iki haftada bir gelen zamlar, hesapladığımız tutardaki rakamları oldukça değiştiriyor. Bir hafta önce gittiğimiz sinemaya 150 TL öderken bir hafta sonra 170 TL’yi vermek zorunda kalıyoruz.
Yukarıda yer alan masraflar bize temel olarak aşılanan şeyler. Her hafta sinemaya gitmiyoruz elbette ancak bir insan olarak masraflarımız da her ay artıyor. Ruhumuza iyi gelmesi umuduyla aldığımız bir kitap, canımızın çok çektiği bir tatlı veya çok beğendiğimiz bir kıyafet için bir kez daha düşünmek zorunda kalıyoruz. Bu yüzden, ‘Asgari ücret gerçekten yeterli mi?’ sorusunu bir kez daha soruyoruz kendimize. Bir vatandaş, bir insan olarak temel ihtiyaçlarımız dışında herhangi bir şeyi lüks olarak düşünmeye başlıyoruz yavaşça.
(ESRA GÜLLER)
