Alzheimer hastalığı, yaşlanma ile birlikte ortaya çıkan ve hafıza, düşünme, davranış ve sosyal becerilerde bozulmaya neden olan ilerleyici bir beyin hastalığıdır. Dünyada her 3 saniyede bir yeni bir Alzheimer tanısı konulmaktadır. Ülkemizde ise yaklaşık 600 bin Alzheimer hastası olduğu ve bu sayının her geçen gün arttığı tahmin edilmektedir. Peki, Alzheimer hastalığını erken teşhis etmek mümkün müdür? Alzheimer hastalığının ilk belirtileri nelerdir? Bu yazımızda, Alzheimer hastalığının 20-30 yıl önce başlayan beyindeki değişimlerini ve bunların ortaya çıkardığı 10 erken sinyali sizler için derledik.
Alzheimer hastalığının ilk belirtisi; yeni bilgileri öğrenme ve hatırlama yeteneğinde zorluktur. Kişi sık sık nesneleri, yerleri veya önemli tarihleri unutabilir. Örneğin, yakın zamanda konuştuğu bir konuyu tekrar sorabilir, randevularını kaçırabilir veya anahtarlarını kaybedebilir. Bu unutkanlık giderek artar ve günlük yaşamı etkiler hale gelir.
Alzheimer hastalığı, dil becerilerini de olumsuz etkiler. Kişi konuşurken veya yazarken doğru kelimeleri bulmakta zorlanabilir, cümle kurmakta güçlük çekebilir veya anlamsız kelimeler kullanabilir. Örneğin, saat yerine “o şey” diyebilir, isimleri karıştırabilir veya konuşmasında tekrarlara düşebilir.
Alzheimer hastalığı, zaman ve mekan kavramını da bozar. Hastalar zamanı ve mekanı karıştırabilirler, kendilerini bulundukları yerde yabancı hissedebilirler veya evlerine nasıl gideceklerini unutabilirler. Örneğin, bugünün tarihini veya mevsimini bilmeyebilir, alışverişe gittikleri mağazada kaybolabilir veya geçmişte yaşadıkları bir olayı şimdiki zamanmış gibi anlatabilirler.
Alzheimer hastalığı, kişinin kendisi ve çevresi hakkında sağlıklı bir değerlendirme yapmasını engeller. Hastalar kendi durumlarının farkında olmayabilir, hastalıkla ilgili inkar veya yalanlama davranışları gösterebilir veya mantıklı kararlar veremeyebilirler. Örneğin, kişisel bakımlarını ihmal edebilir, gereksiz harcamalar yapabilir veya dolandırıcılık gibi riskli durumlara maruz kalabilirler.
Alzheimer hastalığı, karmaşık işleri planlama, organize etme ve takip etme yeteneğini de azaltır. Hastalar günlük rutin işleri yapmakta zorlanabilir, iş sırasını karıştırabilir veya işi tamamlamak için daha fazla zaman harcayabilirler. Örneğin, yemek yaparken malzemeleri unutabilir, faturaları ödemeyi aksatabilir veya araba kullanırken yönünü kaybedebilirler.
Alzheimer hastalığı, kişinin sosyal ve mesleki yaşamını da olumsuz etkiler. Hastalar eskiden ilgi duydukları veya keyif aldıkları aktiviteleri yapmaktan vazgeçebilir, arkadaşlarından veya ailelerinden uzaklaşabilir veya iş performanslarında düşüş yaşayabilirler. Örneğin, spor yapmayı bırakabilir, davetlere katılmayabilir veya iş yerinde hata yapabilirler.
Alzheimer hastalığı, kişinin karakterini ve davranışlarını da değiştirir. Hastalar duygusal olarak dengesiz olabilir, ani ruh hali değişimleri yaşayabilir, depresyon veya kaygı belirtileri gösterebilir veya agresif veya şüpheci tavırlar sergileyebilirler. Örneğin, sebepsiz yere ağlayabilir, korku veya paranoya hissedebilir veya yakınlarına karşı şiddetli olabilirler.
Alzheimer hastalığı, görme yeteneğini de etkileyebilir. Hastalar renkleri, şekilleri veya mesafeleri ayırt etmekte zorlanabilir, derinlik algısını kaybedebilir veya halüsinasyonlar görebilirler. Örneğin, maviyi yeşilden ayıramayabilir, basamakları fark edemeyebilir veya olmayan insanlarla konuşabilirler.
Alzheimer hastalığı, kişinin kendini eleştirebilme ve yargılayabilme yeteneğini de zayıflatır. Hastalar kendi davranışlarının veya sözlerinin yanlış olduğunu kabul etmekte güçlük çekebilir, başkalarının görüşlerine saygı duymayabilir veya eleştiriye karşı savunmacı olabilirler. Örneğin, unuttukları bir şeyi inkar edebilir, başkalarının fikirlerini önemsemeyebilir veya kendilerine yardım etmek isteyenlere kızabilirler.
Alzheimer hastalığı, yeni şeyler öğrenme ve uygulama yeteneğini de azaltır. Hastalar yeni bir beceri kazanmakta, yeni bir bilgi edinmekte veya yeni bir duruma uyum sağlamakta zorlanabilirler. Örneğin, yeni bir telefon kullanmayı öğrenemeyebilir, yeni bir haber duyduğunda şaşırmayabilir veya yeni bir ortama girdiğinde kaygılanabilirler.
Alzheimer hastalığının erken teşhisi için yukarıda saydığımız belirtilerden herhangi birini ya da birkaçını kendinizde veya yakınlarınızda fark ederseniz vakit kaybetmeden bir doktora başvurmalısınız. Alzheimer hastalığı için kesin bir tedavi yöntemi henüz bulunmasa da erken tanı ile hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir, semptomlar hafifletilebilir ve yaşam kalitesi arttırılabilir. Unutmayın, Alzheimer hastalığı sadece yaşlıların değil herkesin sorunudur. (Haber Merkezi)
Benzer Haberler;
