Agar agar deniz yosunlarından elde edilen, hem gıda hem de
kozmetik sektöründe popüler bir malzemedir. Bitkisel bir jelatin
olarak kullanılır ve helal, vejetaryen ve vegan beslenmeye
uygundur. Sağlığa faydaları olduğu gibi zararları da vardır. Agar
agarın nasıl kullanıldığı, nerede satıldığı ve hangi tariflerde
kullanılabileceği merak edilen konulardandır. Bu makalede, agar
agar hakkında bilmeniz gereken her şeyi bulacaksınız.
Agar Agar Nedir?
Agar agar, Malayca “jel” anlamına gelen bir kelimedir.
Kırmızı ve kahverengi deniz yosunlarının özel yöntemlerle
işlenmesiyle elde edilen beyaz veya sarı renkli, toz veya pul
halinde olan bir maddedir. Hayvansal jelatinin aksine bitkisel
bir üründür ve helal, vejetaryen ve vegan beslenmeye uygundur.
Agar agarın özel bir kokusu veya tadı yoktur. Isıtıldığında
sıvılaşır, soğutulduğunda ise jel haline gelir. Agar agar, suyu
çok iyi tutar ve şişkinlik yapar. Bu nedenle az miktarda
kullanmak yeterlidir.
Agar Agarın Faydaları Nelerdir?
Agar agarın sağlık açısından pek çok faydası vardır. Bunlardan
bazıları şunlardır:
- Yüksek miktarda lif içerir. Lif, bağırsak hareketlerini
düzenler, kabızlığı önler, toksinleri ve zararlı maddeleri
vücuttan atar, kolesterolü ve kan şekeri seviyesini düşürür, kalp
ve damar sağlığını korur.
- İyot bakımından zengindir. İyot, tiroid bezinin çalışmasını
sağlar, metabolizmayı hızlandırır, enerji verir, zihinsel
fonksiyonları geliştirir, cilt, saç ve tırnak sağlığını
destekler.
- Kalsiyum, magnezyum, potasyum, sodyum gibi mineraller içerir.
Bu mineraller, kemik ve diş sağlığını, kas ve sinir sistemi
fonksiyonlarını, kan basıncını, su ve elektrolit dengesini, vücut
asit-baz dengesini etkiler.
- Kolajen ve elastin üretimini artırır. Bu maddeler, cildin
sıkı, esnek ve genç görünmesini sağlar. Agar agar,
kırışıklıkları, sarkmaları, lekeleri önler, cilt yenilenmesini
hızlandırır, ciltteki yaraların iyileşmesine yardımcı olur.
- Kilo vermeye yardımcı olur. Agar agar, midede şişerek tokluk
hissi verir, iştahı azaltır, yağ emilimini engeller, kalori
alımını düşürür. Agar agar, düşük kalorili bir üründür. 100
gramın sadece 12 kalorisi vardır.
Agar Agarın Zararları Nelerdir?
Agar agarın zararları, genellikle fazla kullanımından veya
bireysel hassasiyetten kaynaklanır. Agar agarın olası zararları
şunlardır:
- Müshil etkisi yapabilir. Fazla tüketildiğinde veya yeterli su
ile alınmadığında, ishal, karın ağrısı, gaz, şişkinlik, kramp
gibi sindirim sistemi sorunlarına neden olabilir. Ayrıca bağırsak
florasını bozarak, bağışıklık sistemini zayıflatabilir,
enfeksiyonlara karşı savunmasız bırakabilir.
- Alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. Bazı kişilerde agar
agar, kaşıntı, kızarıklık, döküntü, nefes darlığı, yüzde şişme,
boğazda tıkanma gibi alerjik belirtilere yol açabilir. Bu durumda
acil tıbbi müdahale gerekebilir.
