Borsada yatırım yapmak isteyenlerin karşılaştığı terimlerden biri de brüt takas. Peki, brüt takas nedir, hisse senetlerini ve borsayı nasıl etkiler? Brüt takas uygulaması hangi durumlarda yapılır ve yatırımcılar için ne anlama gelir? İşte, brüt takas hakkında bilmeniz gerekenler.
Borsada yatırım yapmak isteyenler için önemli bir konu olan brüt takas, bazı hisse senetlerine uygulanan özel bir işlem türüdür. Brüt takas nedir, hangi durumlarda yapılır, hisse senetlerini ve borsayı nasıl etkiler? Bu soruların yanıtlarını bu haberde bulabilirsiniz. Brüt takas uygulamasının yatırımcılar için ne anlama geldiğini ve nasıl fırsata çevrilebileceğini öğrenmek için okumaya devam edin.
Brüt takas, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından belirli kriterlere göre seçilen bazı hisse senetlerinin takas işlemlerine yönelik olarak yapılan farklı bir uygulamayı ifade eder. SPK’nın, Borsa İstanbul, Takasbank ve Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. ile işbirliğiyle yürüttüğü uygulama, yatırımcıları korumaya yöneliktir. Bir çeşit tedbir niteliği taşıyan brüt takasta SPK, Borsa İstanbul’da (BİST) işlem gören bazı hisse senetlerini belirli ya da belirsiz süreli olarak brüt takas uygulamasına dahil etmektedir.
Brüt takas uygulamasında, hisse alım-satımları normal şekilde yapılmaz. Normal süreçte borsada yatırım yapmak için online kanallar da kullanılabilirken brüt takasta internetten al-sat emri verilemez. Online alım satımın yapılamadığı bu durumlarda emir girişleri yalnızca telefon ya da kuruma şahsi başvuruyla yapılabilir. Bununla birlikte brüt takasta şöyle koşullar vardır:
Uygulamanın amacı nedir sorusunun yanıtı ise volatilite kaynaklı olası sorunların önüne geçmek olarak verilebilir. Çünkü bazen yüksek miktarlarda arka arkaya yapılan hisse alım ve satım işlemleri volatiliteyi artırarak, yatırımcıların zarar etmesine yol açmaktadır. Yetkili kurumlar da bu sorunu önlemek amacıyla, bazı hisse senetleri özelinde brüt takas uygulaması gerçekleştirir.
Brüt takasa dahil edilen hisse senetlerinin online işlemleri kapatılır ve bu sayede de spekülatif amaçlı alım satımların önüne geçilir. Bu işlem ile hisse senetleri üzerindeki ani fiyat değişimlerinin önüne geçmek ve durumun da manipüle edilmesini engellemek mümkündür.
Brüt takas hisseleri yalnızca takas işlemlerini etkilemesine rağmen bu hisselerin alım satım ve hacimlerini de etkiler. Brüt takasa dahil olan hisselerin alım satımları kapalı olacağı için hacimleri ve talepleri düşer bu nedenle de fiyatları geriler. Brüt takas uygulamasından çıkarılan tüm hisse senetlerinin fiyatlarından yüksek miktarda artış olduğu gözlemlenir. Bu nedenle bazı yatırımcılar özellikle yatırım yapmak için brüt takastan çıkarılan hisse senetlerini takip etmektedir.
Brüt takasa alınan veya çıkartılan hisse senetleri SPK tarafından duyurulur. SPK’nın resmi internet sitesinde yer alan [Kurul Kararları] bölümünden brüt takas uygulamasına ilişkin kararları takip edebilirsiniz. Ayrıca Borsa İstanbul’un [Brüt Takas Uygulanan Hisseler] sayfasından da güncel listeye ulaşabilirsiniz.
Brüt takas, borsada yatırım yaparken karşılaşabileceğiniz bir uygulamadır. Bu uygulamanın ne anlama geldiğini, hangi durumlarda yapıldığını ve hisse senetlerini nasıl etkilediğini bilmeniz, yatırım stratejinizi daha iyi belirlemenize yardımcı olacaktır. Brüt takas uygulamasını takip ederek, yatırım fırsatlarını değerlendirebilir ve risklerden korunabilirsiniz.
