Uzay, insanlık için hem büyük bir merak hem de büyük bir meydan okuma kaynağıdır. Uzayın sırlarını çözmek ve yeni keşifler yapmak için, insanlar uzaya çıkmak ve uzayda yaşamak için çeşitli çalışmalar yapmaktadır. Uzaya çıkan insanlara, yaptıkları görevlere ve kullandıkları araçlara göre farklı isimler verilmektedir. Bu isimler, genellikle uzay çalışmalarının başladığı iki büyük ülke olan Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya Federasyonu tarafından belirlenmiştir. Bu iki ülke, uzay yarışında birbirleriyle rekabet etmiş ve uzaya ilk insanı, ilk kadını, ilk hayvanı ve ilk uyduyu göndermişlerdir. Bu başarılar, uzay bilimine büyük katkılar sağlamıştır.
Astronot ve kozmonot, uzay araştırmaları yapmak için eğitim gören ve uzaya çıkan insanlara verilen isimlerdir. Bu isimler, Yunanca “yıldız” ve “evren” kelimelerinden türetilmiştir. Astronot, Amerika Birleşik Devletleri’nde kullanılan bir terimdir ve “yıldızlara giden” anlamına gelir. Kozmonot ise, Rusya Federasyonu’nda kullanılan bir terimdir ve “evrene giden” anlamına gelir. Bu iki terim, aynı anlama gelse de, farklı ülkelerin uzay çalışmalarına verdiği önemi ve bakış açısını yansıtmaktadır.
Uzaya kendi imkanlarıyla insan gönderen ülkeler şu ana kadar ABD, Rusya ve Çin olmakla birlikte, diğer ülkelerin de uzay çalışmalarına katkıda bulunduğu bilinmektedir. Örneğin, Fransa, Almanya, İtalya, Kanada, Japonya, Brezilya, Hindistan gibi ülkeler, uluslararası uzay istasyonu projesine destek vermiş ve kendi uzay insanlarını yetiştirmiştir. Bu ülkeler, kendi dillerinde astronot veya kozmonot yerine farklı isimler kullanmıştır. Örneğin, Fransızca’da “spationaute”, Almanca’da “raumfahrer”, İtalyanca’da “astronauta”, Japonca’da “uchū hikōshi” gibi terimler kullanılmıştır. Bu terimler, genellikle “uzay yolcusu” veya “uzay uçuşçusu” anlamına gelmektedir.
Uzay insanı olmak, hem büyük bir onur hem de büyük bir sorumluluktur. Uzay insanları, uzayda yapacakları görevlere göre farklı eğitimler alırlar. Uzay insanları, genellikle üç gruba ayrılırlar: Komutan, Pilot ve Görev Uzmanı. Komutan, uzay aracının ve mürettebatın sorumlusudur. Pilot, uzay aracını uçurur ve yörünge manevraları yapar. Görev Uzmanı ise, uzay aracının içinde veya dışında çeşitli bilimsel, teknik veya bakım görevleri yapar. Uzay insanları, uzayda yaşamak için fiziksel, zihinsel ve psikolojik olarak hazırlanırlar. Uzayda yaşamak, insan vücudu üzerinde birçok etkiye sahiptir. Örneğin, yerçekimsiz ortamda kaslar ve kemikler zayıflar, kan basıncı ve nabız değişir, vücut sıvıları dağılır, bağışıklık sistemi zayıflar, uyku düzeni bozulur, stres artar, duygu durumu değişir, vb. Uzay insanları, bu etkileri azaltmak ve uzayda sağlıklı kalmak için düzenli egzersiz yapar, beslenmesine dikkat eder, uyku ve dinlenme saatlerine uyar, psikolojik destek alır ve ekip arkadaşlarıyla iyi iletişim kurar.
(HABER MERKEZİ)