- Yemek borusu veya bağırsak tıkanıklığına neden olabilir. Agar
agar, yeterince su ile alınmadığında, yemek borusunda veya
bağırsakta şişerek tıkanmaya sebep olabilir. Bu durum, göğüs
ağrısı, kusma, yutma veya nefes alma güçlüğü gibi ciddi
belirtilerle kendini gösterebilir. Bu durumda da acil tıbbi
müdahale gerekebilir.
- Bazı ilaçların etkisini azaltabilir. Agar agar, bağırsaklarda
bazı ilaçların emilimini engelleyerek, etkisini azaltabilir. Bu
nedenle, agar agar tüketmeden önce doktorunuza danışmanız ve
ilaçlarınızı agar agar ile aynı anda almamanız önerilir.
Agar Agar Nasıl Kullanılır?
Agar agar, gıda sektöründe, kozmetik sektöründe ve tıp sektöründe
farklı şekillerde kullanılabilir. Agar agarın kullanım şekilleri
şunlardır:
- Pastacılıkta, dondurma yapımında, reçel, sos, marmelat, jöle
gibi ürünlerde kıvam artırıcı olarak kullanılır. Agar agar, tatlı
ve pastalara parlaklık ve şeffaflık verir. Agar agar,
ısıtıldığında sıvılaşır, soğutulduğunda ise jel haline gelir. Bu
nedenle, agar agarı kullanırken, önce sıvı bir malzeme ile
karıştırıp kaynatmak, sonra soğumaya bırakmak gerekir. Agar
agarın jel haline gelmesi için buzdolabında bekletmek şart
değildir. Oda sıcaklığında da katılaşabilir. Agar agarın
jelatinle aynı oranda kullanılması önerilir. Genellikle, 1 litre
sıvı için 4 gram agar agar yeterlidir.
- Kozmetikte, cilt maskeleri, peelingler, tonikler, kremler,
losyonlar gibi ürünlerde kullanılır. Agar agar, cildi
nemlendirir, sıkılaştırır, yumuşatır, pürüzsüzleştirir, temizler,
yeniler. Agar agar, evde kolayca hazırlanabilen doğal cilt bakım
ürünleri için ideal bir malzemedir. Agar agar ile yapılan cilt
maskeleri, cilt tipine ve ihtiyacına göre farklı malzemelerle
zenginleştirilebilir. Örneğin, agar agar ile bal, limon, yoğurt,
salatalık, gül suyu, aloe vera, zeytinyağı, süt, kahve gibi
malzemeler karıştırılarak cilt maskeleri hazırlanabilir. Agar
agar ile yapılan cilt maskeleri, cilde sürüldükten sonra 15-20
dakika bekletilir ve sonra yavaşça soyulur.
- Tıpta, mikrobiyolojik testlerde, diş hekimliğinde,
elektrokimyada, formikaryum yapımında (deneysel karınca evi) gibi
alanlarda malzeme olarak kullanılır. Agar agar,
mikroorganizmaların üremesi ve tanımlanması için besiyeri olarak
kullanılır. Agar agar, diş hekimleri tarafından protez
kalıplarında kullanılır. Agar agar, elektrokimyada kullanılır.
Agar agar, formikaryum yapımında, karıncaların yaşam alanı olarak
kullanılır.
Agar Agar Nerede Satılır?
Agar agar, gıda, kozmetik ve tıp sektöründe yaygın olarak
kullanılan bir üründür. Bu nedenle, agar agarı birçok yerde
bulmak mümkündür. Agar agarın satıldığı yerler şunlardır:
- Aktarlarda, organik gıda mağazalarında, büyük marketlerde,
internet sitelerinde satılır. Agar agarın fiyatı, marka, kalite,
miktar, ambalaj gibi faktörlere göre değişir. Genellikle, 100
gram agar agarın fiyatı 10-20 TL arasındadır.
- Kozmetik mağazalarında, eczanelerde, güzellik salonlarında,
internet sitelerinde satılır. Agar agar, cilt bakım ürünleri
olarak hazır paketler halinde veya toz halinde satılır. Agar
agarın fiyatı, marka, kalite, miktar, ambalaj gibi faktörlere
göre değişir. Genellikle, 100 gram agar agarın fiyatı 20-40 TL
arasındadır.
- Tıbbi malzeme satan yerlerde, laboratuvarlarda, internet
sitelerinde satılır. Agar agar, tıbbi amaçlar için steril
paketler halinde veya toz halinde satılır. Agar agarın fiyatı,
marka, kalite, miktar, ambalaj gibi faktörlere göre değişir.
Genellikle, 100 gram agar agarın fiyatı 30-60 TL arasındadır.
Agar Agar ile Yapabileceğiniz 5 Tarif
Agar agar ile yapabileceğiniz lezzetli ve sağlıklı tariflerden
bazıları şunlardır:
Agar Agarlı Meyve Suyu Jölesi
Agar agar ile meyve suyu kullanarak renkli ve lezzetli jöleler
yapabilirsiniz. Bunun için, 4 su bardağı meyve suyu, 4 yemek
kaşığı toz şeker ve 4 gram agar agarı bir tencerede karıştırın.
Kaynatın ve ocaktan alın. Küçük kalıplara veya bardaklara dökün.
Soğuyunca buzdolabına kaldırın. Birkaç saat sonra jöleleriniz
hazır. İstediğiniz meyve suyunu kullanabilirsiniz. Jölelerinizi
meyve parçalarıyla süsleyebilirsiniz.
Agar Agarlı Sütlaç
Agar agar ile süt ve pirinç kullanarak klasik sütlaç
yapabilirsiniz. Bunun için, 1 su bardağı pirinci yıkayın ve bir
tencereye alın. Üzerine 4 su bardağı su ekleyin ve pirinçler
yumuşayana kadar pişirin. Sonra, 4 su bardağı süt, 1 su bardağı
toz şeker ve 4 gram agar agarı ekleyin. Karıştırarak kaynatın ve
ocaktan alın. Kaselere dökün ve soğumaya bırakın. Üzerine tarçın
serperek servis yapın.
Agar Agarlı Dondurma
Agar agar ile süt, krema ve şeker kullanarak ev yapımı dondurma
yapabilirsiniz. Bunun için, 2 su bardağı süt, 2 su bardağı krema,
1 su bardağı toz şeker ve 4 gram agar agarı bir tencerede
karıştırın. Kaynatın ve ocaktan alın. İstediğiniz aroma, meyve,
çikolata, fındık gibi malzemeleri ekleyin. Bir kapta soğumaya
bırakın. Sonra, buzdolabında dondurun. Arada karıştırarak
pürüzsüz bir kıvam elde edin. Dondurmanız hazır.
Agar Agarlı Reçel
Agar agar ile meyve, şeker ve limon suyu kullanarak reçel
yapabilirsiniz. Bunun için, 1 kilo meyveyi yıkayın, soyun ve
küçük parçalara kesin. Bir tencereye alın. Üzerine 2 su bardağı
toz şeker, 2 yemek kaşığı limon suyu ve 4 gram agar agar ekleyin.
Karıştırarak kaynatın. Kıvam alınca ocaktan alın. Kavanozlara
doldurun. Soğuyunca kapağını kapatın. Reçelinizi istediğiniz
meyve ile yapabilirsiniz.
Agar Agarlı Marmelat
Agar agar ile meyve, şeker ve limon suyu kullanarak marmelat
yapabilirsiniz. Bunun için, 1 kilo meyveyi yıkayın, soyun ve
rendeleyin. Bir tencereye alın. Üzerine 2 su bardağı toz şeker, 2
yemek kaşığı limon suyu ve 4 gram agar agar ekleyin. Karıştırarak
kaynatın. Pürüzsüz bir kıvam alınca ocaktan alın. Kavanozlara
doldurun. Soğuyunca kapağını kapatın. Marmelatınızı istediğiniz
meyve ile yapabilirsiniz.
(Şerife Turhanlı)
